Omgaan met potentiële valmomenten
Praktijkonderzoek: De valincidenten nemen toe, maar hoe zit het met het eigen handelen van de zorgverleners
rondom potentiële valmomenten?
Student: van der Tuuk, E.
Studentnummer: 431616.
Praktijk instelling: Hanzehogeschool Groningen.
Inleverdatum: 13 juni 2024
Klas: D7E2.
Aantal woorden: 3775
Werkbegeleidster: Klok, M
Werkplek: ZINN, Locatie de Burcht.
Contactgegevens: m.klok@zinnzorg.nl
Opdrachtgever: Klok, M
Module: 7, zorginnovatie in de praktijk.
Code: HVMB20ONDM7.
Examinator: Barf, H.
,Samenvatting
Inleiding Valincidenten bij ouderen met dementie komen vaak voor en
leiden tot ernstig lichamelijk letsel. Zorgverleners spelen een
cruciale rol bij het voorkomen van deze incidenten. Op de
psychiatrieafdeling in de Burcht is een stijging van valincidenten
waargenomen. De zorgverleners twijfelen over hun eigen
handelen rondom potentiële valmomenten. Dit heeft geleid tot
de volgende vraagstelling: welke belemmerende en
bevorderende factoren spelen volgens de zorgverleners van de
psychiatrie afdeling een rol bij het eigen handelen rondom
potentiële valincidenten?
Doelstelling Inzicht krijgen in de belemmerende en bevorderende factoren
voor de zorgverleners rondom potentiële valincidenten. Dit moet
leiden tot meer vertrouwen in hun handelen en handvatten
bieden waar nodig.
Methode Het onderzoek is uitgevoerd op kwalitatieve en exploratieve
gronden. De data zijn verzameld door semigestructureerde
interviews met zorgverleners die werkzaam zijn op de psychiatrie
afdeling.
Resultaten Vanuit de semigestructureerde interviews zijn de volgende
thema’s naar voren gekomen: expertise en vakkennis,
Multidisciplinaire samenwerking, technologische ondersteuning
en emotionele belasting. Volgens de respondenten spelen de
thema’s een rol bij zowel de belemmerende als bevorderende
factoren rondom het eigen handelen van potentiële
valincidenten.
Conclusie fysiotherapie, onvoldoende technologische ondersteuning en
onzekerheid. Bevorderende factoren zijn positieve collegiale
ondersteuning en het gebruik van bewegingssensoren. De
resultaten komen niet overeen met de visie van ZINN. De visie
Aanbeveling van ZINN is het ontwikkelen van kennis en een leeromgeving
nastreeft.
Aanbevelen wordt om nog verder onderzoek uit te voeren naar
de samenwerking met de fysiotherapie. Ook wordt aanbevolen
om verder onderzoek te doen naar de mogelijkheden rondom
Het onderzoek richt zich op technologische ondersteuning tijdens het eigen handelen. Een
factoren die het handelen suggestie is om praktijktrainingen te bieden om zo de kennis en
van zorgverleners bij vaardigheden te vergroten en het zelfvertrouwen te versterken.
valincidenten belemmeren
en bevorderen.
