1. Op basis van welke twee zaken wordt gezondheid vaak gedefinieerd?
Gezondheid wordt gedefinieerd op basis van:
• De afwezigheid van objectieve signalen die aantonen dat het lichaam niet goed
functioneert, zoals een hoge bloeddruk.
• De afwezigheid van subjectieve symptomen van ziekte, zoals pijn en misselijkheid.
2. Wat was de overtuiging van Anton Antonovsky met betrekking tot ziekte / gezondheid?
Volgens Anton Antonovsky zijn ziekte en gezondheid de einden van het illness / welness
continuüm.
Volgens Antanovsky is gezondheid de positieve staat van fysiek, mentaal en sociaal /
maatschappelijk welbevinden, niet alleen maar de afwezigheid van ziekte of verwonding, die
varieert in een bepaalde tijd over een continuüm.
3. Wat waren in de 17e, 18e en 19e eeuw de twee voornaamste soorten ziekten waaraan mensen
overleden in Noord-Amerika?
• Ziekten ten gevolge van ondervoeding zoals de ziekte Beriberi die ontstaat door een
tekort aan vitamine B wat tot uiting komt in anemie/bloedarmoede, verlamming en
wegkwijnen.
• Infectie ziekten als gevolg van schadelijke zaken of micro-organismen, zoals bacteriën en
virussen, in het lichaam.
4. Wat waren de twee redenen dat veel Amerikanen stierven door infectieziekten na de komst
van de Europeanen?
Amerikanen stierven door twee redenen:
• De native bevolking was nooit blootgesteld aan de nieuwe micro-organismen en hadden
dus niet de natuurlijke immuniteit in hun lichaam.
• Immuniteitsfuncties waren waarschijnlijk beperkt door een lage graad van genetische
variatie onder dit volk.
5. Wat was de oorzaak dat aan het einde van de 19e eeuw het aantal doden sterk daalden?
Aan het einde van de 19e eeuw was het aantal doden sterk gedaald door:
• Medische vooruitgang.
• Toename preventieve maatregelen zoals het vergroten van de persoonlijke hygiëne,
grotere weerstand tegen ziekten door betere voeding en openbare
gezondheidsinnovaties, zoals waterreiniging en rioolwater behandeling. Dit heeft een
grotere bijdrage geleverd aan de gezondheid van mensen dan de medische vooruitgang.
,6. Waardoor is er een toename in chronische ziekten?
Door de industrialisatie worden mensen meer blootgesteld aan stress en chemische middelen en
meer mensen worden ouder wat een grote risico voor chronische ziekten met zich meebrengt.
7. Wat zijn de belangrijkste doodsoorzaken bij kinderen en pubers?
Doodsoorzaak nummer één voor kinderen zijn ongelukken (40%), daarnaast kanker en
aangeboren afwijkingen.
Bij pubers zijn moord en zelfmoord belangrijke doodsoorzaken.
8. Wat is de inhoud van de Humorale Theorie van Hippocrates?
De theorie gaat uit van het lichaam dat bestaat uit vier vloeistoffen (humors). Als deze
vloeistoffen harmonieus en gebalanceerd zijn, zijn we gezond.
Ziekte ontstaat als de vloeistoffen fout zijn gemixt. Hippocrates raadde een goed dieet en het
vermijden van extremen aan om een goed humorale balans te verkrijgen.
9. Welke visie van Plato en andere Griekse filosofen heeft gedurende 1000 jaar het beeld op
gezondheid bepaald?
Zij zagen het lichaam en de geest als twee verschillende entiteiten. De geest had weinig tot geen
relatie met het lichaam en de staat van de gezondheid.
10. Welke bijdrage leverde Galen 200 jaar na Christus aan de visie op ziekten?
Galen, die arts en onderzoeker was, ontdekte door sectie te verrichten op dieren dat ziekten in
bepaalde delen van het lichaam gelokaliseerd konden worden. Ook bleek dat verschillende
ziekten verschillende effecten hebben op het lichaam.
