Katrina van den Berg is 92 jaar. Na een werkzaam leven als onderwijzeres en een actief leven als
gepensioneerde is zij het laatste jaar hard achteruit gegaan. Door dementie laat haar geheugen haar
in de steek, ze heeft veel fysieke klachten en onlangs heeft ze voor de tweede keer in korte tijd een
heup gebroken. Sinds 4 maanden woont ze in een geriatrisch verpleeghuis. Ze geeft aan dat ze het er
afschuwelijk vindt en is regelmatig gedesoriënteerd. Bijna dagelijks zegt ze: 'Geef me maar een
spuitje, ik wil niet meer leven'. Haar zoon Rudolf (70 jaar) geeft aan dat hij het verschrikkelijk vindt
om zijn moeder zo te zien lijden. Zij hebben regelmatig samen gesproken over euthanasie en Katrina
heeft 7 jaar geleden een euthanasieverklaring opgesteld. Haar arts wil het euthanasieverzoek nog
niet inwilligen. Hij kent zijn patiënt als een veerkrachtige vrouw, en denkt dat als haar heup hersteld
is, ze mogelijk haar levensvreugde terug zou kunnen krijgen.
Rudolf is lid van de Coöperatie Laatste Wil (CLW). Via het CLW heeft hij 3 jaar geleden het illegale
zelfdodingsmiddel X gekocht. Katrina is daarvan op de hoogte en heeft hem gevraagd haar met dit
MOREEL
middel te helpen een einde aan haar leven te maken. Rudolf begrijpt de wens van zijn moeder en wil
haar ook helpen. In een vertrouwelijk gesprek met de sociaal-maatschappelijk werker van het
DILEMMA
verpleeghuis heeft hij over dit voornemen verteld. Deze professional heeft veel compassie en kan zich
met de euthanasiewens van Katrina verenigingen. Toch ziet zij zich nu gesteld voor een moreel
EINDOPDRACHT
dilemma, maakt ze melding van het voornemen van Rudolf of laat ze hem begaan?
Hulp bieden bij euthanasie?
De maatschappelijke functie van sociaal
werk
, Casusbeschrijving
Katrina van den Berg is 92 jaar. Na een werkzaam leven als onderwijzeres en een actief leven als
gepensioneerde is zij het laatste jaar hard achteruit gegaan. Door dementie laat haar geheugen haar
in de steek, ze heeft veel fysieke klachten en onlangs heeft ze voor de tweede keer in korte tijd een
heup gebroken. Sinds 4 maanden woont ze in een geriatrisch verpleeghuis. Ze geeft aan dat ze het er
afschuwelijk vindt en is regelmatig gedesoriënteerd. Bijna dagelijks zegt ze: 'Geef me maar een
spuitje, ik wil niet meer leven'. Haar zoon Rudolf (70 jaar) geeft aan dat hij het verschrikkelijk vindt
om zijn moeder zo te zien lijden. Zij hebben regelmatig samen gesproken over euthanasie en Katrina
heeft 7 jaar geleden een euthanasieverklaring opgesteld. Haar arts wil het euthanasieverzoek nog
niet inwilligen. Hij kent zijn patiënt als een veerkrachtige vrouw, en denkt dat als haar heup hersteld
is, ze mogelijk haar levensvreugde terug zou kunnen krijgen.
Rudolf is lid van de Coöperatie Laatste Wil (CLW). Via het CLW heeft hij 3 jaar geleden het illegale
zelfdodingsmiddel X gekocht. Katrina is daarvan op de hoogte en heeft hem gevraagd haar met dit
middel te helpen een einde aan haar leven te maken. Rudolf begrijpt de wens van zijn moeder en wil
haar ook helpen. In een vertrouwelijk gesprek met de sociaal-maatschappelijk werker (ik) van het
verpleeghuis heeft hij over dit voornemen verteld.
