Uitwerking van de hoorcolleges 1 tot en met 6. Inclusief de causale modellen uit de colleges en andere afbeeldingen. Ook staan de oefenvragen voor het tentamen erin.
Didactische leerdomeinen:
Spelling, technisch lezen, begrijpend lezen, rekenen à basis leren, fundament waarop het
onderwijs didactisch gezien berust.
Wat is leren (kenmerken)
- Verandering in gedrag op basis van ervaring
- Proces van vergaren van nieuwe informatie (informatieverwerking)
- Systematische uitbreiding van kennis en vaardigheden
- Is niet waarneembaar: leren concludeer je op basis van gedragsveranderingen
(o.a. verworven kennis, kunnen toepassen van regels, andere mening, betere vaardigheid of
veranderd attitude) à output beoordeel je = indirecte maat (tussenperiode is het leren,
maar op basis van output zeg je of er wel/niet geleerd is)
Hoe leren we – verschillende theorieën
Nog niet geautomatiseerde rekenkennis: op vingers tellen. = situatie gebonden. Groep 4 niet
meer normaal.
Afspraken achttallig stelsel:
- Cijfers 8 en 9 bestaan niet in het land van 8
- Na 7 volgt dus 10 (Na 77 komt 100)
o Tientallig stelsel: 4+5 = 9, Achttallig stelsel: 4+5 = 11
o Disneyfiguren: 4 vingers
1
,Van probleem naar stoornis (situatie PO)
Leerprobleem:
Na een periode van onderwijsaanbod: wordt getoetst na een periode. A-typisch, niet in lijn met
de rest van de groep.
Achterstand à interventie: Intensivering van onderwijsaanbod à erna opnieuw vaststellen of
de leerling geprofiteerd heeft van het geïntensiveerde aanbod. à Nee? Dan zitten we op
schoolniveau à ernstig leerprobleem.
Achterstand vastgesteld, interventie ingezet, erna nog steeds achterstand vastgesteld. à dan
komt remedial teacher/ICL/Interbegeleider/Zorgcoördinator. à intensievere interventie.
Intensievere interventie à Onvoldoende vooruitgang? Zeer ernstig leerprobleem: misschien een
leerstoornis maar dat moeten we nog vaststellen.
Achterstand is op 3 momenten vastgesteld en er zijn 2 interventies geweest. Erna wordt
vastgesteld of het ook een stoornis is.
Leerprobleem is vaak verhelpbaar.
Zeer ernstig leerprobleem/leerstoornis: spelen externe factoren nauwelijks een verklaring voor
mogelijke leerstoornis. Interne factoren spelen een grote rol.
Bij lezen is dat bijvoorbeeld fonologisch bewustzijn en klankrepresentatie.
Van probleem naar stoornis (situatie VO)
2
,Behandelingsmogelijkheid (PO+VO)
Remediëren: herhaald aanbieden, extra oefenen, vaardigheid die verbeterd moet worden wordt
extra geoefend.
Compenseren: leerling is wel nog bezig met vaardigheid, maar andere middelen worden inzetten
om die vaardigheid te oefenen. Bv. Bij leessoftware moet de leerling nog wel meelezen, maar er
wordt ook voorgelezen: stimulatie auditief kanaal.
Dispenseren: luisterboek: iets inzetten waarbij je niet meer werkt aan het verbeteren van de
vaardigheid. Vrijstelling. Je hoeft iets niet meer te doen. Laatste middel wat je hebt. Zo lang
mogelijk uitstellen. à gekoppeld aan diagnose
Verschil tussen leerprobleem en leerstoornis:
Het kritische verschil tussen een leerprobleem en een leerstoornis zit hem in de mogelijkheid tot
verbetering van het betreffende ontwikkelingsproces.
Maar pas op voor denken in groepen/clusters. Het gaat niet om de stoornis maar om het gedrag.
Gedrag en verklaringen voor het gedrag zijn beïnvloedbaar.
Leerstoornis is zeer moeilijk te verhelpen:
- Uitingsvorm veranderen als kinderen ouder worden, maar stoornis blijft.
- Men past het leven aan de stoornis aan à soms beneden de eigen capaciteit
- Gebruik van hulpmiddelen is belangrijk
Wat heeft dit kind VS wat heeft dit kind nodig (behoefte)
Stoornisdenken, visie op gedrag: Behoeftedenken, visie op gedrag:
Welke stoornis? Waarom? Beïnvloeding?
Etiket/Diagnose Verklaring?
De cliënt heeft een probleem De cliënt heeft een behoefte, hierop inspelen
(Externe) hulp De cliënt blijft verantwoordelijk
Zelfvervullend
Belangrijk dat je zicht krijgt op onderliggende vaardigheden. Wat zijn de vaardigheden die
kinderen nodig hebben om zoiets te kunnen doen: vb. woord kat lezen. Klanktekenkoppeling,
letterkennis, voldoende kunnen zien
3
, De weerbarstige orthopedagogische praktijk
- Slechts een kleine groep kinderen heeft een uniek leerprobleem, meeste kinderen
comorbiditeit, meerdere problemen. Gelijktijdig voorkomen van meerdere problematieken.
- Hoge mate van zowel homotypische als heterotypische comorbiditeit
o Homotypisch: zelfde diagnostische groep
o Hetereotypisch: vb leer en gedragsprobleem, stoornis uit een andere categorie
- Grote verscheidenheid van domeinspecifieke en domeingenerieke voorspellers\
Wat zijn gemeenschappelijke verklaringen waarom we kinderen hebben met lees en
gedragsproblemen.
- Elke leerling
o Heeft zijn/haar eigen sterke en zwakke kanten
o Groeit op in een eigen school-/en thuisomgeving
Causaal model: onderscheid in verschillende niveaus.
Verschil tussen beschrijving en verklaring scherp krijgen. Gedrag wordt soms met gedrag
verklaard. Classificerende diagnoses gebruikt als oorzaak.à vb:
- Het lijkt er sterk op dat de leesproblemen van T. worden veroorzaakt door dyslexie
- De ADHD veroorzaakt primair het drukke gedrag van T
- Het oppositionele gedrag van T. vindt zijn oorzaak in een stoornis in het ASS. Een ASS-
diagnose is dan ook op zijn plaats.
Dyslexie: op gedragsniveau een leesprobleem. Niet alleen classificerende diagnostiek (gedrag)
voldoende voor inzicht wat er met leerling moet gebeuren. Ook context-cognitie belangrijk. Dat
zijn de verklaringen voor gedrag. In een integratief beeld breng je gedrag en cognitie-context
samen.
Cognitie:
- Bevat ook emotie, niet alleen werkgeheugen
- Belangrijke componenten van emotie:
o Zelfbeeld
o Motivatie
o Faalangst
- Componenten zijn in beginsel bi-directioneel
- In termen van interventie, vragen componenten van emotie vaak als eerste aandacht
Domeingeneriek: in de breedte: rekenangst, leesangst etc. moeten in diagnostiek aandacht
krijgen
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper fleurvm. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,98. Je zit daarna nergens aan vast.
