Praktijktoets casus acuut: Elleboog
Collateraal band letsel gebeurt vaak bij een val met gestrekte elleboog, vraag dus het trauma
moment uit in de anamnese.
Vragen:
- Hoe ben je gevallen?
- Reactiviteit?
Problematische handeling:
Activiteit uit laten voeren waarbij de patiënt moeite ervaart. Maak tijdens de problematische
handeling max 2 aanpassingen en bewaar de rest voorbij de behandeling.
Lichamelijk onderzoek:
Inspectie en palpatie: kijk naar de elleboog en controleer op de ontstekingsreacties pijn,
warmte, roodheid, zwelling en functieverlies. Palpeer de elleboog wanneer je vermoeden
hebt op een fractuur.
ROM art. cubiti: eerst een actief bewegingsonderzoek; flexie, extensie, supinatie en
pronatie. Gevolg door een passief bewegingsonderzoek; flexie, extensie, supinatie en
pronatie.
Valgus stress test: hierbij test je de mediale band van de elleboog. Houd de arm in extensie
en de onderarm in supinatie. Bij de arm in volledige extensie is de arm in de closed packed
position en zal er dus minder beweging kunnen plaatsvinden in het gewricht, letsel is erger
als hier een vergrootte bewegingsuitslag is. Ook kan je de test doen wanneer er al een lichte
flexie in de arm is, nu is er al standaard een iets grotere bewegingsuitslag. De test is positief
bij een vergrootte bewegingsuitslag t.o.v. de andere kant of de herkenbare pijn aan de
binnenkant van de elleboog wordt ervaren door de patiënt.
Moving valgus stress test: bij deze test laat je de patiënt in lig liggen. De onderarm wordt
naar onder bewogen zodat er druk op de mediale band komt te staan. Je begint in flexie en
onder behoud van de valgus stress breng je de arm naar 30 graden extensie. Begin eerst
rustig en doe het daarna iets sneller. De test is positief bij herkenbare pijn aan de mediale
band van de elleboog
Varus stress test: hierbij test je de laterale band van de elleboog. Houd de arm in extensie en
de onderarm in supinatie. Bij de arm in volledige extensie is de arm in de closed packed
position en zal er dus minder beweging kunnen plaatsvinden in het gewricht, letsel is erger
als hier een vergrootte bewegingsuitslag is. Ook kan je de test doen wanneer er al een lichte
flexie in de arm is, nu is er al standaard een iets grotere bewegingsuitslag. De test is positief
bij een vergrootte bewegingsuitslag t.o.v. de andere kant of de herkenbare pijn aan de
buitenakant van de elleboog wordt ervaren door de patiënt.
,Behandeling tijdens de Ontstekingsfase 0-3 dagen
Educatie: Er zitten banden in uw elleboog, die zorgen voor stevigheid. Ik heb hier een aantal
testen voor gedaan en ik vermoed dat ze deels gescheurd zijn. Dit herstelt normaal
gesproken vanzelf weer goed. Het is daarvoor wel belangrijk dat u nu de eerste 3 dagen goed
rust neemt, zodat de banden goed kunnen gaan herstellen. Daarna zullen we de elleboog
steeds iets meer gaan gebruiken, en ik ga u hiermee helpen.
Rust is in deze periode belangrijk. Bewegen tot aan de pijngrens mag.
Behandeling tijdens de proliferatie fase 4-10 dagen
In deze fase mogen we bewegen op geleide van de pijn.
Oefeningen om ROM te behouden kunnen zijn actieve flexie, extensie, pronatie en supinatie.
De parameter is op geleide van pijn.
Behandeling tijdens de vroege remodelleringsfase 11-21 dagen
In deze fase mag flexie, extensie, supinatie en pronatie met gewicht.
Oefen ook evenwicht, beweeglijkheid en verplaatsingen.
Oefeningen lateraal letsel:
- Tricep extensie met gewicht
- Dorsaal flexie pols met gewicht
- Knijpen in tennisbal
- Push up tegen de muur
Oefeningen mediaal letsel:
- Knijpen in tennisbal
- Bicep curl
-
Behandeling tijdens de late remodelleringsfase 3-6 weken
Sport of adl specifiek trainen
,Praktijktoets casus acuut: knie
Voorste kruisband letsel komt vaker voor dan achterste kruisband letsel. De achterste
kruisband gaat vaak kapot door verkeersongelukken, dashboardtrauma of ongevallen door
een hyperflexie. De voorstekruisband gaat vaak kapot door sportactiviteiten, vaak zonder
direct contact.
Symptomen bij meniscus letsel:
- Slotklachten en crepiteren
- Rotatie trauma in geflecteerde knie
- Zwelling meestal in 12-24 uur
- Pijn bij belaste rotaties en diepere flexies
Symptomen VKB en AKB:
- Binnen enkele uren heamartros, hydrops
- Iets voelen ploppen/ knappen tijdens het trauma, ook hoorbaar
- Giving away, instabiliteit
- Hevige pijn
Symptomen collaterale banden:
- Lokale pijn
- Giving away, gevoel van instabiliteit
- Provocatie bij rekbelasting
Voorste kruisband zorgt ervoor dat het onderbeen tov bovenbeen niet naar voren kan
schuiven. De achterste kruisband zorgt ervoor dat het onderbeen niet naar achter kan
schuiven tov het bovenbeen. Beide zorgen ervoor dat de knie niet kan draaien.
