Kun je het beste een eigen samenvatting maken gedurende het vak en deze 1/2 weken voorafgaand aan het
tentamen leren of kun je beter een samenvatting kopen aan het begin van het vak en deze gedurende het vak elke
dag/week even leren?
College 1 Leren en Cognitie
Leren: lange-termijn verandering in mentale representaties als gevolg van ervaring
Cognitie: mentale processen die optreden wanneer mensen waarnemen, informatie verwerken, leren, denken en
problemen oplossen
Alle hoofdstukken van human learning behalve H2 en sommige delen van H10 en H11
Reflectie schrijven over een interventie of onderwijsmethode op basis van theorieën/principes/wetten die je in
deze cursus geleerd hebt (1000-1400 woorden) bestaande interventie zoeken in literatuur, GEEN 10% MARGE
Elke of geen werkgroep volgen
Complexe interactie tussen nature & nurture
Vroeger; behaviorisme blz. 25
Early Psychology
- Introspectie: leerkrachten meer naar zichzelf kijken en daaruit zichzelf verbeteren; subjectief en op
basis van eigen ervaring
Behavioristisch model: informatie --> black box (geen idee wat er gebeurt) --> gedragsverandering = leren
(observeerbaar gedrag) Alleen dingen bestuderen die je kunt observeren
Cognitieve model: informatie --> wel geïnteresseerd wat er in het brein gebeurt
Social cognitieve theorie: werkgeheugen
THEORIEËN
- Overzichtelijk
- Genereert nieuw onderzoek
- Heeft betekenis aan observaties/resultaten
- Geeft aangrijppunten om meer optimale interventies te ontwikkelen
MAAR
- 1 allesomvattende theorie is niet mogelijk (altijd een versimpeling van de werkelijkheid)
- Bias om voornamelijk onderzoek te doen naar fenomenen die relevantie zijn voor een bepaalde theorie
(versobering van onderzoek)
- Bias om alleen consistente resultaten te publiceren
- Vertaling van theorie naar praktijk kan lastig zijn
- Pedagogen en onderwijswetenschappers kunnen helpen om een brug te slaan tussen theorie en praktijk
Leerstrategieën
- Rehearsal (herhaling)
- Elaboratie
- Organisatie
- Kritisch denken
- Metacognitieve strategieën
Ressource management
- Regulatie van tijd en omgeving
- Regulatie van moeite
Motivatie
- Waarde die je aan leren en kennis hecht
- Verwachtingen
- Gevoelens
Motivated strategies for learning questionnaires MSLQ
Hoe leer ik?
Testen helpt met onthouden en is handiger voor lange termijn (zelf vragen verzinnen)
We kunnen niet altijd vertrouwen op logische denkwijze
Watson --> stichter van behaviorisme
Thorndike --> kennis = link tussen stimulus en respons
Puzzelbox: kan een kat ontsnappen door aan een hendel te trekken?
Trial and error, Learning curve: kat ontsnapt steeds sneller
Hoe wordt een nieuwe vaardigheid geleerd? kennis bestaat uit een mentaal netwerk tussen associatieve links
tussen stimulus en respons
1. Law of readiness: mensen leren het beste wanneer ze er fysiek en mentaal klaar voor zijn (concentraie
en motivatie)
2. Law of excersize: herhaling maakt link tussen stimulus en respons sterker
3. Law of effect: connective wordt versterkt door belonen en afgezwakt door straffen
Bandura --> social learning theory (van behaviorisme naar cognitivisme)
Equipotentiality: leren van mensen en dieren grofweg hetzelfde
Objectiviteit: stimulus --> response relatie (S-R psychology)
Mentale processen --> Black box, je kunt het toch niet onderzoeken (strenge behavioristen; input en output en
niet brein)
Neo-behaviorisme --> S-O-R wel geïnteresseerd in wat er in het brein gebeurt
LEREN
- Verandering in gedrag
- Betere term (volgens behaiorisme): conditioneren
Blank slate/tabula rasa: geboren zonder kennis of vaardigheden en de kennis wordt gevorm door de ervaringen,
John Locke
Parsimony (spaarzaamheid): de simpelste theorie is de beste
Klassieke conditionering: passief & leren van nieuwe verbanden, onvrijwillig ‘gebeurt gewoon’
Operant: actief & aanleren van nieuw gedrag, vrijwillig
Neutrale stimulus is niet echt neutraal
Voedsel --> misselijk werkt beter dan geluid --> misselijk
- Contiguity (nabijheid): cS moet vlak voor ucS gepresenteerd worden
- Contingency (afhankelijkheid): cS presenteren wanneer kans op ucS groot is
1. Uitdoving (extinction)
- Gebeurt vaak niet omdat mensen de cS vermijden
2. Spontaan herstel (spontaneous recovery)
3. Generalisatie: heel eng konijn wordt ook bang voor heel schattig konijn
Hogere-orde conditonering: kwijlrespons kan ook al optreden bij een derde stimulus
Counterconditioning: afleren van onbewust aangeleerd gedrag
- Hond blaft steeds bij een belletje
