,Hoofdstuk 1: Totaal implanteerbaar intraveneus systeem of poortkatheter
1 Wat?
Poortkatheter bestaat uit 2 delen: toegangspoort en katheter
→ Geheel wordt onderhuids ingeplant
Toegangspoort is vervaardigd uit titanium of uit kunststof en voorzien van een septum
→ Bij een poortkatheter is dit septum = zelfsluitend siliconenmembraan
→ Via septum wordt de poort aangeprikt waardoor een connectie met een bloedvat kan
worden gemaakt
Onder septum bevindt zich de poortkamer = reservoir
→ Poorten bestaan in verschillende vormen en maten
→ Huidig geplaatste poortkatheters zijn meestal geschikt voor toedieningen onder grote
druk vb. contraststof voor CT
⇒ Toegelaten druk is vermeld op verpakking van poortkatheter, zichtbaar op
röntgenfoto van de poort of kan opgevraagd worden bij producent
Vanuit de poort vertrekt een soepele katheter waarvan het uiteinde in een grote ader vlak
voor de ingang van het hart wordt ingebracht
→ Katheter is radio-opmaak, gemaakt uit silicone of polyurethaan en bestaat in
verschillende diameters en lengtes
→ In meeste gevallen is het uiteinde van de katheter open en in sommige gevallen is het
uiteinde gesloten
→ Soms wordt er een dubbel lumen poortkatheter geplaatst waardoor het mogelijk wordt
om tegelijkertijd 2 incompatibele producten toe te dienen → beide septums aanprikken
2 Soorten
De meest voorkomende = intraveneuze poortkatheter → thv grote borstspier waardoor deze
duidelijk zichtbaar/voelbaar is op enkele centimeters onder de clavicula
⇒ Is dit niet mogelijk dan kan de poortkatheter in de liesregio geplaatst worden of in de
onderarm (= P.A.S. Port system) = kleiner dan klassieke systeem en wordt onder de
huid van onderarm geplaatst waarbij de katheter in de ader van de onderarm wordt
ingebracht, kathetertip bereikt een punt precies boven hart
Andere poortkatheters:
- Peritoneaal
- Intraspinaal
- Arterieel
3 Indicaties
Poortkatheters zijn geïndiceerd voor intraveneuze toediening van producten die schadelijk
kunnen zijn voor de vaten als ze herhaaldelijk ingespoten worden in smalle perifere venen
met een laag bloeddebiet
→ Door veiligheid en stevigheid van dit systeem kan er thuis veilig therapie gekregen
worden
Poortkatheters komen in aanmerking voor zorgontvangers met nood aan herhaaldelijke maar
niet continue (intermittente) intraveneuze therapie voor een langere tijd
→ Meestal behandeling oncologische of hematologische aandoeningen, maar ook
behandelingen van mucoviscidose of hemofillie
Poortkatheter kan ook gebruikt worden om gemakkelijk bloed af te nemen en hemoculturen
4 Contra-indicaties
2
, Aangezien voor de (conitnue) toediening van TPN, vanwege dode ruimte van de
poortkatheter, verhoogd risico is op kathetergerelateerde infectie bestaat, geniet de
getunnelde katheter of PICC voor deze indicatie de voorkeur
→ Geld ook wanneer continue toediening of vocht over een langer periode overwogen
wordt
Andere oorzaken die contra-indicatie vormen voor het plaatsen:
- Gestoorde stolling
→ Risico op bloeding bij of kort na plaatsing
→ Risico op hematoom bij later aanprikken
⇒ Stollingsparameters (bloedplaatjes, PTT/INR) bepalen voor plaatsing
- Let op bij extreem magere zorgontvangers: poort kan erosie veroorzaken waardoor
deze doorheen de huid kan komen
- Veneuze trombose thv de implantatieplaats waardoor de vene niet meer toegankelijk is
- Geplande radiotherapie of chirurgie thv de insteekplaats
5 Voor- en nadelen
VOORDELEN NADELEN
- Comfortabel - Aanprikken blijft noodzakelijk = pijnlijk →
- Kan niet uitgetrokken worden 30min voordien verdovend middel
- Esthetisch aanbrengen
- Eenvoudig in te brengen - Meestal maar 1 lumen waardoor
- Minder kans op tromboflebitis, simultaan toedienen van incompatibele
extravasatie en infectie ten opzichte van producten niet mogelijk is
perifere infusies - Bij plaatsing en verwijdering is kleine
- Kan heel langdurig ter plaatse blijven chirurgische ingreep noodzakelijk
ondanks intensief gebruik
- Onmiddellijk na plaatsing bruikbaar
- Minimum aan onderhoud
6 Plaatsing
De kathetertip moet in een centrale vene gepositioneerd worden, best aan overgang tussen
vena cava superior en rechter atrium
→ Hirvoor kan men oppervlakkige en diepe venen in de hals, romp of bovenste ledematen
gebruiken, alternatief kan ook oppervlakkige en diepe venen in de liesregio die
uitmonden in de vena cava inferior systeem uitmonden
Oppervlakkige venen zijn meer geschikt voor chirurgische venadenudatietechniek en mogen
meestal zonder problemen afgebonden worden
Dieper venen kunnen gemakkelijker en veiliger onder echografie worden aangeprikt worden
Plaatsing van een poortkatheter gebeurt onder strikt aseptische omstandigheden
→ Operatiezaal onder lokale verdoving
→ Bij kinderen onder algemene verdoving
RX-thorax van katheterplaatsing = onderzoek om geslaagde procedure te bevestigen
6.1Venadenudatie-, venasectie- of cutdown-techniek
Een meer oppervlakkige vene wordt blootgelegd, afgebonden en ingesneden
→ Via insnede wordt katheter rechtstreeks in vene gebracht
→ 2 insnijdingen: blootleggen vene en opening voor plaatsen toegangspoort
6.2Echografiegeleide venapunctie of Seldinger techniek
Een diepe, grote vene wordt rechtstreeks aangeprikt met speciaal daarvoor voorzien canule
→ Doorheen deze canule kan de katheter in de vene worden geschoven
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper ellendsm1. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €9,66. Je zit daarna nergens aan vast.