Academische Vaardigheden III
Paper final
28-01-2019
Aantal woorden (zonder referenties en abstract): 4388
________________________________________________________________________________
#LoveWins
Het Gebruik van Sociale Media door LHBTI-activisten in de Verenigde
Staten
Abstract
LHBTI-activisten maken gebruik van verscheidene manieren om politiek bewustzijn te
bewerkstelligen in de Verenigde Staten (VS), maar over hoe zij sociale media hiervoor inzetten
is weinig academische literatuur beschikbaar. In dit paper wordt daarom onderzocht hoe
Amerikaanse LHBTI-activisten strategisch gebruik maakten van Twitter, Facebook en
Instagram om dit bewustzijn te genereren in de periode 2014 - 2018 in de VS. Het doel van de
auteur is om een begin te maken van het in kaart brengen van de mogelijkheden die sociale
media bieden voor politiek-activistische groeperingen. Het literatuuroverzicht dient als het
theoretische skelet van het onderzoek waarin het academische debat tussen de
cyberoptimisten- en pessimisten is weergegeven. In het theoretisch kader is het concept
politiek bewustzijn uiteengezet, wat vervolgens in de analyse is toegepast op de casus. Hieruit
bleek dat er verschillende manieren zijn om politiek bewustzijn te genereren middels sociale
media. Op basis van de analyse is er te concluderen dat Amerikaanse LHBTI-activisten
Facebook, Twitter en Instagram gebruikten als: educatiemiddel, informatiebron, medium om
persoonlijke ervaringen op te delen, medium om een boycot op aan te moedigen, medium om
deelname aan protest aan te moedigen en medium om deelname aan online pro-LHBTI
campagnes te steunen.
I. Introductie
Eind december 2018 werd bekend dat activist Ahmed Mansoor, die op sociale media kritiek
uitte jegens de regering van de Verenigde Arabische Emiraten (VAE), veroordeeld is tot tien jaar
,gevangenisstraf. Mansoor pleitte openlijk voor een democratie in de monarchische VAE, iets
wat door de openbaar aanklager echter ‘laster’ werd genoemd (Klumpenaar 2018; Le Monde
2018). Een paradox die deze veroordeling doet ontstaan is de ogenschijnlijke tegenstrijdigheid
van vele westerse critici, die de veroordeling van Mansoor als een mensenrechtenschending
zien (ibid.; Amnesty International 2018). Toch pleiten veel van deze zelfde critici voor een
volledig vrij gebruik van sociale media, terwijl de gevolgen van het gebruik van sociale media
voor politiek activisme ook desastreus kunnen zijn (Amnesty International 2017; Doctorow
2019).
Binnen de wetenschappelijke literatuur is de relatie tussen sociale media en politiek
activisme dan ook een onderwerp van debat, waarbinnen de cyberoptimistische en de
cyberpessimistische visie centraal staan. De cyberoptimisten stellen dat wanneer sociale
media gebruikt worden voor politiek activisme, dit onder meer leidt tot een verhoogde
motivatie om protesten bij te wonen en de mogelijkheid voor minderheden om te participeren
(Desrues 2012: 30; Gerbaudo 2012: 161; Joseph 2012: 152; Margetts et al. 2015: 4; Shuman
en Hesford 2014: 1021). De cyberpessimisten menen echter dat combinatie van sociale media
en politiek activisme onder meer leiden tot slacktivism1 en een leiderloos netwerk met een
chaotische structuur (Christensen 2012: 11; Gladwell 2010: 1; Joseph 2012: 150; Morozov
2012: 81-82).
De cyberoptimisten- en pessimisten hebben dus een contrasterende visie op de relatie
tussen sociale media en politiek activisme, wat de vraag oproept welk perspectief het meest
waarheidsgetrouw is. Daarnaast ontbreken er concrete uitwerkingen over hoe sociale media
door gemarginaliseerde groepen gebruikt kunnen worden voor politiek activisme, iets wat de
cyberoptimisten zien als een positief gevolg van sociale-mediagebruik. Het is om deze redenen
dan ook relevant om een casusspecifiek onderzoek te doen naar hoe een gemarginaliseerde
groep gebruik maakt van sociale media voor politiek activisme, om zowel de tekortkomingen in
de bestaande literatuur aan te vullen alsmede om een bijdrage te leveren aan het beschreven
academische debat. In dit onderzoek zal daarom de volgende onderzoeksvraag worden
beantwoord:
Hoe gebruikten Amerikaanse LHBTI-activisten sociale media om politiek bewustzijn te
creëren in de VS, in de periode van 2014 tot 2018?
1
Slacktivism wordt gedefinieerd als online feel-good activisme wat een minimale moeite vereist van de
participant en veelal geen politieke of sociale impact heeft (Morozov 2009; Skoric 2012: 77).
, De subvragen die behandeld worden in het literatuuroverzicht en het theoretisch kader om de
onderzoeksvraag te kunnen beantwoorden luiden als volgt: ‘Wat zijn LHBTI-activisten?’, ‘Wat
zijn sociale media?’, ‘Welke sociale media worden door LHBTI-activisten in de VS gebruikt?’ en
‘Wat is politiek bewustzijn?’. Het doel van dit onderzoek is om de mogelijkheden die sociale
media bieden voor politiek-activistische groeperingen, en voor hun eventuele streven naar
politiek bewustzijn, uiteen te zetten.
Gezien het feit dat er regelmatig LHBTI-gerelateerde protesten plaatsvinden om
maatschappelijk en politiek bewustzijn te creëren in de VS, is het ook maatschappelijk relevant
om te onderzoeken hoe deze groepering sociale media hiervoor gebruikt (Donegan 2018;
Braidwood 2018). Het is voor dergelijke bewegingen die minderheden vertegenwoordigen
namelijk essentieel om mensen te mobiliseren, om zo mogelijkerwijs politieke verandering te
bewerkstelligen (Meyer en Cutchin 1999: 170). Het is voor soortgelijke bewegingen dus
waardevol om te weten in hoeverre sociale media zouden kunnen bijdragen aan hun streven
naar politieke bewustwording. Daarnaast zijn er tijdens het Trumpiaanse presidentschap
verschillende beleidsvoorstellen gedaan die door critici als anti-LHBTI worden bestempeld,
waardoor de noodzaak om tegen deze maatregelen op te treden is toegenomen (Riotta 2018).
Kennis over hoe sociale media gebruikt wordt voor politieke bewustwording van dergelijk
beleid is daarom fundamenteel.
In dit paper zal beargumenteerd worden dat Amerikaanse LHBTI-activisten Facebook
en Twitter in de periode 2014-2018 hebben gebruikt om politiek bewustzijn te creëren in de VS.
Zij hebben deze sociale media toen namelijk gebruikt als: educatiemiddel, informatiebron,
medium om persoonlijke verhalen op te delen, medium om op te roepen tot een boycot,
medium om op te roepen tot een demonstratie en medium voor een visuele online campagne.
Om tot de genoemde conclusie te komen zal eerst het academische debat tussen de
cyberoptimisten- en pessimisten worden weergegeven, gevolgd door het theoretisch kader
met conceptualisaties van ‘LHBTI-activisten’, ‘sociale media’ en ‘politiek bewustzijn’. Hierna
zal de analyse van de casus plaatsvinden, gevolgd door de conclusie van de
onderzoeksresultaten en een reflectie.
II. Literatuuroverzicht
Zoals in de introductie al kort is behandeld, zijn er het afgelopen decennium verschillende
onderzoeken gedaan naar de relatie tussen sociale media en politiek activisme. De betreffende
