100% tevredenheidsgarantie Direct beschikbaar na betaling Zowel online als in PDF Je zit nergens aan vast
logo-home
Eerder door jou gezocht
Eerder door jou gezocht
logo
Samenvatting deel histologie €8,46   In winkelwagen
Snel navigeren naar
Voorbeeld
  2.  
  3. Katholieke Universiteit Leuven (KU Leuven)
  4.  
  5. Geneeskunde
  6.  
  7. Anatomie I en histologie (E0I40A)

Samenvatting

Samenvatting deel histologie
 48 keer bekeken  5 keer verkocht
  • Vak
  • Anatomie I en histologie (E0I40A)
  • Instelling
  • Katholieke Universiteit Leuven (KU Leuven)

Geslaagd in eerste zit! Dit is een samenvatting van het onderdeel histologie. Het bevat de powerpoint (met afbeeldingen), mijn notities uit de lessen, en de belangrijkste onderdelen uit de cursustekst. Ik heb alleen deze samenvatting geleerd en ben geslaagd met een 19/20 (voor het onderdeel histolo...

[Meer zien]
Laatste update van het document: 3 maanden geleden

Voorbeeld 10 van de 115  pagina's

Document informatie

  • 4 augustus 2024
  • 4 augustus 2024
  • 115
  • 2023/2024
  • Samenvatting

Onderwerpen

  • histologie
  • cellen
  • bindweefsel
  • spieren
  • preparaten
  • bot
  • microscoop
  • lichtmicroscoop

Geschreven voor

  • Katholieke Universiteit Leuven (KU Leuven)
  • Geneeskunde
  • Anatomie I en histologie (E0I40A)
Alle documenten voor dit vak (1)

Verkoper

avatar-seller
studentgnk2029

Voorbeeld van de inhoud

Samenvatting Histologie
Inhoudsopgave
Hoofdstuk 1: Methoden en technieken voor microscopie ................................................................................... 5
Benodigden......................................................................................................................................................... 5
Soorten microscopie ........................................................................................................................................... 6
Lichtmicroscopie (grieks: micros= klein, skopein= zien) ...................................................................................... 6
Resolu'e/oplossend vermogen ..................................................................................................................... 6
3 lenzensystemen .......................................................................................................................................... 6
5 belangrijke delen ........................................................................................................................................ 7
Contrastmicroscopie ...................................................................................................................................... 7
Fluorescen'emicroscoop ............................................................................................................................... 8
Clara Jacobi......................................................................................................................................................... 9
Technieken voor lichtmicroscopie ....................................................................................................................... 9
Voorbereiding van de weefsels ...................................................................................................................... 9
Herkomst van de verse weefsels of cellen ................................................................................................... 10
Ontvangst en voorbereiding ........................................................................................................................ 13
Fixa'e........................................................................................................................................................... 14
Procedure: maken van paraffinecoupes (FFPE) ................................................................................................ 16
Macroscopie en versnijden .......................................................................................................................... 16
Inbedden...................................................................................................................................................... 16
Uitbedden .................................................................................................................................................... 17
Coupes snijden met microtoom................................................................................................................... 17
Deparaffinering ............................................................................................................................................ 17
Voordelen FFPE (formalin fixed paraffin embedded) ................................................................................... 17
Nadelen FFPE (formalin fixed paraffin embedded) ...................................................................................... 17
Procedure: maken van vriescoupes .................................................................................................................. 17
Versnijden .................................................................................................................................................... 17
Invriezen ...................................................................................................................................................... 18
Snijden met cryostaat .................................................................................................................................. 18
Voordelen .................................................................................................................................................... 18
Nadelen ....................................................................................................................................................... 18
Kleuren van de coupes ...................................................................................................................................... 18
Soorten kleurstoffen .................................................................................................................................... 18
Immunohistochemie ......................................................................................................................................... 20
Monoclonale vs polyclonale an'lichamen................................................................................................... 20
(Eén-stap) directe techniek .......................................................................................................................... 22
Indirecte techniek ........................................................................................................................................ 23
Toepassing ................................................................................................................................................... 23
In situ hybridisaTe ............................................................................................................................................ 24
Monteren van de preparaten ........................................................................................................................... 24
Elektronenmicroscopie ..................................................................................................................................... 25

