Samenvatting voor het vak SWK 1B: Psychologisch denken. Hoorcolleges en begrippen van de begrippenlijst (staan DIKGEDRUKT) zijn erin verwerkt.
EN
Enkele oefenvragen
EN
Samenvatting van het boek: Psychologie een inleiding, volledig uitgewerkte hoofdstukken:
- 1: Geest, gedrag en psychologische...
Hoofdstuk 1: Geest, gedrag en psychologische wetenschap............................................................................3
1. Wat is psychologie en wat is het niet? ............................................................................................................3
2. Wat zijn de zes belangrijkste perspectieven van de psychologie? ..................................................................4
3. Hoe vergaren psychologen nieuwe kennis?.....................................................................................................5
Hoofdstuk 2: Biopsychologie, neurowetenschappen en de menselijke aard....................................................5
1. Wat is het verband tussen genen en gedrag?..................................................................................................5
2. Hoe is de interne communicatie van het lichaam geregeld?...........................................................................6
3. Hoe produceren de hersenen gedrag en psychische processen?.....................................................................7
Oefenvragen....................................................................................................................................................7
Hoofdstuk 3: Sensatie en perceptie................................................................................................................ 8
1. Hoe verandert stimuli in sensatie?...................................................................................................................8
2. Waarin lijken de zintuigen op elkaar? Waarin verschillen ze?.........................................................................8
3. Wat is de relatie tussen perceptie en sensatie?...............................................................................................8
Oefenvragen....................................................................................................................................................9
Hoofdstuk 4: Leren en omgeving.................................................................................................................... 9
1. Hoe verklaart klassieke conditionering leren?.................................................................................................9
2. Hoe leren we nieuw gedrag door operante conditionering?.........................................................................10
3. Hoe verklaart de cognitieve psychologie leren?.............................................................................................11
Hoofdstuk 5: Geheugen............................................................................................................................... 11
1. Wat is geheugen? ..........................................................................................................................................11
2. Hoe vormen we herinneringen? ....................................................................................................................11
3. Hoe halen we herinneringen terug?...............................................................................................................12
Hoofdstuk 6: Denken en intelligentie........................................................................................................... 12
1. Wat zijn de bouwstenen van denken?...........................................................................................................12
2. Over welke vaardigheden beschikken goede denkers?..................................................................................13
3. Hoe wordt intelligentie gemeten?..................................................................................................................15
4. Wat zijn de bouwstenen van intelligentie?....................................................................................................15
5. Hoe verklaren psychologen IQ-verschillen tussen groepen?..........................................................................16
Oefenvragen..................................................................................................................................................16
Hoofdstuk 9: Motivatie en emotie................................................................................................................ 17
1
, 1. Wat motiveert ons?........................................................................................................................................17
2. Hoe worden onze motivatieprioriteiten gesteld?...........................................................................................17
3. Waar staan honger en seksuele motivatie in de motivatiehiërarchie?.........................................................18
4. Hoe motiveren onze emoties ons?.................................................................................................................18
5. Waar komen onze emoties vandaan?............................................................................................................18
Oefenvragen..................................................................................................................................................20
Hoofdstuk 11: Sociale psychologie............................................................................................................... 20
1. Hoe beïnvloed de sociale situatie ons gedrag?..............................................................................................20
2. Het construeren van sociale werkelijkheid: wat beïnvloedt ons oordeel over anderen?...............................21
Hoofdstuk 14: Stress, gezondheid en welzijn................................................................................................22
1. Wat veroorzaakt stress?................................................................................................................................22
2. Wat zijn de lichamelijke effecten van stress?.................................................................................................23
3. Wie is het meest kwetsbaar voor stress?.......................................................................................................23
4. Hoe kunnen we de invloed van stress op onze gezondheid verminderen?....................................................24
Leerdoelen Psychologisch denken
Je kunt kennis over de rol van psychologie in het pedagogisch denken op basis van de
psychologische perspectieven toepassen op concrete casuïstiek.
Je kunt kennis over de biologische basis voor menselijk gedrag en geestelijke processen
toepassen, alsmede de mate waarin een pedagoog een bijdrage kan leveren aan de
pedagogische ontwikkeling van kinderen en jongeren uitleggen aan de hand van casuïstiek.
