Dit bestand bevat uitgebreide college aantekeningen van het vak Onrechtmatige Daad en Schadevergoeding. Het college werd gegeven door A-G Hartlief. Alle relevante informatie t.a.v dit onderdeel voor het tentamen staat erin vermeld!
Werkgeversaansprakelijkheid: aansprakelijkheid of verzekering?
Even terug
• Pelowski, Tarioui en Bayar
• is werkgever aansprakelijk ex art. 7:658?
zorgplicht veiligheid
voorzorg, instructie, toezicht
• wanneer en welke zorg?
Arboregels
ongeschreven recht; ‘kelderluiken’
effectieve zorg
• bijzonder regime; meerwaarde t.o.v. art. 6:162
• wetgever geeft uitbreiding met lid 4
Welke uitbreiding brengt lid 4?
• in- en uitleen; uitzendarbeid; tewerkstelling bij derde
• ‘codificatie’ rechtspraak Hoge Raad
• in- en uitlener beide ex art. 7:658 aansprakelijk
• inlener ex art. 7:658 lid 4 jo. lid 1 en 2
• uitlener ex art. 7:658 lid 1 en 2 jo. 6:76
• verwante contractuele relaties
‘materiële’ werkgever aansprakelijk
zorgplicht niet ontlopen door uitbesteding
• wat valt daaronder (te brengen)?
stageovereenkomst
vrijwilligerswerk?
opdracht en aanneming van werk?
Welke uitbreiding lid 4
We hebben een persoon die bij een formele werkgever werkt (vaak uitzendbureau, maar dat
hoeft niet).
De materiële werkgever is de inlener. De vraag is; Als het mis gaat tussen de materiële
werkgever en de werknemer, wie kan de werknemer dan aanspreken ex. art. 7:658
BW?
Ook degene die in de uitoefening van hun beroep of bedrijf arbeid laten verrichten door
iemand waarmee zij geen arbeidsovereenkomst hebben, rust aansprakelijkheid ex 7:658
BW. Je kunt als materiële werkgever dus toch aansprakelijk zijn. De inlener en de uitlener
zijn allebei aansprakelijk op grond van artikel 7:658 BW. De formele werkgever moet
opkomen als hij wordt aangesproken. De fouten van de materiële werkgever worden hem
aangerekend. De materiële werkgever is een hulppersoon. Hier zie je een
driehoeksverhouding terugkomen tussen de formele / materiële werkgever en de
werknemer.
Dus als jij in de uitoefening van je beroep of bedrijf arbeid laat verrichten door iemand
waarmee je geen arbeidsovereenkomst hebt maar wel een andere overeenkomst, dan kan
er sprake zijn van werkgeversaansprakelijkheid. Hieronder vallen ook de
stageovereenkomsten. De stagiair kan het stage adres aanspreken op grond van artikel
7:658 lid 4. Waar onduidelijkheid zit is vrijwilligerswerk en opdracht en aanneming van het
werk.
Art. 7:658 lid 4
Hof Arnhem NJF 2010/354 Davelaar/Allspan
Het gaat in dit arrest om dhr. Davelaar. Deze heeft een eenmanszaak en werkt ten behoeve
van Allspan op een locatie van Allspan.
• revisie vezelverwerkingsmachine t.b.v. Allspan; ernstig letsel
• Allspan aansprakelijk ex art. 7:658 lid 4?
1
, tekst vs. strekking bepaling?
enkel werknemers (onder)aannemer?
of ook kleine zelfstandige?
wisselend beeld in feitenrechtspraak
• analyse Parlementaire Geschiedenis
driehoeksverhouding met werknemer
codificatie
titel 7.10: werknemers, niet zelfstandigen
zelf verzekeren!?
• in de uitoefening bedrijf Allspan?
regulier onderhoud vs. langdurige reparatie/revisie
Hij repareert een aantal weken een machine. Op het moment dat hij de machine zelf laat
draaien stapt hij over een aantal platen. Deze liggen bovenop een schroef. Als hij op de
platen loopt, zakt hij er op een gegeven moment doorheen. Het gevolg is dat hij het gedeelte
van zijn been tot aan zijn knie verliest. De vraag is of hij als kleine zelfstandige (dus geen
werknemer) ingeschakeld door Allspan, Allspan kan aanspreken ex. art. 7:658 lid 4 BW.
Allspan is zijn opdrachtgever.
Hoewel Davelaar geen echte werknemer is, kan hij de opdrachtgever als soort van
werkgever aanspreken.
Volgens het hof valt het onder de tekst. Doen we daarmee recht aan de strekking van de
bepaling? Volgens het Hof zou je hier denken dat het om een driehoeksrelaties gaat. Je
schakelt een aannemer in en deze heeft werknemers. Als die werknemers bij het doen van
het vuile werk iets overkomt, kunnen zij de opdrachtgever aanspreken. Maar we hebben het
niet over een aannemer die werknemers neerzet, maar de aannemer die zelf het werk doet.
Het hof zegt dat je in andere feitenrechtspraak een wisselend beeld ziet. Sommige rechters
brengen het onder lid 4, andere leggen het juist beperkt uit: de aannemer brengt mensen
mee, en hij moet zich over die mensen ontfermen.