Hoofdstuk 3: cel-cel en cel-matrix interac6es ................................................................................................ 27
3 belangrijke celcomponenten .......................................................................................................................... 27
Weefsel ............................................................................................................................................................. 27



1

, Celadhesie ........................................................................................................................................................ 27
Cel-matrix interacTe ......................................................................................................................................... 28
Samenstelling ECM ...................................................................................................................................... 28
Integrinen .................................................................................................................................................... 28
Basale membraan ........................................................................................................................................ 29
CeljuncTes......................................................................................................................................................... 31
Zonula occludens ('ght junc'on) à afslui'ng ............................................................................................ 31
Zonula adhaerens à aanhech'ng/adhesie ................................................................................................. 31
Desmosoom (macula adhaerens) à aanhech'ng/adhesie ......................................................................... 32
Nexus (gap junc'on) à communica'e........................................................................................................ 33
Metastasering................................................................................................................................................... 34

Hoofdstuk 4: epitheelweefsels ...................................................................................................................... 35
Kenmerken ........................................................................................................................................................ 35
FuncTes............................................................................................................................................................. 35
Morfologie ........................................................................................................................................................ 35
Soorten ............................................................................................................................................................. 38
Eenlagig plaveiselepitheel............................................................................................................................ 38
Eenlagig kubisch epitheel ............................................................................................................................ 38
Eenlagig cilindrisch epitheel ........................................................................................................................ 39
Pseudomeerlagig epitheel ........................................................................................................................... 39
Meerlagig plaveiselepitheel ......................................................................................................................... 39
Meerlagig kubisch epitheel .......................................................................................................................... 40
Meerlagig cilindrisch epitheel...................................................................................................................... 40
Overgangsepitheel/transi'oneel epitheel ................................................................................................... 41
Overzicht ...................................................................................................................................................... 42
RegeneraTe van epithelen ................................................................................................................................ 42
Metaplasie ........................................................................................................................................................ 43
Carcinomen....................................................................................................................................................... 43

Hoofdstuk 5: klierweefsel ............................................................................................................................. 44
ClassificaTe van klieren .................................................................................................................................... 44
Obv aantal cellen ......................................................................................................................................... 44
Obv manier van secre'e .............................................................................................................................. 45
SecreTe cyclus................................................................................................................................................... 45
Exocriene klieren ............................................................................................................................................... 46
Ontstaan ...................................................................................................................................................... 46
Obv manier van vertakken van afvoergangen ............................................................................................. 46
Obv vorm van hun secretoire einddeel ........................................................................................................ 46
Obv vertakkingspatroon van lozingskanaal.................................................................................................. 47
Obv secreet .................................................................................................................................................. 47
Obv manier van secre'e .............................................................................................................................. 49
Afvoerkanalen................................................................................................................................................... 50
Endocriene klieren ............................................................................................................................................ 51
Ontstaan ...................................................................................................................................................... 51
Hormonen.................................................................................................................................................... 51
Structuur ...................................................................................................................................................... 52
Associa'es van endocriene kliercellen ........................................................................................................ 53

Hoofdstuk 6: bindweefsel ............................................................................................................................. 53


2

, FuncTe .............................................................................................................................................................. 53
Samenstelling ................................................................................................................................................... 53
Cellen ................................................................................................................................................................ 54
Fibroblast/-cyt ............................................................................................................................................. 54
Vezels ................................................................................................................................................................ 55
Collageenvezels ............................................................................................................................................ 55
Elas'sche vezels ........................................................................................................................................... 56
Extracellulaire matrix ....................................................................................................................................... 57
Soorten bindweefsels ........................................................................................................................................ 58
Gewone bindweefsels .................................................................................................................................. 58
Muceus bindweefsel .................................................................................................................................... 61
Vetweefsel ................................................................................................................................................... 61
Kraakbeenweefsel ........................................................................................................................................ 64
Beenweefsel................................................................................................................................................. 68

