Bijgaande weekoverzichten geven een duidelijk overzicht van de behandelde stof per week (hoorcolleges en literatuur). Hiermee een 8,5 gehaald voor het vak.
WEEKOVERZICHTEN
WEEK 1 – De digitale rechtsstaat
LEERDOELEN:
- het begrip digitalisatie beschrijven;
- de juridische gevolgen van digitalisatie analyseren;
- het begrip publieke debat in de context van digitalisatie analyseren;
- de verschillende vormen van sociale media uitsluiting kunnen herkennen en het juridisch
kader toepassen op de verschillende vormen van sociale media uitsluiting;
- analyseren hoe verschillende landen omgaan met de regulering van sociale media;
- analyseren welke gevolgen digitalisatie heeft op grondrechten.
Rechtsstaat = een absoluut fundamenteel principe binnen het ruime publiekrecht en veronderstelt een
staatsvorm waarin wederzijdse rechten en plichten van burgers en overheid zijn vastgelegd in wetten
en de grondwet. Beiden partijen zijn onderworpen aan rechtsregels die de maatschappij helpen te
ordenen. Daarbij geldt niet het recht van de sterkste, maar de sterkte van het recht.
Digitalisatie = het publiek debat is verplaatst van de kranten en televisie naar social media.
In de tijd van Plato vond het publieke debat nog plaats op een Grieks plein.
Verschillen:
- Bij sociale media heb je interactie, dit heb je niet bij de krant en televisie;
- Bij sociale media kan iedereen reageren en meteen reageren, bij de krant en televisie bepalen
redacteuren wat je te zien krijgt;
- Bij social media heb je in potentie een erg groot bereik
- Bij sociale media betaal je met persoonsgegevens (gratis?), bij de krant en televisie met geld;
- Wie heeft jurisdictie over social media? De vestigingen in Amerika? Bij krant en televisie is dat
duidelijk bepaald door plaats van uitgeven/uitzenden.
Rol van sociale media volgens Balkin:
1. Faciliteren van publieke participatie in kunst, politiek en cultuur;
2. Organiseren van publieke conversatie zodat mensen elkaar makkelijk kunnen vinden;
3. Modereren van publieke opinie: kan een social media platform bepalen hoever je vrijheid van
meningsuiting mag reiken? Dus bijvoorbeeld geen naaktbeelden delen op Facebook. Hierdoor
modereer je het publieke debat, dit gaat verder dan de wet.
Standpunt Balkin = in beginsel niet erg om publiek debat te modereren, mits er voldoende
pluraliteit van platforms is, zodat ergens anders de mening kan worden geuit.
Vervolg vraag = wanneer is er voldoende pluraliteit van platforms?
Het is daarbij van belang dat mensen zich kunnen aansluiten bij een groep die voor hen
relevant is, hiervoor dienen er voldoende verschillende actoren te zijn van sociale media.
De sociale media vervullen hun publieke functies goed als de als ze de volgende waarden promoten:
politieke democratie, culturele democratie en de groei en verspreiding van kennis.
Sociale media uitsluiting= wanneer een gebruiker geen gebruik mag maken van specifieke sociale
mediawebsites of delen daarvan. Mogelijk gevolg = beperking grondrechten:
1. Gebruiker jegens gebruiker (Uitspraak Trump vs journalist)
2. Platform jegens gebruiker (LinkedIn-uitspraak of Rb Café Weltschmerz)
3. Staat jegens gebruiker; (bv. Wetgeving; VS heeft bepaalt dat complete ban te ver gaat)
4. Staat jegens platform (EHRM Cengiz o.a. v. Turkije)
Turkije blokkeerde het platform YouTube. Hoogleraren aan de universiteit van Turkije deelden
hier video’s, maar dit werd verboden. Het Hof heeft geoordeeld dat verzoekers voldeden aan
de status van slachtoffer. Hiervoor heeft zij gekeken naar de manier waarop de verzoekers de
website gebruikten, en naar de omvang van de blokkeringsmaatregel. Het Hof komt daarbij tot
het oordeel dat YouTube uniek is, en dat daardoor de vrijheid van meningsuiting werd
aangetast waardoor de hoogleraren de slachtofferstatus kregen. Ook al werden zij slechts
indirect geraakt door de maatregel.
