Oorzaken wetenschappelijke revolutie
- Ontdekkingsreizen toename van kennis over de wereld
- Ambachtelijke technieken meer controle over de natuur precieze metingen
- Humanistische tekstanalyse verder gaan op de Griekse-Romeinse kennis
- Rationalisme van Descartes toename van logisch redeneren
- Empirisme van Lock toename van observeren en experimenteren
Rationalisme = nieuwe kennis door gebruik van de rede, het verstand
Empirisme = nieuwe kennis door waarneming en ervaring
§2 nieuwe inzichten
Wetenschappelijke revolutie leidt tot nieuwe inzichten en ontdekkingen à voorbeeld; natuurwetten
van Newton (wet van de zwaartekracht)
In de natuur gebeuren dingen volgens wetmatigheden
Nieuwe inzichten en ontdekkingen zijn in strijd met de ideeën en het wereldbeeld van de kerk
Zij hadden de bijbel en Gods woord als waarheid à zorgt voor discussies over de positie van
de kerk in de maatschappij à het geloof wordt steeds meer een individuele zaak
Mensen vinden dat ze zelf moeten kunnen kiezen welk geloof ze willen hebben. De overheid mag het
geloof niet afdwingingen en ketters vervolgen (gewetensvrijheid).
Tussen het geloof en de rede waren dus veel spanningen
§3 verlicht denken
, Verlichting = stroming van geleerde die vonden dat alles met behulp van het verstand kan worden
verklaard. En dat dit zal bijdragen aan de vooruitgang van de samenleving
3 principes
1. Groot vertrouwen in rationeel denken (gebruiken van je verstand)
2. De wetenschappelijke manier van onderzoeken kan gebruikt worden voor alle
terreinen van de samenleving
3. Door de verlichting is grote maatschappelijke vooruitgang mogelijk
De verlichting zorgt voor grote veranderingen in het denken over de samenleving;
Politiek
Sociale verhoudingen
Religie
Economie
Belangrijkste vraag hierin;
à Zijn al deze dingen wel redelijk
De samenleving was namelijk gebaseerd op erfelijke rechten en plichten of religieuze ideeën (traditie
en bijgeloof) à verlichte denkers vonden dat niks à samenleving gebaseerd op de rede
Rousseau:
Ideale opvoeding voor kinderen is in harmonie met de natuur, zonder straffen à de jeugd
heeft de toekomst, zij zetten de samenleving voort
Onderwijs moet er zijn voor alle kinderen à opvoeden tot vrije denkers
Verlichte ideeën worden verspreid via;
Brieven
Boeken à encyclopedie
Bijeenkomsten (salons/koffiehuizen)
Toneelstukken en opera’s
Nieuwe ideeën en maatschappelijke kritiek leiden tot optimisme en geloof in de maatschappelijke
vooruitgang (rationeel optimisme)
§4 het sociaal contract
Waar ligt de soevereiniteit? (Wiens wil wordt uitgevoerd)
Traditioneel idee; soevereiniteit ligt bij de vorst à droit divin; goddelijk recht om als (absoluut) vorst
te regeren (door God uitgekozen), een opstand tegen de vorst is een opstand tegen God
Locke en Rousseau à gaan uit van natuurrechten en het idee van een sociaal contract
Sociaal contract = overeenkomst tussen vorst en burgers of tussen burgers onderling
Doel; voorkomen van oorlogen
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper leah35. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,56. Je zit daarna nergens aan vast.