- Bestuderen, verklaren beïnvloeden hoe mensen zich gedragen, handelen, beslissen, denken,
redeneren, zich ontwikkelen, leren met elkaar omgaan
Verschil tussen psychiatrie en psychologie
Psychiater = arts gespecialiseerd in psychiatrie. Houdt zich bezig met zieke mensen die leiden aan
een stoornis en mogen medicijnen voorschijven.
Psycholoog = geeft therapieën. En is niet medisch opgeleid. De psycholoog is veel breder.
Observatie: psychologen nemen iets waar en kunnen hierdoor een onderzoek opzet.
- Anekdotisch
- Systematisch
Testleer: psychologen ontwikkelen testen.
Het experiment:
- Hypothese
- Proefpersonen
MRI scan
Naature of nurture?
- Is iets aangeboren
- Is iets aangeleerd
- Aan de hand hiervan kan worden bepaald hoe we mensen konden beïnvloeden en helpen.
- Onderzoek hiernaar is het makkelijkst met een eiige tweelingen.
Metafoor: is een vorm van beeldspraak, waarbij er sprake is van een impliciete (onuitgesproken)
vergelijking. Metaforen ontstaan uit de mentale (cognitieve) behoeft nieuwe inzichten te benoemen.
Perspectieven in de psychologie:
- Biologische perspectief
o Descartes: menselijke gedragingen en gevoeld kunnen voor uit lichamelijk activiteit
in het zenuwstelsel.
o Neurowetenschap
- Modern cognitieve perspectief: gedrag wordt bepaald door iemands unieke patroon van
waarnemingen, interpretaties, verwachtingen, overtuigen en herinneringen.
o Zien de mens als informatieverwerker
o Wundt: introspectie: beschrijven van eigen innerlijke, bewuste ervaringen.
o Structuralisme (tichener) elementaire structuren en onderdelen van de geest
, o Functionalisme (James) : psychologische processen bestuderen vanuit de fucnties
o Moderne cognitieve perspectief
- Behavioristische perspectief
o Studie van gedrag
o Watson: ieder geboren persoon is het zelfde bij de geboorte. Ieder mens heeft
hetzelfde pakket bij de geboorte.
o Geen interesse voor gedachten, gevoelens of emoties
o Stimulus (fysieke stimuli) --> black box (niet interessant) --> respons (reactie)
o Objectief meten
o Nurture, tabula rasa
o Ieder mens werd hetzelfde geboren.
- Perspectieven vanuit de gehele persoon
o Psychodynamische psychologie: menselijk functioneren verklaren vanuit onbewuste
behoeften, verlangens, herinneringen en conflicten. (freud)
o Humanistische psychologie: nadruk op de mogelijkheden, groei, potentie en vrije wil
van de mens. Het ontwikkelen op een positieve manier.
o Psychologie van karaktertrekken en temperament: gedrag en persoonlijkheid komen
voort uit fundamentele psychologische kenmerken. Beschouwen de mens zoals die
is. Als een interactie van omgeving en genen.
- Ontwikkelingspsychologie; niet alleen fysiek ontwikkelen wij ons volgens een vast patroon
maar ook ons psyche doe dat
o Voorspelbare veranderingen die zich voordoen tijdens de levensloop.
- Socioculturele perspectief: nadruk op het belang van sociale interactie, sociaal leren en een
cultureel perspectief.
Hoorcollege 2
Terugblik hoorcollege 1
Introspectie: jezelf beschrijven, beschrijven van je eigen innerlijke bewuste ervaringen
Wat is het grootste bezwaar tegen introspectie; te subjectief.
Genen en gedrag
Evutionaire psychologie
- Genetische bepaling voor gedrag
o Deel van oorsprong gedrag staat vast
o Iedereen wordt geboren met een genenpakket.
- Oorsprong van gedrag te vinden in genotype
o Overgedragen genetisch structuur door je ouders
- Gerelateerd aan fenotype
o Uiterlijke verschijning een type gedrag als gevolg van interactie genotype met
omgeving
Evolutionaire psychologie
- Evolutie
- Natuurlijke selectie
, - Veel gedrag en psychologisch functioneren is evolutionair te verklaren
o Angsten
o Agressie
o Sociaal gedrag
Interne communicatie
- Communicatie door twee signaalsystemen
o Zenuwstelsel
o Endocriene stelsel
Het zenuwstelsel:
- Sensorische neuronen
o Van zintuigen naar de hersenen
- Motorische neuronen
o Van hersenen naar spieren, organen en klieren
- Schakelcellen
o Verbindingen
Neuronen zitten niet aan elkaar vast: er zit een synaptische speelt tussen. Hier wordt het elektrische
signaal chemisch: het worden neurotransmitters.
De onderste is de dendriet: die vangt informatie van de vorige cel
Dit gaat naar de soma: hier wordt besloten of er iets wordt gedaan met de informatie.
Dan gaat het naar het axon: hier gaat de informatie eruit. Naar de volgende dendriet. De
neurotransmitters passen op de volgende dendriet.
Zenuw: bundel van neuronen.
Plasticiteit:
- Vermogen van het zenuwstelsel om zich aan te passen en te veranderen door ervaring
- Vermogen om (in sommige gevallen) fysieke beschadigingen te compenseren.
Spiegelneuronen:
- Vuren als we anderen handeling zien verrichten
- (huilen om een film)
Het zenuwstelsel
- Centraal zenuwstelsel: hersenen en het ruggenmerg
o Integreren en coördineren van lichamelijke functies
o Verwerken van alle inkomende neurale boodschappen
o Opdrachten versturen naar de verschillende delen van het lichaam
o Snelle reflexen niet via hersenen maar alleen via ruggenmerg
o Contralaterale banen: Er vind een kruising plaats in de rechterhersenhelft: linker
hersen helft stuurt rechter deel van hersenen aan.
- Perifere zenuwstelsel: alle delen zenuwstelsel buiten czs
o Binnenkomende signalen via zintuigen naar czs
o Uitgaande signalen zan czs naar organen spieren en klieren
- Nemen het zenuwstelsel over maar is trager en reageert dus later
- Hormoonstelsel
Neuropsychologie
3 lagen in de hersenen:
- Hersenstam en aanverwante gebieden
o Evolutionair de oudst
o Regelt essentiële interne zaken als (in de medulla)
Bloeddruk
Ademhaling
Hartslag
Kauwen, slikken en proeven
o Pons regelt
Slapen en waken
o Retucular formation:
Maakt je wakker als er gevaar is (brandgeur)
o Kleine hersenen:
Evenwicht en motorische wordt daar opgeslagen
o Thalamus:
Alle informatie vanuit de zintuigen komt dat binnen en gaat daar er weer uit.
- Limbisch systeem
o Dit is allen bij zoogdieren volledig ontwikkeld
o Hippocampus
Aanmaak herinneringen
Buizen stelsel dat om de thalamus heen ligt.
o Amygdala
Emoties, angst, agressie
o Hypothalamus
Balanscentrum, lichamelijke conditie
Thermostaat van het lichaam
Heel erg gevoelig voor verslavingen
- Cerebrale cortex
o Corpus callosum verbindt 2 hemisferen 4 kwabben
Frontaal
Motorische informatie,
Prefrontaal: intelligente hoge functies
Occipitaal
Wat we zien
Temporaal
Wat we horen
Periëtaal
Wat we voelen
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lisabuwalda. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,16. Je zit daarna nergens aan vast.