Sociale media is een cruciaal instrument geworden om onze grondrechten uit te oefenen. De grens
tussen de virtuele en fysieke wereld is niet duidelijk afgebakend, MAAR geen recht op social media!
,Rb. LinkedIn uitspraak:
LinkedIn had het profiel van een Kamerlid geblokkeerd vanwege misinformatie en de berichten offline
gehaald. De rechtbank oordeelt dat er sprake is van een inmenging in de vrijheid van meningsuiting,
mede doordat LinkedIn geen duidelijk uitgeschreven en kenbaar beleid had over de communicatie.
Het account van het Kamerlid moet daarom worden teruggeplaatst. De betreffende berichten niet,
vanwege de positie welke het Kamerlid in neemt in de maatschappij, kan zij beleidsmaatregelen niet
ondermijnen.
Rb Café Weltschmerz:
Op YouTube is een interview verschenen waarin een huisarts verklaard dat een bepaald
geneesmiddel werkt tegen Covid-19, terwijl dit uitdrukkelijk wordt ontkent door de WHO. YouTube
heeft de video dan ook verwijderd.
YouTube heeft beleid over het verspreiden van schadelijke informatie, en wordt ook gecontroleerd
door de Europese Commissie. De verwijdering van de video’s is dan ook geen ongeoorloofde inbreuk
op de vrijheid van meningsuiting. Als arts zijnde draag je op deze manier niet bij aan het publieke
debat oordeelt de rechter.
Regulering
Onduidelijk is hoe uitlatingen op sociale media gereguleerd moeten worden:
Micro-targetting = bepaalde mensen, met specifieke voorkeuren, krijgen bepaalde aangepaste
reclames te zien. Met name in verkiezingstijd kan dit misleidend zijn. Dan kan een verkiezingspartij
voordoen als X, op basis van het algoritme.
Verschil met vroeger: borchures!
Regulering = Digital Services Act (DSA).
Gelaagde structuur:
1. Tussendiensten (VPN)
2. Hosting (iCloud server)
3. Online platform (social media)
a. Uitwisseling van informatie mogelijk maken;
b. Publiekelijk, mogelijk onbeperkt;
c. Registratie bij platform ook publiek mits automatisch
d. GEEN:
Privéberichten;
Ondergeschikte dienst (commentsectie krant)
4. Zeer grote aanbieders (Google, Twitter):
a. Aangewezen door de EU
b. 45+ miljoen gebruikers (= 10% van de EU bevolking)
Uitzondering = kleine bedrijven:
- Minder dan 50 werknemers;
- Minder dan €10 miljoen omzet.
Doel DSA = illegale content tegen gaan en dat men minder last krijgt van contractbreuk het creëren
van een veilige, voorspelbare en betrouwbare onlineomgeving die innovatie bevordert en waarin de
grondrechten doeltreffend worden beschermd.
Landen handhaven social media verschillend:
, Aanvullende verplichtingen voor zeer grote online & zoek platforms:
- Extra rapportage verplichting;
- Risico dialoog:
o Risico assessment
o Jaarlijkse controle
o Onafhankelijke compliance officers
o Algoritmes
o Publicatie reclame data
o Data delen met autoriteiten en onderzoekers
Handhaver = de lidstaat van de hoofdvestiging van de betrokken aanbieder van de
tussenhandeldiensten. De Commissie is ook exclusief bevoegd ten aanzien van de DSA.
Conclusie = weinig regelgeving over de contentregelgeving (inhoud), de lidstaten moeten dit zelf
bepalen wat illegaal is en wat niet. Met name procedurele regels, in plaats van inhoudelijk.
MAAR: micro-targetting niet meer mogelijk door transparantie.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper dderks01. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,56. Je zit daarna nergens aan vast.
