Samenvatting van alle artikelen die je moet kennen voor semestertoets 1, leerjaar 2, pedagogiek aan de HAN. Alle artikelen zijn zo beknopt mogelijk samengevat en het Engelse artikel is vertaald in het Nederlands. Goede voorbereiding voor de kennistoets.
Inhoudsopgave
Ondersteunen van mensen met een verstandelijke beperking .............................................................. 2
Basisboek ondersteuning aan mensen met een verstandelijke beperking ............................................ 3
1988 Jolanda Venema ............................................................................................................................. 4
2008 Coalitie voor Inclusie ...................................................................................................................... 5
2008 Disability Studies in Nederland `Nothing about us without us` ..................................................... 6
Kenmerken en oorzaken van een licht verstandelijke beperking ........................................................... 8
Wat werkt voor jeugdigen met een licht verstandelijke beperking? .................................................... 10
Seksueel gedrag van kinderen bespreekbaar stellen ............................................................................ 13
KOPP/KVO.............................................................................................................................................. 15
Vlaggensysteem: reageren op seksueel (grensoverschrijdend) gedrag van kinderen en jongeren. .... 21
American Psychiatric Association (2013) Diagnostic and Statistical Manual of MentalDisorders. Fifth
edition. DSM-5. Arlington: American Psychiatric Association............................................................... 25
1
,Ondersteunen van mensen met een verstandelijke beperking
Typering van mensen met een verstandelijke beperking
Ontwikkelingsprofiel
Mensen met een verstandelijke handicap ontwikkelen zich ondanks de ontwikkelingsachterstand net
als anderen. Het uiteindelijke niveau van ontwikkelen ligt lager, ondanks dat de fasen en
beïnvloedende factoren gelijk zijn. De verschillende kunnen groot zijn, verschil in grootte van
achterstand of ontwikkelingsprofiel, dat is een weergave van de ontwikkeling van al de te
onderscheiden gebieden. Als alle achterstanden gelijk zijn spreken we van een harmonisch model,
maar er is vaak sprake van een disharmonisch model. Kinderen hebben dan meer ondersteuning
nodig die intensiever en ingewikkelder is.
Een zeer ernstige en ernstige verstandelijke beperking
Iemand met een ernstige verstandelijke beperking heeft een gemiddeld ontwikkelingsniveau van een
kind van één jaar. Mensen met een ernstige verstandelijke beperking hebben vooral problemen met
het leggen van verbanden tussen waarnemingen en gelijktijdige of vroegere ervaringen. En in het
contact is er weinig wederkerigheid. De zelfredzaamheid is erg beperkt, enkele vaardigheden kunnen
door herhaling worden aangeleerd.
Een matige verstandelijke beperking
De maximale haalbaar gemiddelde ontwikkelingsleeftijd is te vergelijke met die van een drie- tot
vijfjarige. Vaak zijn het kinderen met een syndroom van down. Ze gaan vaak naar het speciaal
onderwijs en later naar dagbesteding.
De variatie in het uiteindelijk motorisch ontwikkelingsniveau is groot. De een leert lopen, de ander kan
knippen en koffie inschenken. Ze kunnen dingen herkennen en ze leren van ervaringen. De taal
varieert van één-woordzinnen tot het spreken in meer-woordenzinnen. Communicatie blijft een
aandachtspunt. Ze denken op het niveau van een kleuter-peuter. Er wordt dan gesproken over
associatieve en structurerende ervaringsfase. Kinderen met een matige verstandelijke beperking zijn
gevoelig voor veranderingen, er kunnen zich daardoor terugvallen voordoen. De vaardigheden die ze
leren met betrekking tot zelfredzaamheid kunnen vaak alleen worden vertoond in vertrouwde
omstandigheden.
Mensen met een matige verstandelijke handicap wonen in een woonleefgemeenschap of woningen in
de stad, waarbij ze begeleiding krijgen.