Bij verdenking op een fractuur start je eerst met de ottowa knee rules i.p.v. de
problematische handeling:
1. Patiënt is 55 jaar of ouder
2. Drukpijn op patella (deze mag wel pijn geven, structuren erom niet)
3. Drukpijn op fibula
4. Patiënt kan knie tot 90 graden of verder buigen
5. Patiënt kan 4 stappen lopen
1 positief en dan doorsturen
Problematische handeling
Activiteit uit laten voeren waarbij de patiënt moeite ervaart. Maak tijdens de problematische
handeling max 2 aanpassingen en bewaar de rest voorbij de behandeling.
Lichamelijk onderzoek:
Inspectie en palpatie: kijk naar de knie en controleer op de ontstekingsreacties pijn, warmte,
roodheid, zwelling en functieverlies. Palpatie al bij OKR gedaan, anders kan je nu nog
palperen.
AROM en PROM: eerst bewegingen actief en daarna passief doen; flexie, extensie,
endorotatie en exorotatie.
Lachman test: bij deze test kijk je naar de integriteit van de voorste kruisband. Voor je start is
het belangrijk om te checken of de patiënt wel echt ontspannen is. Je kan de knie in flexie
, zetten met de voet op de bank of je kan je knieholte van de patiënt laten rusten op je eigen
knie. Om de test uit te voeren maak je een translatie naar voren. Als je merkt dat de patiënt
goed ontspannen is kan je de test ook iets sneller uitvoeren. Als de kruisband nog intact is
voel je aan het eind van de beweging alsof een koord aanspant. De test is positief wanneer
de bewegelijkheid is vergroot t.o.v. de andere zijde.
Pivot shift test: bij deze test kijk je naar de integriteit van de voorste kruisband. Je probeert
het gevoel tijdens het trauma na te doen. Je pakt de hiel van de patiënt en brengt het been
in endorotatie. Onder valgus stress breng je de knie van extensie naar flexie. De test is
positief als de patiënt hetzelfde gevoel had als tijdens het trauma.
Achterste schuiflade test: bij deze test kijk je naar de integeriteit van de achterste kruisband.
Zet de knie die je wilt testen in flexie en de voet op de bank. Ga op de voet zitten om deze te
fixeren. Omvat de knie en plaats de duimen op de femur condylen. En plaats de tibia naar
dorsaal in een ontspannen situatie. De test is positief als er een vergrootte beweeglijkheid is
tov van de andere kant.
Gravity sign: bij deze test kijk je naar de integeriteit van de achterste kruisband. Je zet beide
knieën in flexie met de voeten op de bank. Kijk of beide tuberositas tibea gelijk zijn aan
elkaar, dit is mogelijk een eerste indicatie als een tuberositas meer posterior staat dan de
ander. Bij het uitvoeren van de test plaats je de heupen in 90 graden anteflexie, de knieën in
90 graden flexie en ondersteun de onderbenen. Vervolgens kijk je of de hoogte van de
tuberositas tibea anders is dan de andere zijde. De test is dus positief als de tuberositas tibea
is afgezakt t.o.v. de andere kant.
Doe eerst de testen van de voorste kruisband, als hier wat mee is dan zijn de meniscus testen
minder betrouwbaar
Joint line tenderness: palpeer de gewrichtsspleet en kijk of dit pijnlijk is.
Forced extension test: bij deze tets kijk je naar meniscus letsel. Je maakt maximale extensie,
dit doe je eerst rustig en kijk je of dit gevoelig is voor de patiënt. Vervolgens kan je de knie
ook echt in zn slot laten vallen door je hand in de knieholte te brengen en deze vervolgens
weg te trekken. De test is positief als de extensie erg pijnlijk is of als de patiënt de beweging
tegenhoudt voor angst dat de herkenbare pijn weer ontstaat. Vergelijk met de andere kant!
Forced flexion test: bij deze test kijk je naar meniscus letsel. Je maakt een flexie, je begint
rustig om te kijken waar dit eventueel pijnlijk is. Als dit goed gaat druk je door naar de
maximale flexie. De test is positief als de flexie erg pijnlijk is of als de patiënt de beweging
tegenhoudt voor angst dat de herkenbare pijn weer ontstaat. Vergelijk met de andere kant!
Mcmurray test: bij deze test proberen we de achterste kruisband helemaal in compressive te
zetten tussen tibea en femur.
o Voor het testen van de mediale meniscus maken we een maximale flexie en varuss
stress en breng je de knie in volledige extensie.
o Voor de laterale meniscus maken we een maximale flexie en valguss stress en breng
je de knie in volledige flexie.
De test is positief bij een klik en/of pijn.
Valgus stress test: bij deze test kijk je naar de integriteit van de mediale collateraalband. Je
doet de test in een 0 graden positie. Je ene hand zet je net iets boven de gewrichtsspleet aan
de buitenkant van het been. Je andere hand zet je aan de binnenkant van het onderbeen/
enkel. Nu maak je een valgus beweging, je hand op het onderbeen duw je als het ware naar
