PAS 1 ONDERZOEKEN
Enkel en knie
Saxion Hogeschool Enschede
Marloes Oosterik en Florieke Wiersma
Leerjaar 1
,Inhoudsopgave
Hypotheses.........................................................................................................................................2
Onderzoeksplan en doelen.................................................................................................................3
Enkel...................................................................................................................................................3
Knie.....................................................................................................................................................6
Anatomie enkel................................................................................................................................10
Anatomie knie..................................................................................................................................18
1
,Beste student,
Wij hopen dat je veel baat hebt bij deze samenvatting en dat het je een mooi cijfer mag
opleveren! Heel veel succes alvast met het leren voor de toets. Wij willen jullie er
nogmaals even op wijzen dat op dit document auteursrechten en
persoonlijkheidsrechten zitten. Verspreiding, verkopen, aantasting of verminking van
dit document is daarom ook niet toegestaan. Bij overtredingen gelden de consequenties
van het Auteursrecht.
Kijk goed naar de leerdoelen van de toetsmatrijs zodat je zeker weet dat je niks mist.
Succes!
Met vriendelijke groet,
Marloes Oosterik & Florieke Wiersma
Hypotheses
Hypothesen
Bij het opstellen van hypotheses is het belangrijk dat je alle aspecten van het ICF-model hierin
meeneemt. Zo moet bij je bij elk kopje (functie/structuur, activiteiten, participatie, persoonlijke
factoren en omgevingsfactoren) ten minste één hypothese hebben staan. Daarom is het
verstandig om voor jezelf een volgorde van het ICF aan te houden. Globaal zou je al de volgende
hypotheses kunnen stellen aan de hand van het ICF.
2
,Anamnese – interne/externe locus of control, gemotiveerd/gedemotiveerd
Observatie – atrofie, andere stand enkel, verkleuring, zwelling, warmte
ADL – lopen/op staan niet mogelijk
Actief onderzoek – beperking AROM in ..
Passief onderzoek – beperking PROM in ..
Weerstandstesten – pijn of geen pijn
Wat daarnaast een techniek is die voor ons goed werkt is om de hypotheses te bedenken aan de
hand van je onderzoeksplan. In het onderzoeksplan heb je altijd de vaste opbouw: anamnese,
observatie, ADL, actief, passief, weerstand en toegevoegde testen. Als je voor jezelf deze volgorde
afgaat en bedenkt welke hypothesen erbij passen kun je vaak meer bedenken dan je denkt.
Hieronder is een voorbeeld gegeven:
Problemen/geen problemen met het werk (kan de baan nog wel of niet meer uitvoeren)
Stress
Angst
Verminderde deelname aan activiteiten
Verminderd participatieniveau
Interne / externe locus of control
Afwijkende houding/stand
Kleurverschil
Atrofie
Ik verwacht een breuk (positieve Ottowa Enkle Rules)
Compensatiegedrag in de ADL
Pijn bij het uitvoeren van de ADL
Verminderde ROM: actief en/of passief in de richtingen …..
Positieve/negatieve weerstandstesten
Verminderde spierkracht
Verkorte spierlengte
Onderzoeksplan en doelen
Onderzoeksplan en doelen
Anamnese - informatie over de klacht, persoonlijke omstandigheden, hulpvraag
Observatie - afwijkingen, andere stand, symmetrieverschillen
ADL - beperkingen in het dagelijkse leven en handelen
Actief onderzoek - beperkte actieve ROM
Passief onderzoek - beperkte passieve ROM
Weerstandstesten - pijn bij aanspanning spieren
Enkel
Anamnese
1: Wat zijn de klachten?
2: Hoe zijn de klachten ontstaan?
3: Waar zit de pijn?
4: Was de pijn direct aanwezig?
5: Was er sprake van verkleuring of zwelling?
6: VAS in rust en VAS bij actief?
7: Welke activiteiten doen de pijn verergeren en welke verminderen?
8: Wat is het beloop na het ontstaan (gekoeld? Belast? Rust gehouden?)
9: Heeft u al eens eerder enkelklachten gehad?
10: Heeft u al eens eerder krukken gebruikt?
11: Hoe goed kan u de voet nu belasten? En durft u dit ook te doen?
12: Welke activiteiten kan u nog wel en welke niet meer?
13: Kunt u, u redden in uw dagelijkse leven?
14: Werkt u, zo ja waar en kan u dit nog uitvoeren?
15: Sport u, zo ja wat doet u, op welk niveau en kunt u dit nog uitvoeren?
16: Heeft u nog hobby’s, zo ja wat en kunt u dit nog uitvoeren?
17: Hoe is de thuissituatie?
18: Bent u bang om de enkel te verzwikken?
19: Wat wilt u hier gaan bereiken, wat is het doel?
20: Wat zijn uw verwachtingen van mij en de behandeling?
3
, Observatie
Totaal
Stand (koplood-basislood/ lijn van Appleton)
Steun nemen op aangedane zijde
Stand van de onderste extremiteit
Lokaal
Zwelling, verkleuring, warmte, huidaandoeningen
Atrofie, symmetrieverschillen, andere stand enkel
Gecorrigeerde houding
Ottowa Enkle Rules
1: Kan voet niet belasten (4 stappen)
2: Palpatiepijn op 6 cm van de malleoli lateralis
3: Palpatiepijn op 6 cm van de malleoli medialis
4: Palpatie pijn bij het os naviculare
5: Palpatiepijn bij het tuberositas os metatarsale V
Indien één van deze onderdelen aanwezig is dan mag de patiënt niet worden behandeld en
moet deze worden doorgestuurd naar de huisarts i.v.m. de mogelijkheid op een breuk.
ADL
Ganganalyse
Algemeen - tempo, soort pas, stabiliteit, afwijkingen, gespannen
Specifiek - stand enkels, voetafwikkeling, paslengte, spoorbreedte, bekken- en romprotatie,
armzwaai, ROM, spieren
Gangfasen - initail contact, loading response, mid stance, terminal stance, pre-swing, initial swing,
mid swing, terminal swing
Hurken
Staan op 1 been
Springen of rennen
Actief onderzoek
Voer dit onderzoek in zit uit op de rand van de bank. Laat de patiënt 2 vuisten plaatsen tussen de
knieën om compensatie te voorkomen. Laat de beweging 2 maal uitvoeren om het zo van
verschillende kanten te bekijken.
Plantair flexie - ‘druk de tenen zo ver mogelijk naar beneden’
Dorsaal flexie - ‘trek de tenen zo ver mogelijk naar u toe’
Inversie - ‘probeer in uw voetzolen te kijken’
Eversie - ‘probeer de rand van de voet naar boven te drukken’
Tenen - flexie (tenen buigen), extensie (tenen strekken), abductie (tenen uit elkaar), adductie
(tenen tegen elkaar aan)
Passief onderzoek
Bij het passieve onderzoek ligt de patiënt op de bank in buiklig met de knie in 90 graden flexie.
De volgende bewegingen worden uitgevoerd.
Bovenste spronggewricht - plantair flexie, dorsaal flexie, inversie, eversie
Lijn van Chopart - plantair flexie, dorsaal flexie, inversie, eversie, abductie, adductie
Lijn van Lisfranq - supinatie, pronatie
Plantair
Omvat de talus en de calcaneus.
Duw de talus richting het plafond en de calcaneus naar beneden
Test eenmaal langzaam (ROM) en eenmaal snel (eindgevoel)
Eindgevoel is hard
4