sociale regels
algemeen aanvaarde regels: dingen die in het maatschappelijk verkeer
onaanvaardbaar zijn.
groepsregels: bepalen hoe de leden van de groep zich moeten gedragen.
morele regels: bevatten normen en waarden die betrekking hebben op fundamentele
levensvragen; zoals euthenasie, abortus en hulp aan derde wereld landen.
regels van beroepsethiek: geeft aan hoe een beroep op juiste en zorgvuldige wijze
uitgevoerd moet worden. Artsen en advocaten moeten bijvoorbeeld het
beroepsgeheim in acht nemen.
Rechtsregels
gedragsnormen: gedraging gebieden, verbieden of toestaan.
sanctienormen: aangeeft wat degene die zich niet aan een gedragsnorm houdt te
wachten staat.
bevoegdheid verlenende normen: geven staatsorganen macht.
Recht
Zoals het moet zijn (ideaal recht): afhankelijk van rechtvaardigheidsopvattingen.
Zoals het is:
Positief
binnen een gemeenschap
door mensen
vastgesteld of erkend
op eerder tijdstip
Geldend
aanspraak op gehoorzaamheid
afdwingbare rechten, plichten en bevoegdheden
subjectief recht (rights): bevoegdheid of aanspraak.
positieve kant: rechthebbende hebben een ‘mogen’ of een ‘aanspraak’
vb: subjectieve recht van eigendom van een auto.
andere kant: andere moeten het subjectieve recht respecteren.
vb: anderen moeten van de auto afblijven en mogen het recht niet zonder reden
belemmeren.
of het subjectieve recht realiseren.
vb: tegenover het recht van de werknemer op loon (subjectief recht) staat de plicht
van de werkgever op het betalen van het loon (realiseren).
Materieel recht:
Rechtsregels die rechten en plichten, geboden en verboden aangeven.
Formeel recht:
Rechtsregels die aangeven hoe het recht kan worden gehandhaafd, hoe men zijn recht kan
halen bij de rechter.
nationaal recht:
Recht dat binnen nationale staten tot stand komt en gelding heeft.
internationaal recht:
, rechtsregels die staten of internationale organisaties hebben vastgesteld of die internationaal
erkend zijn en aangegeven hoe deze zich ten opzichte van elkaar of tegenover hun
onderdanen hebben te gedragen.
1. recht tussen staten, ook wel volkenrecht genoemd. Worden neergelegd in verdragen,
internationale overeenkomsten.
2. recht met betrekking tot internationale organisaties.
Verenigde Naties (VN): wereldvrede te bevorderen of internationale conflicten
op te lossen.
Europese Unie (EU): de economie en handel en het vrij verkeer van personen
en goederen te bevorderen.
Week 2
Leerdoelen:
1.Ben je in staat om de fundamentele vragen die de casus van de grotverkenners oproept te
benoemen.
2.Ben je in staat de kernpunten van de redeneringen van de verschillende rechters samen te
vatten.
Rechter Foster (vertegenwoordiger van het natuurrecht)
1.Regel is niet van toepassing, onrechtvaardig recht moet rechtvaardig zijn, anders hoef je
het niet toe te passen
2. regel interpreteren
Je kan de letter van de wet onderscheiden van de geest van de wet. Deze rechtsregel is niet
gemaakt voor de zaak.
Rechters Truepenny en Keen (vertegenwoordigers van het rechtspotivisme)
1. De letter van de wet moet worden toegepast
2. Truepenny vragen om gratie?
- Keen zegt hierop: als rechter mag je je niet bemoeien met de wetgevende macht. Kut
voor de mannen maarja.
3. Keen: scheiding recht en moraal. Persoonlijk had ik ze vrijgesproken, maar las rechter
moet ik het zo doen.
Rechter Handy (vertegenwoordiger rechtsrealisme)
1. Rechts-samenleving. Recht heeft een bepaalden doel in de samenleving. Het stuurt.
Als veel mensen zeggen vrijspraak, moet je daarmee rekening houden. Iedereen weet
van binnen wat in deze zaak de rechtspraak zou zijn, dus waarom zouden we daar
niet naar luisteren.
Recht en maatschappij moet verbonden zijn.
Rechter Tatting (komt niet tot uitspraak)
1. Weigert uitspraak te doen: roept vooral heel veel vragen op.
- Is eigenlijk op zoek naar een soort middelpunt tussen de rechtstheorieën (eigenlijk
onmogelijk).
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper bjorkvanveluw. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,16. Je zit daarna nergens aan vast.