Duidelijke en overzichtelijke samenvatting over hoofdstuk 1 globalisering. In 10 pagina's is het hoofdstuk duidelijk uitgelegd, met begrippen en opsommingen. Makkelijk taalgebruik.
Globalisering of mondialisering is het proces waarbij de verwevenheid tussen gebieden en
samenlevingen toeneemt toename van de gemiddelde afstand waarover goederen,
mensen en kapitaal zich verplaatsen, maar ook hoe het leven van mensen wordt beïnvloed
door gebeurtenissen ver weg. Globalisering heeft met aardrijkskunde te maken, omdat het
invloed heeft op de inrichting en functie van gebieden en het ruimtelijk gedrag van mensen.
Shanghai was tot 1980 sterk gericht op China, nu is het een metropool met een westerse
uitstraling en een belangrijk financieel knooppunt in de internationale economie.
Global village
Door deze toenemende vervlechting van gebieden wordt de wereld een global village
genoemd relatieve afstand tussen gebieden neemt af als gevolg van de snelle daling van
de reis- en vervoerstijden en de kosten daarvan. Tijd- ruimtecompressie is tijd en ruimte
worden als het ware in elkaar gedrukt. Drie processen spelen daarbij een rol:
1. Ligging verandert. De absolute ligging (de afstand hemelsbreed uitgedrukt in
kilometers) verandert niet, maar de relatieve ligging (de ligging van een plaats of een
gebied ten opzichte van andere gebieden) kan wel veranderen. Door een vergroting
van de zeesluizen bij IJmuiden kunnen in de toekomst ook grote cruiseschepen
aanmeren in Amsterdam. Door globalisering verandert de relatieve ligging sneller. In
korte tijd kan een gebied of een stad in verval raken of opbloeien. Belangrijk zijn
hiervoor:
De positie van een gebied ten opzichte van belangrijke economische centra.
Door de opkomst van India en China heeft de wereldhaven van Singapore zijn
relatieve ligging verbetert.
De ligging ten opzichte van een belangrijke vervoersas (corridor). Voor
bedrijven is het van belang dat ze hun producten snel over een groot gebied
kunnen distribueren. Vervoersassen zijn als vestigingsgebied voor bedrijven
alleen aantrekkelijk wanneer ze belangrijke economische gebieden met elkaar
verbinden, het liefst met een mainport (intercontinentaal knooppunt in een
transportnetwerk, zee- en luchthavens) aan het begin of einde. Rotterdam is
een echte corridor, Rome juist niet.
2. Afstand krimpt. Het vervoer wordt goedkoper en gaat sneller; de relatieve afstand (de
afstand die uitgedrukt wordt in tijd, geld en moeite die het kost om er te komen,
daalt). De geografische regel van het afstandsverval: de interactie tussen gebieden
neemt af naarmate de afstand toeneemt. De remmende factoren kunnen zijn de
vervoerskosten en dus toch de absolute afstand.
3. Grenzen vervagen. Staatsgrenzen met een strenge grenscontrole gaan slecht samen
met globalisering.
Paragraaf 1.2 Transport
, Afstand en transport verandert
Een van de belangrijkste motoren achter het proces van globalisering is de ontwikkeling van
de transporttechnologie (technische voorzieningen die samenhangen met het vervoer van
goederen en mensen), alle technologie ontwikkelt snel. Het goederentransport heeft drie
ontwikkelingen doorgemaakt:
1. Reis- en vervoerstijden zijn in de 20e eeuw spectaculair gedaald; alles verloopt
sneller.
2. Transport is goedkoper geworden door de groei van de capaciteit van schepen en
vliegtuigen en de economische crisis na 2008 overcapaciteit en de tarieven dalen.
3. De infrastructuur rond transport is verbeterd, door elke verbetering van transport
neemt de tijd-ruimtecompressie toe.
Goederen in beweging
Volgens de interactietheorie (theorie die ervan uitgaat dat uitwisseling van goederen,
mensen of ideeën tussen gebieden alleen tot stand komt wanneer aan drie
basisvoorwaarden is voldaan).
1. Complementariteit. Het ene gebied moet iets kunnen leveren waar in het andere
gebied vraag naar is.
2. Transporteerbaarheid. De goederen moeten tegen een redelijke prijs en binnen een
redelijke tijd van het ene naar het andere vervoerd kunnen worden. Hoogwaardige
goederen kunnen over een grotere afstand en met een duurder transportmiddel
vervoerd worden dan langwaardige bulkgoederen.
3. Geen tussenliggende mogelijkheden. Wanneer er tussen twee gebieden een nieuwe
mogelijkheid ontstaat, die bijvoorbeeld goedkoper o.i.d. is, verlegt de vervoersstroom
zich.
Als de omstandigheden veranderen
Of goederen van het ene naar het andere te vervoeren zijn, kan in de loop van de tijd
veranderen door:
Het verbeteren van de infrastructuur van een gebied bereikbaarheid neemt toe.
China heeft in Afrika snelwegen aangelegd, zodat het makkelijker te bereiken is en ze
zo dus de olie kunnen winnen.
Het verdwijnen van politieke barrières tussen gebieden. Door het opheffen van het
handelsembargo uit 1962 zal de uitwisseling van goederen tussen de VS en Cuba
naar verwachting stijgen.
Innovaties op transportgebied. De introductie van de container. Hierdoor kunnen
producten gemaakt worden op plaatsen waar dit het meest efficiënt is. De
standaardmaat van containers is wereldwijd hetzelfde. Hierdoor nam de afstemming
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper LaraHuizinga. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,99. Je zit daarna nergens aan vast.
