Samenvatting van het volledige 2e (& 3e) deel van farmacologie. Dit deel wordt gegeven samen met de studierichting farmacie. Op de eerste 3 pagina's is de inhoudstafel terug te vinden. Op het einde van het document zitten zowel de voorbeeldvragen als antwoorden die klassikaal beantwoord werden.
Ik...
1) Hypolipemiërende farmaca ................................................................................................................................................... 4
Lipoproteïnetransport in het bloed................................................................................................................................................. 4
Stoornissen in het lipidenmetabolisme (dyslipidemie) ................................................................................................................... 4
Atherosclerose .......................................................................................................................................................................... 4
Hypolipemierende farmaca ............................................................................................................................................................ 7
Statines ...................................................................................................................................................................................... 7
Fibraten ..................................................................................................................................................................................... 8
Harsen die galzuren binden ....................................................................................................................................................... 8
Remmer van de cholesterolopname in de darm ....................................................................................................................... 9
Visoliederivaten ......................................................................................................................................................................... 9
PCSK9-inhibitoren ...................................................................................................................................................................... 9
Bempedoïnezuur ..................................................................................................................................................................... 10
2) Farmacologie van het hart .................................................................................................................................................. 11
Effecten van GM op het hart ........................................................................................................................................................ 11
Farmaca die de hartfunctie beïnvloeden ...................................................................................................................................... 11
Anti-artimica ............................................................................................................................................................................ 11
Hartglycosiden ......................................................................................................................................................................... 14
Autonome neurotransmitters en verwante stoffen ................................................................................................................ 17
Anti-anginosa........................................................................................................................................................................... 18
Calciumantagonisten ............................................................................................................................................................... 20
3) Farmacologie van het vasculair systeem ............................................................................................................................. 23
Gladde spiercellen ........................................................................................................................................................................ 23
Vasoconstrictoren ........................................................................................................................................................................ 24
Endotheline ............................................................................................................................................................................. 24
Angiotensine II ......................................................................................................................................................................... 24
Vasopressine = ADH ................................................................................................................................................................ 25
Klinische toepassingen ............................................................................................................................................................ 25
Vasodilatoren ............................................................................................................................................................................... 26
Directe vasodilatoren .............................................................................................................................................................. 26
Indirecte vasodilatoren ........................................................................................................................................................... 27
Geneesmiddelen ........................................................................................................................................................................... 28
GM bij hypertensie .................................................................................................................................................................. 28
GM bij hartfalen met een gereduceerde ejectiefractie ........................................................................................................... 29
GM bij angina pectoris............................................................................................................................................................. 31
GM bij de ziekte van Raynaud ................................................................................................................................................. 32
GM bij pulmonale hypertensie ................................................................................................................................................ 32
4) Farmacologie van de nier .................................................................................................................................................... 33
Inleiding ........................................................................................................................................................................................ 33
Transportprocessen ...................................................................................................................................................................... 33
