Gezondheidsbevordering
GVE-2.IT3.20
2-4-2024
Cijfer: 9,1!!
Opdracht 1: 2182 woorden
Opdracht 2: 2375 woorden
Opdracht 3: 1799 woorden
Opdracht 4: 1706 woorden
Opdracht 5: 490 woorden
,Voorwoord
Voor het tweede jaar van de opleiding HBO-verpleegkunde heb ik de
opdracht gekregen om een verslag te schrijven. Dit verslag bestaat uit vijf
hoofdstukken en gaat onder andere over gedragsverandering,
gezondheidsbevordering en preventie.
In dit verslag is een casus gebruikt van een persoon die haar gedrag wil
veranderen. Dit persoon is ook geïnterviewd om data te verzamelen. In
verband met de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG)
wordt dit persoon gedurende dit verslag aangeduid met ‘de respondent’
en worden de persoonsgegevens achtergehouden.
1
,Inhoudsopgave
Voorwoord..........................................................................................................................1
Hoofdstuk 1: Theory of planned behavior............................................................................3
1.1: Omschrijving gezondheidsgedrag en gezondheidsprobleem...................................................3
1.2: Dataverzameling.....................................................................................................................3
1.3: Data-analyse...........................................................................................................................4
1.4: Resultaten..............................................................................................................................5
Hoofdstuk 2: Gezondheidsprobleem en gezondheidsgedrag..............................................10
2.1: Gezondheidsprobleem..........................................................................................................10
2.2: Gedragsanalyse....................................................................................................................12
2.3: Resultatentabel....................................................................................................................15
2.4: Gedragsdoelen......................................................................................................................18
2.5: Shared-Decision Making.......................................................................................................21
Hoofdstuk 3: Gedragsverandering.....................................................................................22
3.1: Fasen van gedragsverandering..............................................................................................22
3.2: Gezondheidsbevordering......................................................................................................22
Hoofdstuk 4: Interventies..................................................................................................31
4.1: Interventie Het Ecogram.......................................................................................................31
4.2: Interventie Grip op je Dip.....................................................................................................33
4.3: Interventie Samen Sportief in Beweging...............................................................................35
4.4 Methoden en theorieën.........................................................................................................36
Hoofdstuk 5: Evaluatie......................................................................................................38
5.1: Gezondheidsbevorderaar......................................................................................................38
5.2: Ethische afweging.................................................................................................................38
Bronnenlijst......................................................................................................................40
Bijlage 1: Topiclijst............................................................................................................43
Bijlage 2: Transcript..........................................................................................................45
Bijlage 3: Data-analyse.....................................................................................................55
2
,Hoofdstuk 1: Theory of planned behavior
1.1: Omschrijving gezondheidsgedrag en gezondheidsprobleem
Gezondheidsgedrag
De respondent van het interview geeft aan weinig te bewegen. Op dit
moment sport de respondent niet, de respondent fietst enkel een aantal
keer per week naar school en wandelt af en toe. De respondent wil graag
meer bewegen en daarmee haar gezondheidsgedrag aan te passen. Om
deze reden heeft de respondent al een aantal keer geprobeerd haar
gezondheidsgedrag te verbeteren door meer te gaan bewegen. Echter
lukte het de respondent niet om haar gedrag te veranderen.
Volgens de Beweegrichtlijnen zouden volwassenen minimaal twee en een
half uur per week matig intensief bewegen. Onder matig intensief
bewegen vallen activiteiten zoals fietsen, wandelen en rustig zwemmen.
Ook zwaardere huishoudelijke klussen, zoals werken in de tuin vallen
daaronder. Mensen die niet voldoen aan de richtlijn, en dus te weinig
bewegen, lopen meer risico op chronische ziekten en problemen zoals een
negatief zelfbeeld en een slechter mentaal welbevinden (RIVM, 2021).
Gezondheidsprobleem
De respondent geeft aan dat zij last heeft van overgewicht en dat onder
andere haar inactieve leefstijl daar de oorzaak van is. Vanwege het
overgewicht ervaart de respondent een slechter zelfbeeld. Bovendien
heeft de respondent door haar inactieve leefstijl last van een verslechterde
lichaamsconditie.
