Hoofdstuk 1
Waarom hebben wij een CB?
Vroeger was er directe ruil. Nu wordt er geruild met behulp van geld. Dit heet indirecte ruil.
Hiervoor is vertrouwen nodig in het geld.
Naast ruilmiddel heeft geld nog 2 andere functies: rekenmiddel (rekeneenheid) en
oppotmiddel (spaarmiddel).
De centrale bank zorgt ervoor dat geld zijn waarde behoudt zodat het publiek(consumenten
en bedrijven) het als ruilmiddel kunnen gebruiken.
Ze moeten de geld hoeveelheid beheersen:
- chartaal geld: munten en biljetten
- giraal geld: je betaalrekening, direct opeisbaar (dus niet spaarrekening)
dit samen neet M1
Als M1 groeit, spreken we van geldschepping. Er komt dan meer geld in handen van het
publiek waardoor bestedingen toe kunnen nemen.
1) Gevaar: bankrun = veel mensen tegelijk hun geld opnemen van de bank omdat ze
geen vertrouwen hebben dat het geld veilig is de banken moeten genoeg geld
aanwezig hebben
Als M1 daalt, spreken we van een geldvernietiging, bijvoorbeeld door geld op de
spaarrekening te zetten.
Toezicht
Spaarders hebben een lage tijdsvoorkeur (bestedingen uitstellen), leners een hoge
tijdsvoorkeur(bestedingen naar vorenhalen).
Rentemarge = verschil tussen de rente die de bank betaald en ontvangt
Rente is de vergoeding voor:
- debiteurenrisico = risico dat ze het geid niet terug krijgen
- inflatierisico = risico dat de waarde van het spaargeld daalt
Om het vertrouwen in ECB te vergroten is de depositoregeling bedacht: als een bank
binnen de EU failliet gaat, hebben spaarders de garantie dat hun ‘verloren gel’ vergoed wordt
tot max. €100.000
, De ECB heeft als doel om het betalingsverkeer niet te hinderen en vertrouwen te behouden
=> interbancaire leningen!
- Zeer kort ( ± 1 dag)
- Leningen tussen banken
Als dat niet lukt, kunnen ze lenen bij (E)CB
Inflatie
De ECB heeft een enkelvoudig mandaat: zorgen voor prijsstabiliteit.
Waarom inflatie goed voor economie?
wakkert bestedingen aan
daling reële schulden
vergroot overlevingskans van bedrijven in crisis
werknemers geldilussie: kijken naar hoogte geld bedrag ipv koopkracht
De Amerikaanse bank FED streeft daarnaast ook naar maximale werkgelegenheid voor
voldoende economische groei.
Om de inflatie stabiel te houden, moeten de factoren die invloed hierop uitoefenen nauw in
de gaten gehouden worden:
Kosten inflatie = verkoopprijzen stijgen, omdat producenten gestegen productiekosten
doorrekenen in de verkoopprijzen
Bestedingsinflatie = prijzen stijgen, omdat producenten profiteren van sterk stijgende
bestedingen, waardoor bezettingsgraad oploopt
Rente
Rente omhoog: sparen interessant, lenen oninteressant
Rente omlaag: sparen oninteressant, lenen interessant
ECB heeft monopolie op het creëren van basisgeld.
2) Basisgeld = chartaal geld (publiek + banken) en bankreserves
3) Bank reserves = leningen die ECB verstrekt aan banken omdat banken aan vraag
van publiek moeten voldoen + reserveverplichting
De aanpassing van de rente heeft effect op het basisgeld:
- Rente stijgt meer sparen minder basisgeld
- basisgeld om hoog(meer geld komen) openmarkt transactie = obligaties Kopen (geld in
de economie)
Banken komen structureel geld tekort omdat ze aan de verplichte reserves moeten voldoen.
Ze moeten dus lenen bij de ECB: refirente
refirente + rentemarge = rente die klanten betalen aan de bank
Dagelijks wisselen banken onderling geld als persoon A betaald aan persoon B en beide een
andere bank hebben. Banken kunnen daardoor een tijdelijk(1 dag) tekort hebben. Dit
lossen ze op met de interbancaire leningen.
Transmissieproces
Het hele proces dat het monetaire beleid zorgt dat de prijzen aangepast worden, wordt het
transmissie proces genoemd. Dit duurt 1,5 tot 2 jaar (= middellange termijn). Timing is
essentieel en de economie staat niet stil.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper jasmijnvdwielen. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,86. Je zit daarna nergens aan vast.