Diuretica ....................................................................................................................................................................................... 34
Aangrijpingspunten diuretica .................................................................................................................................................. 34
Lisdiuretica .............................................................................................................................................................................. 35
Thiazidediuretica ..................................................................................................................................................................... 35
Kaliumsparende diuretica........................................................................................................................................................ 36
Osmotische diuretica ............................................................................................................................................................... 36
Koolzuuranhydrase remmers .................................................................................................................................................. 36
Werking ACE-remmers bij nier problematiek in context van diabetes ......................................................................................... 37
,5) Farmacologie van het respiratoir en GI stelsel ..................................................................................................................... 38
Farmacologie van het ademhalingsstelsel ................................................................................................................................... 38
Regulatie van de luchtwegen .................................................................................................................................................. 38
Astma ........................................................................................................................................................................................... 38
Geneesmiddelen...................................................................................................................................................................... 39
Farmacologie van het maagdarmstelsel ...................................................................................................................................... 42
Secretie van maagzuur, mucus en bicarbonaat....................................................................................................................... 42
Anti - ulcerosa.......................................................................................................................................................................... 42
Braken ..................................................................................................................................................................................... 44
Obstipatie / constipatie ........................................................................................................................................................... 46
Diarree: anti-diarreïca ............................................................................................................................................................. 47
Spasmolytica............................................................................................................................................................................ 48
6) Farmacologie van het CZS ................................................................................................................................................... 49
Geneesmiddelen ........................................................................................................................................................................... 49
Neurotransmitters ........................................................................................................................................................................ 49
Aminozuren ............................................................................................................................................................................. 49
Noradrenaline in het CZS ......................................................................................................................................................... 51
Dopamine in het CZS ............................................................................................................................................................... 51
5-HT (serotonine) in het CZS.................................................................................................................................................... 52
Acetylcholine in het CZS .......................................................................................................................................................... 53
Histamine ................................................................................................................................................................................ 53
Purines ..................................................................................................................................................................................... 53
Melatonine .............................................................................................................................................................................. 53
NO............................................................................................................................................................................................ 54
Neurodegeneratieve aandoeningen ............................................................................................................................................. 54
Oorzaken ................................................................................................................................................................................. 54
Ziekte van Alzheimer ............................................................................................................................................................... 55
Ziekte van Parkinson................................................................................................................................................................ 55
Antipsychotica .............................................................................................................................................................................. 57
Schizofrenie ............................................................................................................................................................................. 58
Werkingsmechanisme ............................................................................................................................................................. 58
Typische antipsychotica........................................................................................................................................................... 59
Atypische antipsychotica ......................................................................................................................................................... 60
