Biochemie deel 1:
Hoofdstuk 1: algemene inleiding
Leerdoelen:
1. Het belang van de biochemie voor levende systemen kunnen uitleggen;
2. De relatie tussen cellulaire en moleculaire processen kunnen aangeven;
3. Het onderscheid kunnen maken tussen verschillende moleculaire
modellen;
4. Een grote indeling kunnen weergeven van de biologische
molecuulfamilies;
Wat is biochemie?
= leven bekijken op moleculair niveau
Biochemie kan in 3 delen onderverdeeld worden:
Structurele chemie:
- chemie van componenten van levende materie
- relatie tussen biologische functie & chemische structuur
Metabolisme: de totaliteit van de chemische reacties in levende materie
Genetica
Biochemie als chemische wetenschap:
Chemische elementen:
- 29 in lichaam
- Levende wezens bestaan voor 70% uit water
- Groep 1: C, H, O en N
Hoofdelementen
Verantwoordelijk voor 99% van de massa van de meeste cellen
Unieke eigenschappen die nodig zijn in levensprocessen
Vormen sterke covalente bindingen kunnen enkelvoudige, dubbele en
triple binding aangaan
Vast materiaal vnl C
Organische componenten: alcoholen, aldehyden, ketonen, koolzuur,
thiolen en aminen
Functionele groepen: hydroxyl, acyl, carbonyl, carboxyl, carboxylaat, thiol,
amino, fosfaat en fosforyl
-Groep 2: S, P, Na, K, Mg, Ca en Cl
Minder aanwezig
S: essentieel component eiwitten
P: belangrijke rol in energiemetabolisme (ATP) en in structuur van NZ
(bouwstenen)
-Groep 3: Co, Cu, Fe, Mn en Zn
aanwezig in kleine hoeveelheden in alle organismen
essentieel voor leven
-Groep 4: Al, As, B, Br, Cr, F, Ga, I, Mo, Ni, Se, Si, W en V
Sporenelementen die in bepaalde organismen voorkomen
1
,Macromoleculen:
- = polymeren
- opgebouwd uit aantal bouwstenen (4 groepen) = monomeren
- beschikken over gemeenschappelijke functionele groepen specifieke
chemische eigenschappen & rol in cel
1) AZ:
Opbouw polypeptiden/eiwitten
structureel keratine in haren & nagels
transport: hemoglobine
hormoon: insuline
antilichamen (=antistoffen): witte bloedcellen
enzymen: peptidase
2) KH’en:
Monosacchariden/suikers
Polysachariden:
Structureel
Energievoorziening
3) Nucleotiden
4) Lipiden:
diverse functies
structurele element van het membraan
zeer heterogene groep chemische elementen
weinig oplosbaar in water
Biologische polymeren:
Monomeren aan elkaar koppelen door covalente bindingen = condensatiereactie
= dehydratatie (=afsplitsing van water)
Homopolymeer: polymeer opgebouwd uit identieke monomeren
Heteropolymeer: opgebouwd uit verschillende monomeren:
NZ: opgebouwd uit 4 nucleotiden = polynucleotiden
Proteïnen of eiwitten: opgebouwd uit 20-tal AZ = polypeptiden
Polysachariden: opgebouwd uit minstens 2 verschillende monosacchariden
- Eiwitten of proteïnen:
Polymeren van AZ zijn polypeptiden/proteïnen
20 AZ kunnen dienen als monomeren (bouwstenen)
Eiwitten hebben de grootste… van alle biopolymeren:
structurele variabiliteit
variatie aan functies
- Nucleïnezuren
- Polysachariden (koolhydraat):
Functies: zie eerder
Lipiden:
Zeer heterogene groep chemische structuren.
Weinig oplosbaar in water.
2
, Diverse functies.
Structureel element van de membraan.
Slotbemerking:
Hybride moleculen:
- covalente bindingen tussen suikers & eiwitten/lipiden
- zoals glycoproteïnen en glycolipiden
Structuurniveaus tussen polymeren:
1. Primaire structuur: de volgorde waarin de monomeren aan elkaar zitten
2. Secundaire structuur: beschrijving ruimtelijke vorm van het polymeer over
korte afstand
3. Tertiaire structuur: ruimtelijke vorm voor het gehele polymeer
Biochemie als biologische wetenschap:
Wat is leven?
- vernieuwing (aanmaak nieuwe cellen)
- verbonden met zelf replicerend vermogen
Samenvatting:
Hoofdstuk 2: de matrix van het leven
Leerdoelen:
1. De verschillende chemische interacties in en tussen biomoleculen
herkennen en beschrijven.
