2.1 Kloosters
Wat voor werk doen monniken in kloosters?
- Ora et lebora: bid en werk vaste gebedstijden (getijden)
- Werken op land
- Werken in scriptorium (schrijfkamer waar monniken boeken kopiëren, in dienst van god)
Wat zijn de kenmerken van Gregoriaans gezang?
- Latijn
- Aan het begin iedere streek eigen melodieën, in 600 ordening
- Eenstemmig
- Niet-maatgebonden ritme
- Sober gezongen
- Soms jubelzang: voor 1 lettergreep meerdere tonen
- Guido van Arezzo (990-1050): ontwikkelt moderne muzieknotatie: notenbalk en tonen
krijgen namen volgens Johanneshymne (lied over johannes en vader en god stem verloren)
Angst en beven
Welke emotie speelde een grote rol in de middeleeuwen en waarom is die er?
- Angst. Mensen waren bang voor het Laatste Oordeel, maar er was ook veel honger, ziekte en
struikrovers liggen op de loer (de andere Burchten zijn vijanden)
Het Laatste Oordeel wordt vaak afgebeeld in de middeleeuwen, maar wat is het?
Het einde der tijden wordt aangekondigd, Christus (vaak in het midden) oordeelt als een rechter over
de bestemming van de ziel: hemel, hel of vagevuur. Mensen proberen daarom zo goed mogelijk te
leven omdat ze bang zijn voor de hel en het vagevuur.
Hoe wordt het Laatste Oordeel afgebeeld? Bijvoorbeeld de Conques?
- Vaak op timpaan
- Midden christus
- Links orde: figuren zitten rondom Abraham
- Rechts chaos: helpers van de duivel (gekke beesten) de duivel beslist welke straf je krijgt.
- ‘O zondaars, besef welk een hard oordeel u te wachten staat, als gij uw manier van leven niet
grondig verandert.’
Wat is de aflatenhandel?
Met aflaten worden je zonden kwijtgescholden: je komt in de hemel. De kerk verdient er veel aan.
Waar verdient de kerk eigenlijk zijn geld mee in die tijd?
- Aflatenhandel
- Collecte
- Gift of schenking van pelgrims of vorsten bijvoorbeeld
- Kerkelijke belasting (tienden)
- Opbrengst uit verkoop van producten
- Verkoop van bezit (land)
- Opbrengsten uit pacht
Pelgrimstocht
Wat is een Pelgrimstocht?
Een tocht om fouten die iemand heeft gemaakt in zijn leven goed te maken door het bezoeken van
relieken (overblijfselen). Santiago de Compostella is het graf van apostel Jacobus de Oudste. Voorbij
de Compostella ligt alleen nog Finestere: het einde vd wereld. In t zuiden begint invloed van Islam.
, In de middeleeuwen beleeft islamitische beschaving een hoogtepunt. Hoezo dan vriend?
- Midden-Oosten en Noord-Afrika veroverd
- Rijk versierde moskeeën en paleizen gebouwd
- Handel, wetenschap en kunst bloeien
- Veel immigranten in Spanje en Portugal
In de hoofdstad van dit Arabische rijk Córdoba wordt de Grote Moskee gebouwd. Beschrijf de stijl.
Zuilen afkomstig van oude Romeinse gebouwen. De zuilen zijn te kort dus plaatst de architect twee
bogen boven op elkaar om het gebouw hoger de maken: hoefijzer vorm is typisch Arabisch.
In 1096 vindt de eerste kruistocht plaats christenen willen Jeruzalem veroveren. Waarom doen de
ridders mee?
Met de kruistocht kunnen ze aflaten verdienen door te vechten. Slappelingen!
In 1146 is er een tweede kruistocht in de Sainte Madeleine in Vézeley (kerk). Waarom deze?
Deze kerk is een vertrekpunt voor pelgrims naar Santiago de Compostella.
Beschrijf de timpaan van deze kerk
- Christus op zijn troon in het midden
- Hij zendt vanaf zijn troon de apostelen uit om het geloof te verspreiden.
- In de boog rondom christus staan volkeren afgebeeld die al christelijk zijn geworden
- De niet christelijke volkeren worden aan de voeten van Christus op de architraaf afgebeeld
als reuzen, dwergen of mensen met grote flaporen.
Luxe of sober
De kloosters leven in grote luxe en rijkdom. Flauw zeg. Vooral de kloosters van de Cluniacenzers. Die
hebben ook de Sainte Madeleine in Vézelay gemaakt. Kun je dat klooster ff beschrijven?
- De architectuur van de kerk staat symbool voor de pelgrimstocht die hier start.
- Vanuit de narthex (voorhal) oop je eerst onder die timpaan met Christus door.
- Dan kom je in het donkere middenschip. Hier zijn op kapitelen afbeeldingen gebeeldhouwd
die je waarschuwen voor duivelse verleidingen.
- Als die overwonnen zijn kom je bij de apsis, waar het licht is als symbool voor het rijk Gods:
het uiteindelijke doel van de tocht.
- In Cluny kloosters gebruiken ze spitsbogen (wat bijdraagt aan de verdere ontwikkeling van
Gothiek). Om zo dichter bij God te zijn.
Er ontstaat kritiek op de rijkdom van de kerk door de Cisterciënzers, want de mensen zijn arm en de
kerken rijk. Hoe zien hun kloosters eruit? (Fontenay)
- Nauwelijks versierd en maken een sobere indruk. De kloosters liggen in the middle of
nowhere zodat pelgrims geen giften kunnen doen.
- De middentuin is strak en symmetrisch in tegenstelling tot de tuin in het klooster. De tuin is
een afspiegeling van de goddelijke orde.
- Om de tuin loopt de gang die de gebouwen verbindt.
- Het bouwen van torens is niet toegestaan en een er ontbreekt een indrukwekkende entree
met een gebeeldhouwd Laatste Oordeel.
- Harmonieuze verhoudingen en invallend licht verwijst naar God.
- Geen illustraties is hun handgeschreven boeken.
Wat is in 1 zin het verschil tussen luxe en sober in kerken en kloosters?
Er zijn meningsverschillen over luxe en weelde ter ere van God of soberheid naar het voorbeeld van
Christus.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper IngeSchuurman. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.