Feiten
Katrina is gediagnosticeerd met Dementie
Katrina heeft een euthanasieverklaring van 7 jaar oud
De arts heeft verteld dat hij nog hoop op zin van leven ziet en weigert het euthanasieverzoek
Rudolf heeft verteld van zijn voornemen om moeder het illegale euthanasiemiddel te geven
Gedachten
- Ik twijfel of er een gesprek is geweest tussen Katrina en de arts
- Ik twijfel of Katrina zelf kan beslissen over haar euthanasiewens en welke invloed Rudolf hierin heeft
- Ik wil niet dat Rudolf en Katrina iets illegaals doet
- Welke gevolgen zijn er voor mij bij het wel/niet melden van deze voornemen?
Ethisch dilemma
Moet ik een melding maken over Rudolf zijn voornemen omdat het illegaal is en tegen de expertise
van de arts ingaat? Of maak ik geen melding van Rudolf zijn voornemen om het vertrouwen niet te
schaden van Rudolf en de wens van Katrina te respecteren?
Welke handelingsalternatieven heb je?
- Niets doen
- Rudolf duidelijk maken dat hij iets illegaals gaat doen met de gevolgen daarvan
- Met Katrina in gesprek gaan over de gevolgen van Rudolf na het uitvoeren van dit verzoek
- Contact opnemen met de arts voor het vragen van een herbeoordeling
- Second opinion aanvragen bij een andere arts over inwilligen van het euthanasieverzoek
, Analyse
Deugdenethiek betekenis
“In de deugdenethiek wordt bekeken welke handeling moreel juist is door naar de persoonlijkheid van
de actor te kijken. Het individu vraagt zich af: Hoe word ik een goed mens? En als SW: hoe word ik een
goede professional?”
Denkwijze casus
“Ik doe er goed aan om de regels van de wet te volgen en illegale praktijken te melden om ernstige
gevolgen te voorkomen voor mijn instelling en daarbij mijn collega’s” of “Voor mij als professional is
het vertrouwen van mijn cliënt belangrijk en dit zal ik nooit schaden bewust schaden.”
Professionele deugden
Respectvol: Respect hebben in het vertrouwen en het de keuzes van de cliënt, maar ook respect
hebben voor protocollen en regels en waarom deze zijn opgebouwd.
Professionele wijsheid in complexe situaties: Door je eigen grenzen en je professionele grenzen te
kennen en weten wanneer je iets wel/niet doet ontstaat er sturing en richting in een proces.
Gevolgenethiek
“In de gevolgenethiek wordt beoordeeld welke handeling moreel juist is door naar het doel of de
gevolgen van die handeling te kijken. Een handeling is moreel juist, als die ertoe leidt dat een goed
doel bereikt wordt.”
Denkwijze casus
“Als ik geen melding maak kan ik negatieve gevolgen ondervinden die ook schade kan richten aan de
instelling” Of “Als ik wel een melding maak kan ik mijn reputatie als een betrouwbare professional
kwijtraken.”
Beginselethiek
“In de beginselethiek wordt beoordeeld welke handeling moreel juist is door te kijken of de handeling
zelf juist is, ongeacht de feitelijke gevolgen.”
Denkwijze casus
“Vanwege mijn geheimhoudingsplicht en respect voor het vertrouwen van mijn cliënt zeg ik niks.” Of
“Ik ben verplicht om illegale praktijken te melden vanwege de gevolgen vanuit de wet.”
Zorgethiek
“ De vrouwelijke zorgethiek is gericht op betrokkenheid en het streven om het grootste geluk voor het
grootste aantal mensen te bevorderen. Rekening houdend met het feit dat als je goed voor jezelf
zorgt je ook beter voor de ander kan zorgen.”
Denkwijze casus
“Als ik goed mijn eigen grenzen bewaak en transparant blijf, dan zorg ik voor mijzelf persoonlijk maar
ook voor mijn professionele rol.”
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper LB1994. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,99. Je zit daarna nergens aan vast.