Hoofdstuk 7: beenweefsel............................................................................................................................. 68
Algemene histologie ......................................................................................................................................... 68
Inleiding ............................................................................................................................................................ 68
Soorten bo`en .................................................................................................................................................. 68
Beencellen ........................................................................................................................................................ 69
Osteoblast .................................................................................................................................................... 69
Osteocyt ....................................................................................................................................................... 70
Osteoclast .................................................................................................................................................... 70
Types ................................................................................................................................................................. 71
Fibreus/plexiform botweefsel ...................................................................................................................... 71
Lamellair botweefsel.................................................................................................................................... 71
Periosteum ........................................................................................................................................................ 73
Endosteum ........................................................................................................................................................ 73
Beenmerg ......................................................................................................................................................... 73
Histogenese/botvorming .................................................................................................................................. 74
Ontstaan en groei plat been ............................................................................................................................. 75
Ontstaan en groei lang been ............................................................................................................................ 76
Structuur van een lang been........................................................................................................................ 76
Ontstaan: enchondraal ................................................................................................................................ 76
Diktegroei .................................................................................................................................................... 77
Lengtegroei .................................................................................................................................................. 77
RemodellaTe ..................................................................................................................................................... 78
Synoviale gewrichten ........................................................................................................................................ 79
Fractuurherstel ................................................................................................................................................. 80
Histofysiologie .................................................................................................................................................. 81
FuncTes............................................................................................................................................................. 82
Osteoporose (botontkalking) ............................................................................................................................ 82

Hoofdstuk 8: spierweefsel ............................................................................................................................. 83
Inleiding ............................................................................................................................................................ 83



3

, Skeletspierweefsel ............................................................................................................................................ 83
Structuur ...................................................................................................................................................... 83
Spier-pees-junc'e ........................................................................................................................................ 84
Histologie van de gestreepte spiervezel ...................................................................................................... 84
Elektronenmicroscopie van de gestreepte spiervezel.................................................................................. 85
Contrac'emechanisme ................................................................................................................................ 88
Types ............................................................................................................................................................ 89
Embryogenese, groei, adapta'e en regenera'e .......................................................................................... 89
Motorische bezenuwing .............................................................................................................................. 91
Spanningsreceptoren ................................................................................................................................... 92
Hartspierweefsel............................................................................................................................................... 94
Histologie ..................................................................................................................................................... 94
Elektronenmicroscopie ................................................................................................................................ 95
Motorische bezenuwing .............................................................................................................................. 96
Gewijzigde vezels ......................................................................................................................................... 96
Embryogenese, groei, regenera'e ............................................................................................................... 96
Glad spierweefsel ............................................................................................................................................. 97
Histologie ..................................................................................................................................................... 97
Elektronenmicroscopie ................................................................................................................................ 97
Embryogenese, groei, adapta'e en regenera'e .......................................................................................... 98
Motorische bezenuwing .............................................................................................................................. 99
Fenotypes .................................................................................................................................................... 99
Overzicht ......................................................................................................................................................... 100

Hoofdstuk 9: zenuwweefsel ........................................................................................................................ 100
Kenmerken ...................................................................................................................................................... 100
Neuronen ........................................................................................................................................................ 101
Cellichaam/perikaryon............................................................................................................................... 101
Neurieten ................................................................................................................................................... 102
Indeling van neuronen ............................................................................................................................... 102
Gliacellen (neuroglia)...................................................................................................................................... 103
Microgliacellen .......................................................................................................................................... 104
Macrogliacellen ......................................................................................................................................... 105
Synaps............................................................................................................................................................. 110
Het zenuwstelsel ............................................................................................................................................. 110
Centraal zenuwstelsel ................................................................................................................................ 110
Perifere zenuwstelsel ................................................................................................................................. 112




