Gezinnen Van Nu – Probleem 13
Literatuur: Van der Horst + artikelen Dagevos, Dourleijn, Gijsberts 3x, Leerkes, Meijer & Özdil
Wat is de migratiegeschiedenis van Nederland?
Migratiegeschiedenis = Nederland was vanaf de zestiende eeuw een handelsnatie,
waardoor er veel immigranten kwamen en soms ook bleven. Tussen 1550-1800 was de
Republiek der Verenigde Nederlanden verreweg het rijkste en meest tolerante land van
Europa. Het leger en de grote handelscompagnieën rekruteerden mensen uit het buitenland,
de bloeiende economie trok immigranten en de relatieve tolerantie trok mensen die in het
land van herkomst werden vervolgd of gediscrimineerd. In de negentiende eeuw nam de
migratie af, ook doordat Nederland zijn centrale positie in de internationale handel
kwijtraakte doordat buurlanden een voorsprong kregen in de industrialisatie.
In de eerste helft van de 20e eeuw werd het migratieproces naar Nederland gekenmerkt
door vluchtelingen uit de Eerste en Tweede Wereldoorlog. De migratie na WOII kan worden
samengevat in zes migratiegolven. De eerste golf betrok repatrianten uit Nederlands-Indië,
Nederlanders geboren in Indië en Indonesische staatsburgers die tijdens en na de Japanse
bezetting Nederlands-Indië verlieten, waardoor een stroom van immigranten Nederland
binnenkwamen in de jaren 40 en 50. In de jaren 60 kwam de arbeidsmigratie uit Spanje,
Italië, Turkije, Marokko, Algerije en Tunesië op gang en vormde de tweede golf. De derde
golf werd gevormd door gezinshereniging en -vorming van de Marokkaanse en Turkse
migranten in de jaren 70. De vierde golf betrof Surinaamse immigranten in de jaren 70 en
80. Tot slot werden de vijfde en zesde golf gevormd door asielmigranten uit de jaren 80 en
90 en arbeidsmigranten uit Midden- en Oost-Europa in de jaren 2000.
Marokkaanse en Turkse migranten: in de jaren 60 en 70 migreerden mannen naar
Nederland met het idee de economische situatie in eigen land te verbeteren en na
een tijd weer terug te keren naar hun land van herkomst. In Nederland was er een
tekort aan laaggeschoolde arbeidskrachten, waardoor de regering
wervingsverdragen sloot met acht landen. De meerderheid van deze
arbeidsmigranten kwam uit Italië, Spanje, Turkije en Marokko. De opzet van deze
werving was dat de arbeidsmigratie van tijdelijke aard zou zijn. Door de opkomende
industrie keerden veel Italianen en Spanjaarden terug begin jaren 70.
De arbeidsmigratie uit Marokko en Turkije eindigde met de recessie in de jaren 70,
waardoor Nederland een restrictief beleid van arbeidsmigratie doorvoerde. Voordat
dit ten einde kwam, werd een groot aantal arbeidsmigranten van een legale
verblijfsstatus voorzien. Door economische achterstand in het land van herkomst in
de jaren 80 realiseerden de gastarbeiders dat de toekomst in Nederland zekerder
was en begon de gezinsmigratie en gezinsvorming.
Surinaamse migranten: Suriname was van 1667-1975 een Nederlandse kolonie met
een plantage-economie met slaven uit West-Afrika. Na afschaffing van de slavernij
werden contractarbeiders uit India en Indonesië gehaald. Hierdoor zijn de grootste
bevolkingsgroepen in Suriname de Creolen (Afrikaanse roots), Hindoestanen (Indiase
roots), Chinezen en Javanen.
1
, Tot na de Tweede Wereldoorlog was de migratie van Suriname naar Nederland
beperkt tot kleine aantallen studenten en gepensioneerden. In de jaren 60 kwam een
grotere migratiestroom op gang, vanwege de economische vooruitgang in
Nederland. Met de naderende onafhankelijkheid van Suriname in de jaren 70 kwam
er een tweede grote migratiebeweging op gang. Deze Surinaamse migranten
vertrokken vanwege achterblijvende welvaartsgroei.
In 1980 werd de visumplicht ingevoerd, waardoor in de periode tussen 1975-1980
een overgangsregeling de migratie tussen beide landen regelde. Volgens dit verdrag
zou in 1980 een einde komen aan de periode van vijf jaar waarin de inwoners van
Suriname mochten kiezen tussen blijven in Suriname of migreren naar Nederland. Dit
wekte de indruk dat er na 1980 geen mogelijkheid meer was om naar Nederland te
gaan, waardoor vele Surinamers naar Nederland vertrokken voor 1980. In de jaren 90
kregen de migratiefactoren weer een meer economisch karakter toen de
economische situatie in Suriname snel verslechterde.
Chinese migranten: de meeste Chinese migranten zijn in vier immigratiegolven naar
Nederland gekomen.
1. De eerste golf vond plaats rond 1900 toen jonge Chinese zeelui in Rotterdam
arriveerden als goedkope arbeidskrachten.
2. Na WOII vestigden Chinezen uit voormalige Nederlandse kolonies zich hier.
Zij zouden het Oosterse eten missen en de Chinese restaurants als alternatief
zien, wat in de jaren 60 ook werd ontdekt door autochtone Nederlanders.
3. De derde golf van migratie van arbeidsmigranten uit Hongkong en China was
in de jaren 70 en 80 tijdens de bloeiperiode van Chinese restaurants in
Nederland. In eerste instantie kwamen mannelijke Chinese migranten naar
Nederland vanwege economische motieven, maar daarna kwamen ook veel
vrouwen en familieleden over. Deze werden echter ook ingezet in
familierestaurants, waardoor het ook als arbeidsmigratie kan worden gezien.
4. Een nieuwe stroom migranten kwam op gang toen China eind jaren 80 de
mogelijkheden verruimde voor burgers om naar het buitenland te emigreren.
In de jaren 90 stelde de Nederlandse overheid strengere regels aan migratie,
waardoor het minder gemakkelijk werd om op grond van economische redenen naar
Nederland te komen. Vanaf 2000 nam de immigratie van Chinezen echter sterk toe,
vooral door immigratie van jongvolwassenen die voor studie en werk kwamen. Deze
nieuwe groepen hebben daarentegen meestal geen permanent verblijf voor ogen.
Poolse migranten: voor de toetreding van Polen tot de Europese Unie in 2004 betrof
immigratie uit Polen vooral Poolse bruiden (die met een autochtone Nederlander
trouwden). Sinds de toetreding tot de Europese Unie neemt de immigratie van Polen
naar Nederland jaarlijks sterk toe. In 2007 werd de tewerkstellingsvergunningsplicht
afgeschaft voor Poolse werknemers en is de Nederlandse arbeidsmarkt vrij
toegankelijk voor Polen. Er is sprake van hoge werkloosheidscijfers in Polen,
waardoor zij in veel gevallen via uitzendbureaus naar Nederland komen. Op dit
moment komt 70% van de Polen Nederland binnen als arbeidsmigrant en 20%
vanwege gezinsmigratie. Slechts een klein deel komt voor studie naar Nederland.
2
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper juliaslab. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.