Je kunt de essentiële cognitieve bouwstenen van leren, denken en intelligentie herkennen en
kritisch in verband brengen met de pedagogische praktijk.
Je kunt belangrijke sociaal psychologische processen benoemen en deze herkennen in
concrete praktijksituaties uit de actuele (grootstedelijke) context.
**** De dikgedrukte woorden zijn de begrippen van de begrippenlijst SWK 1B ***
2
, Hoofdstuk 1: Geest, gedrag en psychologische wetenschap
1. Wat is psychologie en wat is het niet?
= De wetenschap van gedrag en geestelijke processen van het individu.
Psychologie = wetenschap van gedrag en geestelijke processen. Psyche = geest, ologie = gebied
van de studie. Wat: het toepassen van de wetenschappelijke methode om de geest en het gedrag te
onderzoeken. Houdt zich bezig met:
- Interne geestelijke processen: indirect. VB: denken, voelen
- Externe waarneembare gedragingen: direct. VB: praten, lachen, lopen
Drie groepen psychologen
1. Experimenteel psycholoog: onderzoek voor nieuwe kennis. VB: bystander effect en
klassikaal experiment: stroop effect
2. Docent psycholoog
3. Toegepaste psycholoog: gebruiken kennis van experimenteel om problemen van mensen
op te lossen d.m.v. specialisaties. VB: leerlingen motiveren met stickers
Specialisaties toegepaste psychologie
Arbeids- en organisatiepsychologen: aanpassingen aan de werkplek die de productiviteit en
arbeidsmoraal van werknemers moeten maximaliseren
Sportpsychologen: prestaties en motivatie van atleten verbeteren
Schoolpsychologen: deskundigen op het gebied van lesgeven en leren.
Klinisch psychologen en counselors: helpen mensen zich aan te passen op sociaal en
emotioneel gebied, of moeilijke keuzes in relaties te maken
Forensisch psychologen: psychologische expertise leveren aan het wets- en rechtssysteem
Omgevingspsychologen: interactie met onze omgeving en milieu verbeteren
Gerontopsychologen: nieuwste vakgroep. Ouderen helpen gezondheid en welzijn te
behouden en effectief om leren gaan met leeftijd gerelateerde problemen
Psychiatrie: medisch specialisme, maakt geen deel uit van de psychologie. Gespecialiseerde/
medische opleiding. Medische invalshoek met ‘patiënten’.
Psychologie: hele terrein van het menselijk gedrag en de geestelijke processen. Nadruk op
onderzoeksmethoden. Opleiding niet medisch van aard met ‘cliënten’.
Pseudopsychologie: niet onderbouwde psychologische aannamen die als wetenschappelijke
waarheden worden gepresenteerd. Niet bewezen in experimenteel onderzoek.
Wat is het verschil tussen echte psychologie en pseudopsychologie? Kritisch denken.
Anekdotisch bewijsmateriaal: getuigenmissen die de ervaring van iemand schetst, maar ten onrechte
voor wetenschappelijk bewijs wordt aangezien.
Bias: vooroordeel, vervorming of vertekening van een situatie, meestal op basis van persoonlijke
ervaringen en waarden.
Emotionele bias: neiging om te oordelen gebaseerd op attitudes en gevoelens i.p.v. op een rationele
analyse van het bewijsmateriaal.
Confirmation (bevestiging)bias: neiging om informatie die niet bij je opvattingen aansluit te negeren of
te bekritiseren en om in plaats daarvan informatie te zoeken waar je het wel mee eens bent.
Correlatie-causaliteit-denkfout: als twee dingen tegelijk voorkomen neemt men aan dat het één, het
ander moet veroorzaken.
6 vaardigheden voor kritisch denken
1. Wat is de bron? Wat is het belang/ partij/ deskundigheid? Financieel belang/ politieke punten?
2. Is de bewering redelijk of extreem?
3. Wat is het bewijsmateriaal? Vaak is het anekdotisch, maar dit moet wetenschappelijk
bewijsmateriaal zijn.
4. Kan de conclusie zijn beïnvloed door bias? Beperkingen van het denkpatroon/ denk fouten.
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper rdej. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,99. Je zit daarna nergens aan vast.