4

,Hoofdstuk 1: Methoden en technieken voor microscopie

ONDERZOEKSTERREIN
STRUCTUURNIVEAUS
MENSELIJK LICHAAM

organisme

ANATOMIE
(blote oog)
orgaanstelsel
(vaatstelsel)




algemene histologie orgaan + andere weefsels
(hart)
(weefselleer)

weefsel
+ andere cellen
(hartspierweefsel) HISTOLOGIE
bijzondere histologie (microscoop)
(weefselleer)
+ andere organellen


cytologie (celleer) cel (hartspiervezel) + andere macromoleculen organel
(actinefilament)

macromolecule
(actine)
moleculen (aminozuren)




Benodigden
• Een stukje weefsel en een microscoop om de afwijkingen in weefsels en cellen vast
te stellen. Dit impliceert dat het weefsel zo wordt voorbereid dat het microscopisch
kan worden onderzocht
• Kennis van de structuur van normaal weefsel




5

,Soorten microscopie
Lichtmicroscopie Elektronen microscopie

Klassieke (helder veld) microscopie Transmissie elektronen microscopie

Fasecontrast microscopie Scanning elektronen microscopie

DifferenHële interferenHe contrast
microscopie
FluorescenHe microscopie

Confocale microscopie


Lichtmicroscopie (grieks: micros= klein, skopein= zien)
Resolu'e/oplossend vermogen
= Minimale afstand tussen 2 punten om ze als afzonderlijke punten te kunnen herkennen
• Menselijk oog:
o Bij oogafstand van 25 cm: 70 µm (prakHjk 0,1 mm = 100 µm)
• Om punten die dichter bij elkaar liggen toch gescheiden te kunnen zien, moet het
beeld van het object met zo min mogelijk detailverlies over een groter gebied van
het netvlies gespreid worden
• Lichtmicroscoop: beeld wordt over een grotere hoek op het netvlies geprojecteerd
door een lenzenstelsel
o 0,2 µm (200 nm) (500x nauwkeuriger dan blote oog)
• Elektronenmicroscoop
o 0,1 nm (2000x beter dan lichtmicroscoop)
• Maximale resoluHe: is aWankelijk van golflengte van hetgeen dat je gebruikt om
beeld te maken -> +/- ½ golflengte
o Golflengte van zichtbaar licht: +/- 550 nm (0,55µm) -> max resoluHe= 275 nm
o Golflengte van versnelde elektronen: +/- 0,2 nm -> max resoluHe= 0,1 nm

3 lenzensystemen
• Condenser: bundelt het invallende licht op het preparaat -> bepaald samen met het
objecHef de lichtsterkte, het oplossend vermogen en de kwaliteit van het beeld
• ObjecHef: beeld het object af




6

, • Oculair: lens om het beeld met het oog te kunnen waarnemen -> Een lens is een
doorzichHg voorwerp – veelal van glas, maar ook wel van heldere kunststof –
waarmee lichtbundels convergent dan wel divergent kunnen worden gemaakt




5 belangrijke delen
1. Lichtbron (halogeen/LED)
2. Stel lenzen om licht te bundelen en
op het preparaat te projecteren 4
(condensor)
3. Tafel waarop het object
(=histologische coupe)
geposiHoneerd kan worden
4. Stel lenzen om het beeld te vergroten 4
(objecHef en oculair) =>
eindvergroHng = vergroHng objecHef
x vergroHng oculair 5
a. ObjecHeven 3
(voorwerplenzen)
i. Gemonteerd op een 2
draaibare revolver
ii. Lens met gewenste 1
vergroHng (2,5x-100x)
wordt boven
preparaat gedraaid
iii. Vormt een vergroot beeld uit het licht dat door het preparaat valt
b. Oculair (ooglens)
i. Vergroot het beeld verder tot een virtueel beeld: 10x
5. Een mechaniek om de lenzen op de juiste afstand tot het object te brengen

