Aantekeningen/notities De Aanslag Harry Mulisch
Informatie boek:
Titel: De Aanslag
Schrijver: Harry Mulisch
Pagina’s: 347
Motto: Overal was het al dag, maar hier was het nacht, neen, meer dan nacht.
Personages:
- Mr. Steenwijk
- Mw. Steenwijk
- Peter
- Anton
- Fake Ploeg
- Oom en tante van Liempt
- Echtpaar Beumer
- Saskia (Vrouw)
- Sandra (Kind)
- Mr. de Graaff (vader Saskia)
- Cor Takes (Gijs)
- Truus Coster
Informatie per hoofdstuk
Proloog
- Beschrijving van de wijk waar de familie Steenwijk woont (Vader, Moeder, Peter & Anton)
- Er zijn vier huizen (Welgelegen (aardige mensen), Buitenrust, Nooitgedacht (dochter wel aardig,
vader besteedt minder aandacht aan Anton) & Rustenburg (niet echt aardige mensen, erg
mysterieus)
Eerste episode 1945
1
- De familie Steenwijk woont in de hongerwinter, het grootste deel van Europe is al bevrijd maar
Haarlem (waar ze wonen) nog niet.
o Ze hebben weinig eten en drinken.
- Peter is 17, daarom moet hij oppassen voor razzia’s. Ook krijgt hij thuis les van zijn vader, op
school is hij heel vaak blijven zitten en gaat dus nu helemaal niet naar school.
- Om 8 uur doen ze nog een spelletje: Mens erger je Niet.
,2
- De familie Steenwijk hoort buiten zes schoten, Peter gaat kijken en ziet iemand neergeschoten
op straat liggen.
- Ze zien het lichaam van Fake Ploeg: de hoofdinspecteur van de politie, de grootste moordenaar
en verrader van Haarlem en omstreken. De zoon van Fake: Fake (jr.) zat bij de Jeugdstorm, hij
had het moeilijk hiermee want hij wilde het zelf ook niet echt (soms zijn de bad guys ook niet blij
met wat ze moeten doen).
- Peter was weer naar binnen gegaan, maar toen kwamen mr. en mw. Korteweg hun huis
(Nooitgedacht) uit en begonnen Fake Ploeg voor het huis van de familie Steenwijk te leggen
(Buitenrust)
- Peter ging in zijn eentje naar buiten om het lichaam weg te slepen, toen kwamen 3
marechausseemannen die achter Peter aangingen. Peter had nog wel tijd om het pistool waar
Fake mee doodgeschoten was mee te nemen.
- Ietsjes later kwamen de Duitsers met grote legerwagens, honden en vlammenwerpers.
- De familie Steenwijk werd hun huis uitgeschopt, nadat een Duitser het loopje van mw. Steenwijk
had beoordeeld (of ze een jood was), een daarna werd hun huis in de fik gestoken.
o Mr Steenwijk had gezegd dat Peter uit huis was gegaan in de richting van welgelegen (de
Beumers)
- Anton werd gelijk van zijn ouders verwijderd en ging in een wagen naar het lokale politiebureau.
- Daarna komt hij in een cel met de dochter ‘’Einzelhaft’’ van een SS’er. (SD was een van de
veiligheidsdiensten van de Duitsers)
3
- Anton spendeert een deel van de avond/nacht met de jongen vrouw.
o Ze hebben gespreken over verschillende onderwerpen.
4
- Een uur/anderhalf uur later wordt Anton uit de cel gehaald. De vrouw had bebloede handen
gehad want zijn gezicht zat helemaal onder het bloed.
- Anton werd toen achter op de motor van een Duitse officier gebracht naar de ‘Hout’, bij de
doorgang in de tankwal.
- De ‘Feldwebel = rang in het leger’ genaamd Schulz. Verzorgde Anton goed, daarna werd Anton
naar de Ortskommendant (de militaire gouverneur van de stad) gebracht.
- Daarna kreeg Anton andere kleding aan en werd hij met weer en ander konvooi naar Amsterdam
gebracht (en daar zou zijn oom hem ophalen).
- Op het konvooi werd een aanval uitgevoerd door een Engels vliegtuig. Schulz werd
doodgeschoten
- Toen moest Anton in Amsterdam verslag doen van de aanval van de Engelsen.
- Daarna werd hij door zijn oom opgehaald die zei dat ze snel weg moesten gaan.
Tweede episode 1952
1
- Een paar dagen na de bevrijding is de oom van Anton gaan zoeken naar de ouders en Peter.
o Ze waren in arrest gehouden, wat ongebruikelijk was voor represailles.
, - Daarna heeft Anton zijn oom verteld aan Anton dat zijn ouders dezelfde nacht zijn
doodgeschoten. Wat er met Peter was gebeurd, wist niemand.
- Later is bekend gemaakt dat Peter dezelfde avond was doodgeschoten.
- Uiteindelijk is Anton medicijnen gaan studeren.
2
- Nu in het jaar 1952, Anton is tweedejaars student en gaat naar een feestje in Haarlem van zijn
studievrienden.
- Hij heeft er een slecht gevoel bij dat hij in Haarlem is. Hij doet een blokje om en loopt naar zijn
oude woonwijk toe.
- Uiteindelijk is Anton medicijnen gaan studeren.
2
- Nu in het jaar 1952, Anton is tweedejaars student en gaat naar een feestje in Haarlem van zijn
studievrienden.
- Hij heeft er een slecht gevoel bij dat hij in Haarlem is. Hij doet een blokje om en loopt naar zijn
oude woonwijk toe.
3
- De andere drie huizen stonden er nog. De naam van Kortewegs huis was verdwenen:
‘’Nooitgedacht’’, de huizen ‘Welgelegen’ en ‘Rustenburg’ stonden er nog wel.
- Mevrouw Beumer (Welgelegen) herkende Anton en riep hem.
- Mr. Beumer is erg achteruitgegaan in zijn fysieke en mentale gezondheid.
- Mevrouw Beumer heeft nog terwijl Anton in Amsterdam was nog wel een andere man zien
kijken naar het verdwenen huis.
- Meneer Korteweg (Nooitgedacht) is snel na de bevrijding verhuisd zonder iets te zeggen.
o Mr. en mv. Korteweg hadden op de avond van de moord op Ploeg het lichaam ook voor
het huis van de Steenwijks gelegd.
- ‘’Wat die doorgemaakt moeten hebben… Dat heeft je oom je toch verteld. Toen je moeder die
kerel aanvloog… Eenvoudig afgemaakt, als beesten.’’ Door mv. Beumer verteld aan Anton.
o Anton wist dit nog niet, maar mv. Beumer gaat er verder niet op in.
- Daarna ging Anton weer weg, en wist hij dat hij nooit meer in Haarlem terug zou komen.
- Daarna is Anton naar ‘het monument’ gegaan. Wat bestond uit een starende vrouw, met
loshangende haren en naar voren gestrekte armen: ‘Zij vielen voor Koningin en Vaderland’.
4
- Anton is gelijk terug naar Amsterdam gegaan en heeft aan zijn oom gevraagd waarom hij Anton
nooit heeft verteld over het monument.
- Mr. van Liempt beweert dat hij het Anton wel heeft verteld.
- Voor het eerst voelde Anton iets van angst, iets zuigends, een donker gat.
