Inhoudsopgave
Voorwoord.........................................................................................................................................2
Inleiding.............................................................................................................................................3
Wettelijk kader...............................................................................................................................3
Numerus clausus-beginsel.............................................................................................................3
Enkele begrippen...........................................................................................................................4
De modernisering van het goederenrecht.....................................................................................6
Belang van het goederenrecht.......................................................................................................6
Zaak – voorwerp – goed – vruchten – opbrengsten - vermogen....................................................7
Hoofdstuk 1. De leer van de indeling van de goederen (Titel 2, boek 3 BW).....................................9
1.1. De goederen volgens de graad van toe-eigeningsmogelijkheid..............................................9
1.2. De goederen volgens hun gebruik.........................................................................................11
1.3. Roerende en onroerende goederen......................................................................................12
1.4. De publieke goederen...........................................................................................................15
Hoofdstuk 2. De zakelijke hoofdrechten..........................................................................................18
2.1. Het eigendomsrecht..............................................................................................................18
2.2. Vruchtgebruik.......................................................................................................................57
2.3. Recht van opstal....................................................................................................................66
2.4. Erfpacht.................................................................................................................................70
2.5. Erfdienstbaarheden...............................................................................................................74
Hoofdstuk 3. De zakelijke zekerheden..............................................................................................84
Begrip en belang..........................................................................................................................84
3.1. (bijzondere) Voorrechten......................................................................................................85
3.2. Hypotheek.............................................................................................................................89
3.3. Pand......................................................................................................................................91
3.4. Retentierecht........................................................................................................................93
Hoofdstuk 4. Publiciteit....................................................................................................................93
4.1. Roerende goederen..............................................................................................................94
4.2. Onroerende goederen...........................................................................................................96
Hoofdstuk 5. Zakelijke rechten: gemeenschappelijke principes.....................................................100
5.1. Algemene regels inzake zakelijke rechten...........................................................................100
5.2. Algemene regels inzake het voorwerp van zakelijke rechten..............................................102
5.3. Algemene regels inzake het verkrijgen en tenietgaan van zakelijke rechten.......................105
,Voorwoord
Praktische informatie
Hoorcollege’s op vrijdag: 8u30-11u15
Leermateriaal: handboek
Examen:
o Leerstof:
alles wat in de les is gezegd (meer dan enkel de slides), dit bekijk je best
samen met je handboek
Teksten of opdrachten tegen de volgende les
o Schriftelijk examen met open vragen (geslotenboek)
o Wetboek mag je meebrengen!
Vragen
o Tijdens, voor of na de les
o Of op afspraak met assistent Julie Marchau via julie.marchau@ugent.be
o Geen vragen op email
,Inleiding
Wettelijk kader
Boek 3: Goederen (inwerkingtreding 01/09/21) van het Nieuw BW
o Titel 1. Algemene bepalingen
o Titel 2. Indelingen van goederen
o Titel 3. Eigendomsrecht
o Titel 4. Mede-eigendom
o Titel 5. Burenrelaties
Hierin vindt je verschillende regels over burenhinder, erfdienstbaarheid, gemene
afsluiting
o Titel 6. Recht van vruchtgebruik
o Titel 7. Erfpachtrecht
o Titel 8. Opstalrecht
! Boek 3 is niet van toepassing op toestanden die VOOR 1 sept 2021 ontstaan zijn.
Bv. afstanden van bomen voor perceelsgrens zijn veranderd. Voor bomen die voor 1 september 2021 geplant
waren, blijven de oude regels van toepassing. De nieuwe regels zijn van toepassing op bomen die er zijn
gekomen sinds de inwerkingtreding van het boek 3 (1 sept 2021)
Oude situaties blijft het oude recht van toepassing!
Bepalingen van Boek 3 zijn van aanvullend/suppletief recht (art 3.1 BW)
o = Partijen kunnen afwijken van de bepalingen van Boek 3 bij overeenkomst
o TENZIJ
1. Definities ⭢ partijen kunnen niet afwijken van definities
2. Andersluidende wetsbepaling (als de wet zelf anders bepaald)
Numerus clausus-beginsel
= dit betekent dat ons stelsel van zakelijke rechten een gesloten stelsel is & dus bijgevolg enkel
de wetgever kan zakelijke rechten creëren
o Partijen kunnen zelf geen nieuwe zakelijke rechten creëren)
Opsomming van zakelijke rechten in art. 3.3 BW:
o 1) Eigendomsrecht
o 2) Mede-eigendom
= je bent met verschillende personen eigenaar van hetzelfde goed, Bv. met 2
samen 1 huis kopen
o 3) Zakelijke gebruiksrechten (erfdienstbaarheden, vruchtgebruik, erfpacht en opstal)
= zakelijke rechten die de titularis het recht geven een goed van een ander te
gebruiken
4 soorten zakelijke gebruiksrechten:
, Erfdienstbaarheden
o Bv recht van overgang: Stel je hebt 2 percelen grond langs elkaar
(perceel A en perceel B) en eigenaar van perceel A is ook eigenaar van
een weide die zich bevindt langs perceel B ⭢ de beide eigenaars
kunnen overeenkomen dat er een recht van overgang wordt gevestigd.
Vruchtgebruik
Erfpacht
Opstalrecht
o Hierbij krijgt de opstalhouder het eigendomsrecht op één of
meer volumes op, boven of onder de grond
o 4) Zakelijke zekerheden (bijzondere voorrechten, pand, hypotheek en retentierecht)
Bijzondere voorrechten
Pand (vooral op roerende goederen)
Hypotheek (vooral op onroerende goederen)
Retentierecht
⭢ worden nog geregeld door het oud BW (pandwet en hypotheekwet), maar titel 1
(algemene bepalingen en titel 2 (indeling van goederen) van boek 3 zijn wel van
toepassing op de zakelijke zekerheden
Enkele begrippen
! Gelijkenissen + verschillen kunnen geven (typische examenvraag!!)
Goederenrecht maakt deel uit van het vermogensrecht
Vermogensrecht
= Recht tot regeling van de patrimoniale (= op geld waardeerbare zaken) subjectieve rechten.
o Zaken: NIET altijd materieel soms ook immaterieel ⭢ kruisverband: komt later nog aan bod
3 soorten patrimoniale subjectieve rechten:
1. Zakelijke rechten ⭢ Hier vooral aandacht aan besteden
2. Vorderingsrechten ⭢ bestudeerd i/h Verbintenissenrecht
3. Intellectuele rechten ⭢ IER
Wat is een vorderingsrecht?
= Geven een rechtssubject het recht op een prestatie (iets doen, iets niet doen/iets laten en iets
geven) van een ander rechtssubject (wordt bestudeerd in het verbintenissenrecht) (art 5.46, lid 2
BW)
o Gaat over rechtsverhoudingen tussen rechtssubjecten
Wat is een intellectuele recht?
= Geven de titularis van dat recht een tijdelijk en exclusief exploitatierecht op een originele creatie
van de menselijke geest.
o Als je iets naar de buitenwereld brengt, beschermen tegen misbruik van derden
o Bv. Het auteursrecht, octrooirecht (zie IER)
Wat is een zakelijk recht?
= geven een rechtssubject (fysieke of rechtspersoon) een rechtstreeks zeggenschap over een
bepaalde zaak/op een bepaald goed ⭢ verhouding mens-zaak ⭢ gaat over relatie rechtssubject en
rechtsobject
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper studentRechten2023. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €9,16. Je zit daarna nergens aan vast.