Contrastmicroscopie
• Vaak gebruikt voor levende cellen in petrischalen te bekijken -> omkeer (inverted)
microscoop -> condensor en objecHef zijn van plaats veranderd waardoor we cellen
op de bodem kunnen bekijken
• Verhogen van contrast in ongekleurde preparaten -> berust op het bewerken van
kleine faseveranderingen die ontstaan door kleine brekingsverschillen in het
preparaat zodat deze zich voordoen als amplitudeveranderingen (licht/donker)
o (A) Helderveld
o (B) Fasecontrast (typisch halo-effect)


7

, o (C) InterferenHecontrast (typisch pseudo-relief)




Fluorescen'emicroscoop
• Vaak gebruikt bij onderzoek
• LokalisaHe en kwanHficering van fluorescerende
moleculen in cellen -> die moleculen hebben de
eigenschap om licht van een bepaalde golflengte
(excitaHelicht= kort) om te zegen in emissielicht
(lang) -> wordt opgevangen door een detector ->
gaan we visualiseren
• Lichtbundel passeert excitaHefilter -> beperkt
excitaHelicht tot een bepaalde golflengte
• Emissielicht passeert door een sperfilter ->
verwijdert de rest van excitaHelicht uit bundel
• DetecHe o.b.v. uitzenden van licht aan een
specifieke golflengte door een fluorescerende molecule na absorpHe van licht
• Door de toepassing van fluorescerende probes (anHlichamen, oligonucleoHden)
kunnen eiwigen (dmv immunohistochemie) of nucleïnezuren (dmv in situ
hybridisaHe) worden gelokaliseerd)
• Voordeel: in 1 preparaat kan je
meerdere structuren aantonen (co-
localisaHe) -> dubbele en trippele
kleuring




8

,Clara Jacobi
• Gezwel in hals is verwijderd
geweest -> vroeger geen
onderzoek op gedaan maar nu
worden zo een dingen
doorgestuurd naar de patholoog
• Microscopisch onderzoek -> type
bepalen, goed- of kwaadaardig ->
rapport schrijven -> versturen
naar clincus die de volgende
stappen bepaald
ð Onderzoek van afwijkende
weefsels -> eerst voorbereiden

Technieken voor lichtmicroscopie
Voorbereiding van de weefsels
• Het te onderzoeken materiaal geschikt maken voor microscopisch onderzoek
o Hetzij door cellen uit te strijken -> cytologisch onderzoek
o Hetzij door dunne sneetjes (5 µm) te maken -> histologisch onderzoek




Histologisch preparaat




Cytologisch preparaat

9

, Herkomst van de verse weefsels of cellen
Chirurgische resec+e




= stuk darm dat is opengeknipt met een tumor




Biopsie
= kleine stukjes weefsel
Endoscopisch biopt




• Worden genomen door maag/darm specialist
• Gebruikmakend van endoscoop
• Neemt kleine hapjes van de wand
Core needle biopt (CNB)
• Stukjes weefsel verkrijgen
van een dieper gelegen orgaan
(lever, nier, tumoren, letstels,
gezwellen (bv in kleine
bekken))



10

Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:

Verzekerd van kwaliteit door reviews

Verzekerd van kwaliteit door reviews

Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!

Snel en makkelijk kopen

Snel en makkelijk kopen

Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.

Focus op de essentie

Focus op de essentie

Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!

Veelgestelde vragen

Wat krijg ik als ik dit document koop?

Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.

Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?

Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.

Van wie koop ik deze samenvatting?

Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper studentgnk2029. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.

Zit ik meteen vast aan een abonnement?

Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,46. Je zit daarna nergens aan vast.

Is Stuvia te vertrouwen?

4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)

Afgelopen 30 dagen zijn er 75323 samenvattingen verkocht

Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen

Start met verkopen
€8,46  5x  verkocht
  • (0)
  Kopen