Belemmerende factoren zijn
een tekort aan training en
kennis, onvoldoende
samenwerking met
, Inleiding
Valincidenten is in de ouderen
gezondheidszorg een veel voorkomend Bij valincidenten speelt valpreventie en het
onderwerp. Elke 5 minuten valt een 65-plusser eigen handelen van de zorgverleners een
en belandt op de spoedeisende hulp (van der belangrijke rol. Valpreventie is het signaleren
Ham, 2023). van risicofactoren om vervolgens een plan op
De relatie tussen dementie en valincidenten is te stellen (Zorginstituut Nederland, z.d.). In
sterk, dit blijkt uit onderzoek en is goed 2021 zijn de wereldrichtlijnen voor
gedocumenteerd (Okeye et al., 2023). Vanuit valpreventie opgesteld. Hierin komt naar voren
de literatuur is aangetoond dat dementie het dat alle bewoners van 65+ een verhoogd risico
risico op vallen met 15% vergoot. Dit wordt hebben op vallen en daarom recht hebben op
veroorzaakt door zowel motorische als een interventiestrategie. Interventies die
mentale problemen die dementerenden mogelijk ingezet kunnen worden o.a.-
ervaren (Zhang et al., 2019). Voorbeelden zijn domoticasystemen, het aanbieden van extra
o.a.- ontwikkeling van loopstoornissen, gebrek vitamine D en individuele oefeningen die
van aandacht en motorische stoornissen. gericht zijn op kracht en het bewaren van
Evenwichtsproblemen spelen een aanzienlijke evenwicht (Montero-Odasso et al., 2022). Na
rol bij het risico op vallen. Wanneer het risico de implementatie van wereldrichtlijnen voor
op vallen vergroot is, is daarmee het risico op valpreventie is in 2022 een onderzoek
lichamelijk letsel ook vergroot (Overdevest, uitgevoerd om de effectiviteit van deze
z.d.). De omvang van het probleem wordt richtlijnen te beoordelen. Hieruit kwam naar
benadrukt door recente statistieken van het voren dat het inzetten van valpreventie een
Zorginstituut Nederland (z.d.), waarin wordt effectieve interventie is (Lim & Gu, 2022).
gemeld dat in 2021 116.400 inwoners van
Nederland zijn gediagnosticeerd met In dit onderzoek staat het eigen handelen van
dementie. De vergrijzing van de bevolking zal de zorgverleners centraal. De rol van de
naar verwachting leiden tot een stijging van zorgverlener bij het eigen handelen rondom
94% in het aantal ouderen met dementie momenten van potentiële valincidenten
tussen 2018 en 2040 (Zorginstituut Nederland, omvat: valpreventie, observatie van de cliënt,
z.d.). Deze demografische ontwikkeling heeft snelle reactie, documentatie, ondersteuning
op zijn beurt aanzienlijke gevolgen voor het inschakelen, omgaan met hulpmiddelen en
aantal valincidenten in Nederland, aangezien rapportages uitschrijven. Ook volgt de
de afgelopen 10 jaar een stijging was van 11%. zorgverlener de richtlijnen en protocollen van
Het verband tussen de groeiende populatie de organisatie, wat bijdraagt aan een
ouderen met dementie en de toenemende consistente en effectieve zorgpraktijken.
valincidenten benadrukt het belang van Wanneer één van deze factoren uit balans is
aandacht voor deze kwetsbare groep in de door, bijvoorbeeld belemmerende factoren
samenleving (Zorginstituut Nederland, z.d.). kan dit een risico zijn voor het aantal
valincidenten. Vanuit onderzoek kwamen de
Niet alleen voor de ouderen is dit een volgende belemmerende factoren naar voren,
probleem, maar ook voor de zorgverleners en namelijk kennis te kort, te weinig trainingen en
op financieel gebied brengt dit risico's met zich workshops, de samenwerking met andere
mee. Per jaar wordt 1 miljard euro uitgegeven disciplines verloopt niet goed, bekostiging,
aan de gevolgen van valincidenten bij ouderen. maar ook een onduidelijke rolverdeling en
Het is van essentieel belang dat een verantwoordelijkheden kunnen een rol spelen
zorgverlener weet hoe te handelen bij voor valincidenten (Kanne et al., 2021). Ook
valincidenten. Voor de zorgverleners is het bevorderende factoren spelen een belangrijke
risico hoger dat de zorgzwaarte toeneemt en rol, bijvoorbeeld het reflecteren op eigen
hierdoor ook de werkdruk, maar ook kan het handelen. Vanuit de literatuur komt naar voren
een fysieke en emotionele impact met zich dat het reflecteren op eigen handelen een
meebrengen (Zorginstituut Nederland, z.d.). positief effect heeft om ontwikkeling door te