Hof: er is vooral gedacht aan de driehoeksverhoudingen. Dit moest ook worden
gecodificeerd. Wat tegen toepassing op de aannemer spreekt, is het feit dat dit onderdeel
uitmaakt van titel 7.10. Een aannemer is echter geen werknemer, maar juist een
zelfstandige. Er is hier dus sprake van een contra-indicatie. Misschien moeten de kleine
zelfstandige zichzelf verzekeren voor het feit dat ze misschien letsel oplopen. De
werkelijkheid is dat kleine zelfstandige in de regel helemaal niet verzekerd zijn tegen
arbeidsongeschiktheid. Dan zegt het hof, hoe dat ook zij (ik laat het bij de eerste
preliminairen opmerkingen) we komen toch niet aan 658, want de tweede drempel wordt niet
gehaald. Degene die het vuile werk doet, moet het wel in beroep of bedrijf van de werknemer
doen. Volgens het hof ligt in het verlengde daarvan de gewone reguliere onderhoud om de
houtsnippers te verwerken tot krullen. Het gaat hier niet om het repareren van een machine,
maar hij is er weken mee bezig. Dit valt niet onder verwerken tot houtkrullen, dus het hof
vindt dat lid 4 buiten beeld blijft.
Cassatie:
Volgens de Hoge Raad moeten twee vragen door hem worden beantwoord:
1) of hij als kleine zelfstandige die krachtens een overeenkomst van aanneming van werk
werkzaamheden verricht, een persoon is die op grond van lid 4 in de prijzen valt. Het hof
heeft deze vraag niet beantwoord. Toch gaat de Hoge Raad erop in.
2) om werkelijk in de prijzen te vallen moet hij werkzaamheden verrichten in de uitoefening
van zijn beroep of bedrijf. Hoe baken je dat precies af?
Arrest haalt het nieuws
HR N 2014/414 Davelaar/Allspan
• Davelaar geen ‘persoon’ in zin van art. 7:658 lid 4?
zelfstandig ondernemer o.g.v. ovk van aanneming van werk?
laat hof juist in het midden
Hoge Raad gaat ‘volledigheidshalve’ toch op vraag in
• wanneer werkzaamheden ‘in uitoefening van zijn beroep of bedrijf’?
2
, Analyse wetsgeschiedenis
• niet beperkt tot gevallen waarin werknemer door werkgever bij derde is tewerkgesteld
Het gaat vooral om de driehoeksverhouding, maar het is vanaf het begin al
duidelijk dat het niet daartoe beperkt is. Het is ook van toepassing op andere
verhoudingen. De vraag is echter; welke verhoudingen zijn dat?
• welke verhoudingen nog meer?
Er bestaan indicaties. Een van de indicaties is dat je de materiële werkgever moet
kunnen aanspreken op zijn zorgplicht. Hij moet zijn zorgplicht niet kunnen ontlopen
door het uit te besteden. (Daarmee wordt bedoeld: hij wil niet aansprakelijk zijn voor
zijn eigen werknemers, dus hij haalt ze elders vandaan zodat hij niet aansprakelijk
is). Hij is dus op gelijke voet aansprakelijk jegens degene die het vuile werk doen. Uit
de woorden ‘op gelijke voet’ kun je de bedoeling van de wetgever afleiden.
Bescherming moet worden geboden aan personen die met de werkgever een gelijke
positie in beslag nemen. Je kan worden gezien als een soort werkgever, dus dan
leent het zich voor toepassing op die personen die in het kader voor de zorg van hun
veiligheid afhankelijk zijn voor degene die de werkzaamheden verrichten. Je valt dan
binnen het bereik van lid 4.
vrijheid uit te besteden geen invloed op rechtspositie van degene die werk verricht
aansprakelijkheid op gelijke voet als jegens werknemers
bedoeling bescherming te bieden aan personen met een met werknemer
vergelijkbare positie wat betreft zorgverplichtingen werkgever
• art. 7:658 lid 4: voor zorg veiligheid (mede) afhankelijk van degene voor wie hij
werkzaamheden verricht
Wanneer is dat het geval?
Wanneer ben je dan voor je veiligheid afhankelijk van je opdrachtgever? Dit is afhankelijk
van de omstandigheden van het geval.
• afhankelijk omstandigheden geval
- feitelijke verhouding betrokkenen
- aard verrichte werkzaamheden
- mate waarin ‘werkgever’ – al dan niet d.m.v. hulppersonen – invloed heeft op
werkomstandigheden en veiligheidsrisico’s
Het maakt een wereld van verschil of hij daar andere mensen heeft rondlopen. Het maakt
een verschil of de opdrachtgever zelf zegt: ik zet een stijger neer / ik breng gereedschap
mee / je hoeft niks mee te nemen of dat hij zegt: ik weet van niks, daarom huur ik jou in. Ik
ben er niet bij, breng je eigen spullen mee en doe je ding.
Aan de hand van dat soort factoren, moet je aan de vraag invulling geven.
• werkzaamheden in uitoefening beroep of bedrijf opdrachtgever?
Naar aanleiding van de bovengenoemde vraag duikt de Hoge Raad opnieuw de
parlementaire geschiedenis in. Het gaat om die werkzaamheden die je ook aan je eigen
werknemers kon overlaten. Als je het in huis hebt, kun je het ook zelf doen. Als je het
uitbesteedt, moet het geen verschil maken. Het gaat hier niet alleen om de core business
van het bedrijf, maar er kunnen ook andere dan de core business activiteiten onder het
bedrijf vallen. Het komt erop aan wat feitelijk de activiteiten op die locatie zijn. Wat gebeurd
daar echt?
- ‘werkzaamheden die ander ook door eigen werknemers had kunnen laten
verrichten’
- ‘core business’ of in verlengde ervan?
- beschermingskarakter lid 4
- behoren verrichte werkzaamheden gelet op wijze waarop opdrachtgever aan beroep
of bedrijf invulling pleegt te geven feitelijk tot zijn beroeps- of bedrijfsuitoefening?
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper maastrichtuniversiteit1996. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,49. Je zit daarna nergens aan vast.