Ziekte van Parkinson................................................................................................................................................................ 61
Antidepressiva .............................................................................................................................................................................. 61
Affectieve stoornissen ............................................................................................................................................................. 61
Monoamine-theorie van depressie ......................................................................................................................................... 61
Pathofysiologie van depressie ................................................................................................................................................. 62
Werkingsmechanismen ........................................................................................................................................................... 62
Stemmingsstabilisatoren ......................................................................................................................................................... 65
Anxiolytica en hypno-sedativa...................................................................................................................................................... 66
Benzodiazepines ...................................................................................................................................................................... 66
Barbituraten ............................................................................................................................................................................ 67
Andere ..................................................................................................................................................................................... 68
Anti-epileptica .............................................................................................................................................................................. 68
Epilepsie .................................................................................................................................................................................. 68
Anti-epileptica ......................................................................................................................................................................... 69
Lipoproteïnetransport in het bloed
Chylomicronen
- Bevatten triglyceriden en cholesterolesters: brengen het vd GI-tractus naar de weefsels
- LPL (lipoproteinelipase) zet triglyceriden om naar glycerol en vrije vetzuren --> brengen naar de spieren &
vetweefsel
- Het gene dat overblijft = chylomicronen remnants kan opgestapeld w, gescrecreteerd w tot gal, geoxideerd w
of gebruiken voor VLDL-partikels
VLDL
- Bevat cholesterol met nieuw gesynthetiseerde
triglyceriden --> transport naar weefsels
- Via LPL omzetting tot vrije vetzuren --> LDL partikel met
cholesterolester blijft over (= oorzakelijke
factoratherosclerose)
LDL
- W deels opgenomen door de weefsels maar ook door de
lever via endocytose mbv specifieke LDL-receptoren
- Bevat hoog gehalte cholesterol
- Oorzakelijke factor van atherosclerose
HDL
- Neemt cholesterol op vanuit weefsels (celturnover), ook
uit arteriën! --> VLDL en LDL
- = goede cholesterol
Stoornissen in het lipidenmetabolisme (dyslipidemie)
Primair
- Genetisch bepaald
- 6 fenotypes afhankelijk van welk type lipoproteïnepartikel is gestegen
Secundair
- In aansluiting op een veralgemeende aandoening: bv tgv overgewicht, diabetes mellitus, hypothyroïdie
ð Hoe hoger de plasmaspiegel van het LDL-cholesterol en hoe lager de concentratie van het HDL-cholesterol, hoe
groter het risico is op het tot stand komen van ischemische hartziekte
Frederickson / WHO classificatie hyperlipoproteïnemie
- Type 1: geen behandeling voor
- Type 2A: LDL toegenomen
o Hoog risico voor atherosclerose
- Type 2B: LDL en VDL toegenomen --> cholesterol &
triglyceriden gestegen
o Hoog risico voor atherosclerose
Atherosclerose
Cholesterol
- Hoog triglyceridengehalte is gecombineerd met laag HDL-C (cholesterol)
- LDL-C ↑ en/of HDL-C ↓ --> atherosclerose
, = slagaderverkalking = atherotrombose (want kan trombus bij betrokken zijn)
- Is focale aandoening van de intima van grote en middelgrote arterien
- Thv coronaire arterien: hartkramp (angina pectoris), hartinfarct
- Cerebrovasculaire ziekten: TIA (transient ischemic attack: nog geen volledige verstopping, maar O2 toevoer is
verminderd), beroerte (herseninfarct: volledige occlusie)
- Perifeer arterieel vaatlijden: claudicatio intermittens (etalagebenen: mensen hebben veel pijn bij stappen -->
zullen stilstaan om pijn te verminderen)
ð Heel groot aandeel van het aantal sterfgevallen
Atherogenese
= ontstaan van atherosclerose
- Is aandoening vd binnenwand (intima) van grote en middelgrote arteriën
- Pathogenese duurt enkele decennia: tijdens weinig klinische symptomen
- Na tijd wel ziekteverschijnselen: wijst op vergevorderd stadia
- O2 tekort thv coronairen --> angina pectoris
- O2 tekort thv perifere bloedvaten --> claudicatie intermittens
- Foto:
o Links: doorsneden bloedvat bij geboorte: endotheel is enige
laag cellen vd intima
o 2e: rond 20 jaar: plakkenvorming, maar nog relatief klein en
bloedvat vrij doorgankelijk
§ !! het is niet omdat plak klein is dat het niet gevaarlijk
kan zijn: als die onstabiel is bv
o 3e: rond 40 jaar: plak groeit en komen plakken bij, kunnen al
symptomen zijn
o Rechts: heel weinig doorgankelijk: symptomen zichtbaar
Pathogenese:
- Vooral bij patienten met hypercholesterolemie dringt het LDL door tot in de subendotheliale structuren -->
geoxideerd tot oxLDL
o Is immunogeen, wordt door het lichaam als vreemd ervaren
o Trekt T lymfocyten aan
o Zendt signalen uit naar het endotheel dat adhesiemoleculen tot expressie brengt (oa VCAM) waaraan
monocyten blijven kleven die de bloedbaan verlaten en worden omgevormd tot geactiveerde macrofagen
- Hypercholesterolemie (teveel LDL) --> LDL wordt
opgenomen in de intima --> wordt geoxideerd naar
oxLDL --> endotheelcellen worden geactiveerd -->
adhesiemoleculen tot expressie --> monocyten
blijven kleven aan adhesiemoleculen --> eens in
intima w ze omgevormd tot macrofagen -->
macrofagen willen geoxideerde LDL opruimen:
fagocyteren het via scavenger receptor op een
ongecontroleerde wijze ==> vormen zich om tot
‘foamcels’ (schuimcellen)
g Ondertussen zullen ook T lymfocyten in intima binnenkomen, IFN𝛾 produceren ->
macrofaag geactiveerd
o Schuimcellen tesamen met T lymfocyten vormen “vetstrepen’ of fatty streaks (->)
die de 1ste stadia vh atheroomletsel uitmaken
g Ook GSC migreren en prolifereren vanuit media naar intima --> produceren extracellulaire matrix: oa
collageen --> vormt soort van kap op de plak: lipide,
necrotische kern afschermen van het lumen
o Fibroatheromateus letsel = atheroom,
atheroomplaque, plaque
g Bloedplaatjes zullen cytokines en groeifactoren
vrijstellen --> vorming BW, proliferatie & migratie GSC
g = stabiele plak
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lorree. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €16,89. Je zit daarna nergens aan vast.