- Koekje geven wanneer de bel afgaat zodat de hond blij wordt (nieuwe respons)
- Hond wordt blij wanneer de bel gaat
,OPERANTE CONDITIONERING
Na een bepaalde respons volgt een reinforcement
Reinforcement
- Positief (toevoegen van stimulus) en negatief (wegnemen van stimulus)
Positieve beloning: stimulus toevoegen zodat gedrag wordt beloont
Bijv. Huiswerk maken en als beloning mag je gamen
- Materiaal/tangible/tastbaar: stickers
- Sociaal: knuffel
- Token: sparen, stempelkaart
- Activity: sporten als je klaar bent met huiswerk
- Feedback: feedback op performance, persoonlijk
- Intrinsiek: goed gevoel na het maken van een tentamen
Premack principle:
Negatieve beloning: stimulus wegnemen om gedrag te stimuleren
Bijv. naar het strand en je insmeren zodat je niet verbrand
Bijv. paracetemol nemen zodat je hoofdpijn verdwijnt
Goed cijfer voor de toets = geen extra huiswerk
Positieve straf: straffen van gedrag door stimulus te geven door gedrag weg te nemen
Bijv. hardop appjes voorlezen
Negatieve straf: straffen door iets afnemen om het gedrag te stoppen
Bijv. tablet afnemen
Negatieve beloning: vervelende stimulus stopt als bepaald gedrag vertoont wordt
Straf (pos.): vervelende stimulus volgt na ongewenst gedrag
Straf (neg.): fijne stimulus wordt afgenomen na ongewenst gedrag
Superstitious behaviour
Niet causale verbanden worden als causaal gezien
- Rituelen worden actief aangeleerd in sport
- Gelukspoppetje
Shaping: breed beginnen, in detail eindigen (Skinner met de duif)
Chaining: leren in stapjes
Strategieën en schema’s van reïnforcement
- Ratio: beloning/straf na x aantal responses
- Interval: beloning/straf op basis van verstreken tijd
- Fixed: vaste hoeveelheid
- Variable: varieert
Differential rates of responding
High (DRH): iets vaak doen (respons) binnen bepaalde tijd
- Vaak leren voor tentamen (response), vergroot de kans op voldoende op tentamen (reinforcement)
Low (DRL): iets weinig doen (response) binnen bepaalde tijd
- Zelfstandig werken (als leerkracht niet antwoorden op elke vraag van de leerling)
Kritiek op behaviorisme
- Lastig om complex gedrag zoals motivatie, redeneren, probleem oplossen, creativiteit te beschrijven
binnen een stimulus-response framework
- Geen ontwikkelingsperspectief
- Behaviorisme in radicale vorm bestaat niet meer (althans niet echt); meer onderzoek naar de black box;
het brein
- De legacy van het behaviorisme zie je nog overal
, Fundamenteel/theoretisch: hoe we wetenschappelijke experimenten uitvoeren (stimulus-response,
onafhankelijke variabelen-afhankelijke variabelen)
Praktijk: in het onderwijs
Mythes
1. Belonen is omkoping, straffen is afpersing
2. Belonen maakt leerlingen volledig afhankelijk van externe factoren
3. Belonen van een stout kind maakt brave kinderen stout
4. Straffen ondermijnt zelfvertrouwen
5. Je bestrijdt alleen symptomen, niet oorzaak van gedrag
- Belonen en straffen om goed gedrag toe te laten nemen werkt alleen als de leerkracht dit consequent en
effectief toepast
Cognitieve prpoberen worden soms genegeerd
Kortetermijn effecten
Intrinsieke motivatie kan verdwijnen
Straffen heeft alleen efect als je blijft straffen
Negatieve effecten van straffen (school drop-outs)
Vooruitgang binnen een bepaalde …..
Effectief straffen?
Effectief
- Reprimande
- Herstellen/corrigeren
- Time-out
- Huisarrest, schorsing
- Boete, verminderen privileges
Niet effectief
- Fysieke straf
- Psychologisch; ten koste van zelfvertrouwen of veiligheid
- Strafwerk; negatieve associatie met schoolwerk dus school als onplezierig
- Schorsing; kans op achterstand neemt toe
EEN PRODUCTIEVE KLAS
- Zorg voor actieve leeromgeving
- Herhaling
- Terminal behaviour: specifieke doelen in concrete termen
- Identificeer productieve renforcer
Compliment
Activiteit
Feedback
- Belonen/straffen is maatwerk
- Wees duidelijk
Gevolgen weten van gedrag
- Wees consequent
- Gelijke kansen op beloning
- Vaardigheden in kleine stapjes
- Leeruitkomsten monitoren
Mastery learning (shaping, chaining)
Pas naar het volgende niveau als de vorige volledig gemasterd is
Voldoende instructie en tijd
- Kleine duidelijk afgebakende stapjes
- Logische volgorde
- Toets na elk stapje, goed --> volgende ronde; task analysis (steeds moeilijker)
- Differentiëren
Extra hulp voor kinderen
Extra uitdaging voor kinderen die het makkelijk binden
- Vooral nuttig om studenten op een basisniveau te krijgen
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper wiekevanluijk. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,16. Je zit daarna nergens aan vast.