Overgewicht kan leiden tot een aantal andere gezondheidsproblemen,
zoals diabetes mellitus type 2, hart- en vaatziekten en enkele soorten
kanker. Daarnaast blijkt uit onderzoek dat overgewicht kan leiden tot
psychische aandoeningen, zoals depressie en angststoornissen
(Volksgezondheid en Zorg, 2021).
1.2: Dataverzameling
Er heeft een kwalitatief onderzoek plaatsgevonden voor het verzamelen
van data. Daarvoor is gebruik gemaakt van een semigestructureerd
interview. Er is gekozen voor dit type interview, omdat de onderwerpen die
behandeld worden tijdens het interview vastliggen. Er is niet gekozen voor
een gestructureerd interview, zodat er ruimte is tijdens het interview voor
diepgang (Verhoeven, 2020. p. 97-98).
Voorafgaand aan het interview is een topiclijst opgesteld aan de hand van
het Theory of Planned Behavior model, hierna te noemen TPB-model. In dit
model wordt beschreven welke gedragsdeterminanten van invloed zijn op
de intentie en het (gezondheids)gedrag van mensen (Sassen, 2022.
p.178). In de topiclijst zijn de gedragsdeterminanten terug te vinden met
de bijbehorende vragen per gedragsdeterminant. De topiclijst is terug te
vinden in bijlage 1.
3
, Het interview heeft plaatsgevonden in een lokaal op een van de locaties
van de Hogeschool Utrecht. Voor deze locatie is gekozen, omdat dit voor
zowel de respondent als interviewer een bekende locatie is. Daarnaast is
er gekozen voor een afgesloten ruimte, zodat de privacy van de
respondent gewaarborgd kon worden. Bovendien is het interview
afgenomen in een rustige omgeving, zodat er zo min mogelijk afleiding
plaatsvond door omgevingsgeluiden. Het interview duurde in totaal 35
minuten.
Voorafgaand aan het interview is de toestemming van de respondent
gevraagd om het interview op te nemen en voor het gebruiken en
verwerken van de gegevens. Daarnaast is aan de respondent uitgelegd
dat dit via de Algemene Verordening Gegevensbescherming regels, hierna
te noemen AVG-regels, wordt gedaan. Volgens de AVG-regels wordt onder
andere de naam van de respondent achterhouden, zodat respondent niet
te herleiden valt uit de gebruikte gegevens van het interview (Verhoeven,
2020. p. 27).
1.3: Data-analyse
Voor het verwerken van de kwalitatieve gegevens uit het onderzoek, is
gebruik gemaakt van Thematische Analyse. Dit is ene flexibel analyse-
instrument dat niet gebaseerd is op modellen en theorieën, maar op de
praktijk (Verhoeven, 2020. p. 33).
Het proces van Thematische Analyse bestaat uit drie fasen, met ieder
twee stappen:
De ontdekkingsfase, met fragmenteren en coderen als de eerste
twee stappen
De reductiefase, waarbij thematiseren en reviseren centraal staat
De reflectiefase, met vaststellen en presenteren als laatste stappen
(Verhoeven, 2020. p. 40-42.)
Zoals beschreven wordt er een semigestructureerd interview afgenomen
aan de hand van de determinanten van het TPB-model. De topiclijst is te
zien in bijlage 1. Het interview is opgenomen door middel van een
dictafoon applicatie op een laptop. Hierna is het interview getranscribeerd.
Voor het niveau van transcriberen is gekozen voor een letterlijke
uitwerking. Door deze manier van transcriberen is het ook mogelijk om
emoties te analyseren (Verhoeven, 2020. p. 47). Er heeft een
membercheck plaatsgevonden met de respondent. Het transcript is te
vinden in bijlage 2.
Na het transcriberen is het interview geanalyseerd. De analyse van het
interview is deductief, omdat het model van Theory of Planned Behavior
ten grondslag ligt (Verhoeven, 2020. p. 36). Alvorens het interview waren
de thema’s die aan bod kwamen in het interview al vastgesteld aan de
hand van een aantal vragen, die gebaseerd waren op het Theory of
Planned behavior model.
4