Een lichte verstandelijke beperking
De helft van de verstandelijk gehandicapten heeft een licht verstandelijke beperking. Sommigen
wonen later zelfstandig, maar veel zijn toch afhankelijk van begeleiding in een tehuis of
kamerbewoning. De waarnemingen zijn beperkter, overzicht is minder, ingewikkelde situaties leiden
tot niet adequaat gedrag. De gedachtewereld is concreet, oppervlakkig en realistisch. Mensen met
een lvb worden sneller beïnvloed van buitenaf.
Sommige mensen met een lvb hebben ook een psychische stoornis. Zij hebben extra zorg nodig. De
zorg moet worden aangepast op hun vermogens en in hoeverre ze emotioneel en psychisch
kwetsbaar zijn.
2
, Basisboek ondersteuning aan mensen met een verstandelijke beperking
Lida Nijgh en Aart Bogerd
2010 – Den Haag
2.3 Niveaus van functioneren
Bij verstandelijk gehandicapten spreken over niveau van functioneren. → objectief mogelijk aan geven
aan intellectuele vermogens.
Harmonisch profiel=evenwichtige verdeling van alle mogelijkheden
Disharmonisch profiel=onevenwichtige verdeling van alle mogelijkheden.
Verschillen in ernst van verstandelijke beperking → gebaseerd op mate van intelligentie:
· Zeer ernstige verstandelijke beperking
o IQ van 20/25 of lager.
· Ernstige verstandelijke beperking
o IQ van 20/25 tot 35/40
· Matige verstandelijke beperking
o IQ van 35/40 tot 50/55
· Lichte verstandelijke beperking.
o IQ van 50/55 tot 70
DSM 5 geeft aanvulling op deze indeling: borderline intellectual functioneren → functioneren op
zwakbegaafd niveau. IQ van 71 tot 85. Wordt gerekend tot licht verstandelijk gehandicapten.
2.3.1 Een zeer ernstige verstandelijke beperking
IQ van 25 of lager. Ontwikkelingsleeftijd geschat op 1 tot 1.5 jaar. Door ervaring en oefening kan cliënt
bepaalde vaardigheden ontwikkelen. Sterk vertraagde ontwikkeling. Behoefte aan veilige en
overzichtelijke omgeving waarbij zintuiglijke stimulering, via voelen zien ruiken proeven en horen
belangrijke ingang is voor ontwikkeling.
Meervoudige, complexe handicap → meerdere handicaps.
Wisselwerking tussen twee of meer stoornissen versterkt de complexiteit van handicaps
2.3.2Een ernstige verstandelijke beperking
IQ: 20-40. Ontwikkelingsleeftijd: 1 tot 2 jaar. Beperking afhankelijk van individu.
Voorbeeld casus: houdt van veiligheid en nabijheid. Individuele aandacht belangrijk. Rustige en
duidelijke communicatie essentieel, korte zinnen en concrete gebaren. Baat bij concrete verwijzers.
Kan bijv. zelf aangeven wat hij wel of niet wil (weg lopen). Kan keuzes maken voor broodbeleg.
Dagelijkse vaardigheden vaak hulp nodig.
2.3.3 Een matig verstandelijke beperking
IQ van 35 tot 50. Ontwikkelingsleeftijd tussen 2 en 4 jaar.
Voorbeeld casus: activiteiten met leeftijdsgenoten. Wandeling/puzzelboek/koken/bakken. Is
zelfredzaam en geeft aan weinig ondersteuning nodig te hebben. Belangrijk voor duidelijke structuur in
de dag en vaste activiteiten op vaste tijden.
2.3.4 Een lichte verstandelijke beperking
IQ van 50/55 tot 70. Ontwikkelingsleeftijd van 4 tot 12 jaar. Grote verschillen in functioneren binnen
deze groep.
Kan bij mensen veel problemen ontstaan → als handicap laat is ontdekt en jarenlang onvoldoende
ondersteuning gekregen. Daarnaast veel psychische problemen.
Wat ook kan: thuisbegeleiding, die bedoeld is voor gezinnen waar naast problemen in de opvoeding
ook problemen op andere gebieden zijn zoals: school, relatie, financiën en huishouding.
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper elmadeleeuw. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,99. Je zit daarna nergens aan vast.
