Kennistoets
Anatomie en Fysiologie
Jaar 1, Blok A
Masja
1
, 1. Centraal en perifeer zenuwstelsel
De student geeft de definitie van de begrippen:
Begrip Definitie
Ventraal Voorkant
Dorsaal Achterkant
Mediaal Binnenkant
Craniaal Bovenkant
Lateraal Zijkant
Caudaal Onderkant
Superior Hogere zijde
Inferieur Lagere zijde
Posterieur Naar achteren
Anterieur Naar voren
Proximaal Dichtbij de romp
Distaal Ver weg van de romp
Sagittaal Van boven naar beneden, met een linker en
een rechter kant
Coronaal Van boven naar beneden, met een voor en
een achter kant (vernoemd naar de
kroonnaad in het schedel)
Transversaal Horizontaal (rond de romp), met een boven
en een onderkant
Dextra Rechts, rechter
Sinistra Links, linker
Ipsilateraal Een zelfde lichaamsdeel aan dezelfde zijde
van het lichaam (Bijv. de rechter duim en
wijsvinger)
Contralateraal Een zelfde lichaamsdeel aan de andere zijde
van het lichaam (Bijv. de rechter duim en de
linker wijsvinger)
2
, De student weet wat het centraal en perifeer zenuwstelsel is en dat de linker hersenhelft de
rechter zijde van het lichaam bestuurt, en andersom
Centraal zenuwstelsel = de hersenstam, het ruggenmerg, de grote hersenen en de kleine
hersenen samen vormen het centraal zenuwstelsel.
Perifeer zenuwstelsel = alle uitlopers van de zenuwcellen en alle axonen.
De student weet wat een efferente en afferente zenuw is
Efferent = (van exit) wegvoerend, een motorische zenuw, die van het centrale zenuwstelsel naar
het perifere zenuwstelsel loopt.
Afferent = aanvoerend, een sensibele zenuw, die naar het centrale zenuwstelsel toe loopt.
De student kent de volgende structuren, en kan deze op een afbeelding aanwijzen:
Structuur (Nederlands) Betekenis (Latijns)
Hersenhelft Hemisfeer
Grote hersenen Cerebrum
Kleine hersenen Cerebellum
Hersenstam Bulbus
Windingen Gyrus
Groeven Sulcus
Frontaalkwab Lobus frontalis
Parietaalkwab Lobus parietalis
Occipitaalkwab Lobus occipitalis
Temporaalkwab Lobus temporalis
Hersenkamers Ventrikels
3
, De student weet dat er 12 paar hersenzenuwen zijn, en kent de volgende 7: V, VII, VIII, IX, X, XI,
XII
1. N. Olfactorius
2. N. Opticus
3. N. Oculomotorius
4. N. Trochlearis
5. N. Trigeminus
6. N. Abducens
7. N. Facialis
8. N. Vestibulocochlearis
9. N. Glossopharyngeus
10. N. Vagus
11. N. Accessorius
12. N. Hypoglossus
Ezelsbruggetje om de eerste letter van alle hersenzenuwen te onthouden:
Op Ons Oude Tuin Terras At Frits Verse Groente Van Albert Heijn
Degene die je echt moet kennen met betekenis:
5. N. Trigeminus sensibiliteit (sensibel) van het gelaat en de mondholte en de aansturing van de
kauwspieren.
(Extra info: De ramus ophthalmicus zorgt voor de sensibiliteit van het voorhoofd, het oog, het
bovenste deel van de neus en de hersenvliezen. De ramus maxillaris zorgt voor het gevoel van de
maxillaris, oftewel de bovenkaak en daarbij ook de bovenlip. De mandibularis zorgt voor de
sensibiliteit van de mandibula, de onderkaak en daarbij de onderlip, maar ook de tong en de
hersenvliezen. Het motorische gedeelte van deze hersenzenuwen zorgt voor de aansturing van de
kauwspieren.)
7. N. Facialis motoriek (motorisch) van het gelaat.
(Extra info: Deze zenuw zorgt voor de aansturingen van de aangezichtsspieren (spieren van de
mimiek ). Daarnaast is de zenuw belangrijk voor traan-, slijm- en speekselsecretie en zorgt het
gedeeltelijk voor het waarnemen van smaak voorste 2/3 van je tong. Gevoel oorschelp t/m
trommelvlies.)
8. N. Vestibulocochlearis gehoor en evenwicht (sensibel).
(Extra info: De nervus vestibularis verzorgt de sensorische informatie over de positie van het lichaam,
zodat het evenwicht kan worden behouden. De nervus cochlearis of acusticus zorgt voor het gehoor.)
9. N. Glossopharyngeus (sensibel) smaak en gevoel achterste 1/3e van de tong en de motoriek van
de farynx.
(Extra info: Het zorgt voor een gedeelte van de smaak en het gevoel van de tong en heeft daarnaast
functies in het spreken en slikken.)
10. N. Vagus (motorisch) stemgeving; aansturing stembanden, inwendige organen (hart,
ademhaling, spijsvertering)
(Extra info: De nervus vagus is een bijzondere zenuw vanwege het feit dat deze zorgt voor processen
in een groot deel van het lichaam. Van de nervus vagus takt bijvoorbeeld de nervus laryngeus
recurrens af, die zorgt voor de aansturing van de stembanden. Daarnaast speelt de nervus vagus een
belangrijke rol in het parasympathische zenuwstelsel, de tegenhanger van het sympathische
zenuwstelsel. Het parasympathische zenuwstelsel voert de boventoon als het lichaam in rust is en
4