2. De rol van water in biochemische processen en in intra- of intermoleculaire
interacties kunnen beschrijven.
3. Redenen kunnen aangeven waarom water essentieel is voor het leven op
aarde.
Niet-covalente moleculaire interacties:
Interacties tussen:
Ionen
Moleculen
Delen van moleculen
Spelen een belangrijke rol in bijna alle biochemische reacties
Zwakke wisselwerking tussen buitenste elektronen van atomen
Bindingsenergie: 10X tot 100X lager dan covalente bindingen
Eigenschappen:
3
, Reversibel (dynamisch, continu vorming & afbraak)
Sterk beïnvloedbaar door aanwezigheid water & ionen
Afhankelijk van onderlinge afstand tussen interacterende moleculaire
structuren
Nodig voor:
Proteïnesynthese
DNA-replicatie & -herstel
Proteïne-opvouwing
Enzymwerking: mogelijkheid voor enzym om zijn substraat te binden
Verschillende interacties:
4
,Hydrofobe interacties:
Interacties in niet-polaire verbindingen:
Hydrofobe delen interageren (niet binden) met elkaar polaire
watermoleculen uitsluiten ontstaat hydrofobe omgeving
Energie van individuele hydrofobe interactie = verwaarloosbaar klein toch
opbouw stabiele systemen als groot aantal van deze interacties plaatsvinden
Bv. Micellen
biologische membranen
eiwitten
Water als universeel solvent:
Inleiding:
60-70% vd massa van organismen
95% van alle lichaamsmoleculen
Grootste deel van biochemische reacties gebeurt in waterig midden
Als 10% van water in ons lichaam verdwijnt ernstige aandoeningen
Als 25% van het water in ons lichaam verdwijnt dood
Passieve rol van water:
o Oplossen van biomoleculen in een ‘interne zee’ van water
Actieve rol van water:
o Structuur van eiwitten, NZ & membranen
H-bruggen en permanente dipolen:
Formule water: H2O
Water bepalend voor belangrijke fysisch-chemische eigenschappen:
Abnormaal hoog smelt- & kookpunt
Hoge verdampingswarmte
Hoge specifieke warmte
Verklaring:
Water bezit zeer sterke intermoleculaire interacties:
H-bruggen
dipool-dipoolinteracties
Solvatie:
= oplossend vermogen van water
Door dipoolkarakter water sterke intermoleculaire interacties aangaan met
andere moleculen (ionen, dipolen, donors en acceptor van H-bruggen).
Gevolg: ionische verbindingen & polaire moleculen goed oplosbaar bv.
keukenzout, suikers
Niet polaire (=hydrofobe) stoffen: slecht oplosbaar in water
Biomoleculen: meestal polaire & apolaire groepen
Zuur-base eigenschappen van water:
= zeldzaam
water = zwak zuur & zwakke geconjugeerde base
5
, KW= H3O+OH-= 1.10-14 mol2/L2
pH = -log H3O+
Stabiele pH (7) belangrijk voor cel: grote invloed van pH op biochemische
processen in cel
Daarom willen levende cellen pH van waterige oplossingen binnen & buiten cel
constant houden
Door BUFFERS
Buffer = waterige oplossing van zwak zuur met bijhorende geconjugeerde base
Buffers in bloedplasma: (zie reactie in boek)
HCO2- / H2CO2
HPO42- / H2PO4-
Albumine
Hemoglobine
Hoofdstuk 3: bio-energie
Leerdoelen:
1. De relatie tussen ΔG, ΔH en ΔS kunnen uitleggen.
2. De termen ΔG, ΔH en ΔS, exergoon en endergoon kunnen beschrijven en
toepassen;
3. De thermodynamische basisprincipes kunnen uitleggen en berekenen of
een reactie al dan niet spontaan zal optreden op basis van enthalpie- en
entropieveranderingen;
4. Het belang van ATP in biochemische reacties kunnen bespreken.
Inleiding:
Levende cel = dynamische structuur:
- Groeien
- Bewegen
- complexe macromoleculen synthetiseren
- substanties in & uit cel transporteren
Energie voor nodig:
o Planten: zonlicht
o Dieren (mensen): planten/andere dieren
Bio-energica:
= onderdeel van thermodynamica
= kwantitatieve analyse van hoe organisme energie verkrijgen, doorsturen &
gebruiken
Wetten van thermodynamica:
De eerste wet van thermodynamica:
- Energie kan niet worden gecreëerd of vernietigd
- Kan alleen omgezet worden naar andere vorm energie
- VB:
De tweede wet van de thermodynamica:
6
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper fienrobijns. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,99. Je zit daarna nergens aan vast.