Gezinnen Van Nu – Probleem 10
Literatuur: Taal & Kok (in Autrique) + artikelen Tavecchio, Coyne, Boivin, Bornstein & NJI
Wat is de achtergrondinformatie van tienermoeders en lastminutemoeders?
Definitie tienermoeders = de begrippen ‘tienermoeder’, ‘tienervader’ en ‘tienerouder’
worden gebruikt voor iemand die jonger is dan 20 jaar en een kind heeft.
Cijfers = op 1 januari 2018 waren er in totaal 1.984
tienermoeders. Hierbij is sprake van een dalende trend,
aangezien het in 2017 om 2.078 tienermoeders ging. Ook het
aantal meisjes onder de 20 jaar dat in 2017 moeder is geworden
is gedaald. 1.410 meisjes jonger dan 20 jaar zijn in 2017 moeder
geworden, terwijl dat een jaar eerder 1.492 was. Sinds 2010 is
het aantal tienermoeders flink gedaald. Ten opzichte van 2010 is
er in 2018 een daling van ruim 1.200 jonge moeders. De dalende
trend kan worden verklaard door verminderde seksuele activiteit
en toegenomen gebruik van anticonceptie onder tieners.
Het totaal aantal levendgeboren kinderen van tienermeisjes is gedaald, maar dit geldt echter
vooral voor meisjes met een Nederlandse achtergrond. Onder meisjes met een
migratieachtergrond is er tussen 2015 en 2017 sprake van een stijging. In 2015 zijn 1570
kinderen geboren met een moeder jonger dan 20 jaar, waarvan 1093 met een Nederlandse
achtergrond en 477 met een migratieachtergrond. In 2017 gaat het in totaal om 1410
kinderen, waarvan 896 met een Nederlandse en 514 met een migratieachtergrond.
De mate van tienermoederschap in de Verenigde Staten is één van de grootste, ondanks dat
ook hier sprake is van een afname over tijd. 10% van alle geboortes in de VS zijn van meisjes
met een leeftijd van 19 jaar of jonger. Het aantal geboortes van tienermoeders is in de VS
ongeveer zes tot negen keer zo hoog als in Nederland. Lagere aantallen tienerzwangerschap
in andere landen kunnen worden verklaard door de beschikbaarheid en het gebruik van
anticonceptie onder tieners in deze landen. Zo is de mate van seksuele activiteit tussen
landen gelijk, maar wordt er in de VS minder gebruik gemaakt van anticonceptie.
Medische uitkomsten = tienermoederschap is geassocieerd met negatieve psychologische
en fysieke uitkomsten, onder andere door de psychologische stressors die tienermoeders
ervaren. Zo hebben zij verhoogd risico op vroegtijdige dood door baarmoederhalskanker,
hartziekte, zelfmoord en geweld.
Socio-economische uitkomsten = over landen zijn de educatieve uitkomsten voor
tienermoeders gemengd. In Oostenrijk bleken tienermoeders vaker slechte academische
prestatie te hebben voor de geboorte, maar 2-5 jaar na de geboorte hadden zij hogere
niveaus van educatie dan hun leeftijdgenoten. In andere landen bleken tienermoeders
verhoogde kans op lage SES te hebben. Op lange termijn is tienermoederschap geassocieerd
met hogere mate van armoede en lagere educatieve prestaties. Over hun levensloop
hebben tienermoeders grotere gezinnen, met minder tijd tussen zwangerschappen, en
minder kans op trouwen of getrouwd blijven.
1
, Definitie lastminutemoeders = onderzoeken verschillen in op welke leeftijd gesproken wordt
van uitgesteld ouderschap. De leeftijd waarop ouders gemiddeld hun eerste kind krijgen ligt
lager dan 35 jaar, dus laat ouderschap kan worden beschouwd als uitzondering hierop.
Geschiedenis en cijfers = de gemiddelde leeftijd van vrouwen bij de geboorte van hun eerste
kind was in 2008 in Nederland 29.4 jaar. In 1990 was het nog 27.5 jaar en dat werd in die tijd
gezien als een hoge leeftijd, aangezien de gemiddelde leeftijd in de periode van de
babyboom bij 24 jaar lag. Tot 1970 waren er veel meer moeders van 40 jaar met een
pasgeboren baby dan nu. Het verschil met nu is dat er in die tijd meer grote gezinnen waren
en dat vrouwen die rond hun 40e bevielen al hun vijfde of zesde kind kregen. Nieuw is dus
dat het éérste kind wordt gekregen na het 35e levensjaar.
Tussen 1970 en 1983 nam in Nederland het gemiddelde kindertal per vrouw af, door de
anticonceptiepil die het makkelijker maakte om de hoeveelheid kinderen te regelen. In de
huidige westerse samenleving lijkt er een nieuwe leeftijdsfase te ontstaan van kinderloze
jongvolwassenen (20-30 jaar) die een basis van financiële zekerheid opbouwen en meerdere
partners hebben voordat zij de ware ontmoeten. Zij zijn vaak pas 30 jaar en soms zelfs pas
35 jaar als zij een stabiele relatie hebben en kinderen krijgen.
Vanaf 1970 wordt zichtbaar dat ouders vaker kiezen op een laat tijdstip aan het eerste kind
te beginnen. Vanaf toen kregen in Nederland steeds minder moeders hun kinderen voor hun
30e en steeds meer moeders kregen ze erna. Rond 1970 kreeg 10% van de vrouwen in
Nederland haar eerste kind op de leeftijd van 30 jaar en maar 3% na haar 35 e. In 1990 waren
die getallen 30% en 5%, en in 2004 is dit 50% en 14%. In 2004 krijgt 37% van de vrouwen hun
eerste kind in de leeftijd van 30 tot 34, wat daarmee de modale leeftijd wordt.
Medische risico’s = het is algemeen bekend dat er bij toenemende leeftijd van de vrouw een
grotere kans is op verminderde vruchtbaarheid, meerlingzwangerschap en chromosomale
afwijkingen bij de foetus.
Verminderde vruchtbaarheid: na het 30e levensjaar neemt de vruchtbaarheid af en
zal het langer duren voor een zwangerschap tot stand komt. Na het 35 e levensjaar
duurt dit nog langer. Uit onderzoeken van NIDI is gebleken dat in het jaar 2000 van
de 16% vrouwen die haar kinderen kreeg na het 30e jaar ongeveer een kwart er meer
dan een jaar over had gedaan om zwanger te worden.
Meerlingzwangerschap: bij toenemende leeftijd van de vrouw neemt de kans op
meerlingzwangerschap toe als gevolg van het vrijkomen van meer eicellen tegelijk bij
de ovulatie. Dit kan samengaan met complicaties in de zwangerschap, zoals
hypertensie (hoge bloeddruk) en vroeggeboorte. Dit kan weer gevolgen hebben voor
de uiteindelijke groei en ontwikkeling van het kind.
Miskraam en chromosomale afwijking: bij toenemende leeftijd is er een groter risico
op miskraam (2x), zwangerschapsdiabetes (2x) en de noodzaak van een keizersnede
(2x). Bij het kind is er een kans op chromosomale afwijkingen (4x) zoals syndroom
van Down en een laag geboortegewicht (2x). Dit is gebleken uit onderzoek van de VS
voor vrouwen van 35 jaar en ouder. Bij vrouwen van 40 jaar en ouder is het risico op
sterfte van de baby bij de geboorte of in de eerste vier weken erna ook groter.
2
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper juliaslab. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.