11. Welke vernieuwing bracht Descartes in de 17e eeuw voor het denken over lichaam en geest?
Descartes zag het lichaam en de geest ook als aparte entiteiten maar introduceerde drie
belangrijke vernieuwingen:
• Descartes vergeleek het lichaam met een machine en beschreef hoe acties en sensaties
tot stand kwamen.
• Lichaam en geest communiceerde volgens Descartes met elkaar via de pijnappelklier.
• Dieren hadden volgens Descartes geen ziel en na de dood verliet de menselijke ziel het
lichaam. Hierdoor werd sectie een geaccepteerde onderzoeksmethode.
12. Welke ontdekkingen in de 18e en 19e eeuw zorgden voor een snelle ontwikkeling van de
gezondheidszorg?
Door verbetering van de microscoop en het gebruik van secties bij autopsies. Hierdoor ontdekte
men hoe het lichaam functioneerde en ontdekt dat micro-organismen ziekte veroorzaakt.
,13. Wat is het biomedisch model?
Het biomedische model stelt dat alle ziekten of fysieke disfuncties kunnen worden verklaard door
verstoringen in de fysiologische processen, die ontstaan zijn door verwondingen, biochemische
verstoringen en disbalans en bacteriële of virale infecties.
14. Tegen welke drie problemen loopt het huidige gezondheidszorgsysteem aan?
Drie problemen in het huidige gezondheidszorgsysteem zijn:
• De kosten, vooral voor medicijnen, ziekenhuis en thuiszorg.
• De oorzaken van ziekten zijn duidelijker geworden maar genezing is nog steeds meer
afhankelijk van een vroege diagnose dan van een goede behandeling.
• De psychologische en sociale aspecten van de mens zijn verandert, maar de persoon als
uniek individu is niet opgenomen in het biomedische model.
15. Bij welke 5 aandoeningen vormt gedrag een belangrijke risicofactor en welk gedrag vormt het
risico voor desbetreffende aandoening?
Gedrag is een leidende risicofactor voor de volgende aandoeningen:
• Hartziekten
Roken, hoog cholesterol en niet bewegen.
• Kanker
Roken, overmatig alcoholgebruik, dieet.
• Beroerte
Roken, hoog cholesterol, niet bewegen.
• COPD
Roken.
• Ongelukken
Alcohol of drugsgebruik, te hard rijden, geen gordels dragen.
16. Wat bleek uit onderzoek van Breslow?
Uit onderzoek van Breslow bleek dat hoe gezonder mensen leven hoe lager hun sterftecijfer is.
17. Hoe ontstaat verkeerd ongezond gedrag?
Er zijn vier redenen voor het ontstaan van ongezond gedrag:
• Het ongezonde gedrag levert direct plezier op.
• Sociale druk.
• Het ongezonde gedrag kan een sterke gewoonte worden en leiden tot fysieke of
psychologische verslaving.
• Mensen kunnen zich niet bewust zijn van de gevaren die bepaald gedrag met zich
meebrengt.
, 18. Wat is de definitie van persoonlijkheid?
Persoonlijkheid is de verzameling van cognitieve, affectieve en gedragsmatige neigingen die
redelijk stabiel zijn over de tijd en in diverse situaties.
19. Op welke wijze kan persoonlijkheid invloed hebben op ziekten en op welke wijze beïnvloeden
ziekten de persoonlijkheid?
Een persoonlijkheid waarbij hoge niveaus van depressie, bezorgdheid, woede, vijandigheid of
pessimisme overheerst lijkt een hoger risico te geven voor het ontwikkelen van ziekten.
Ziekten kunnen de persoonlijkheid beïnvloeden doordat zieken vaak last hebben van bezorgdheid,
depressies, woede en gevoelens van hopeloosheid.
20. Met welke theorie legde Freud een link tussen geneeskunde en psychologie?
Volgens Freud ontstonden symptomen vanuit onbewuste emotionele conflicten. Dit kon zich
uiten in verlamming, doofheid, blindheid, verlies van gevoel in het een bepaald lichaamsdeel.
21. Wat is de betekenis van de term psychosomatisch?
Psychosomatisch betekent dat geest en lichaam met elkaar verbonden zijn.
22. Welke twee stromingen ontwikkelde zich rond 1970 binnen de medische wetenschap?
• Medische gedragswetenschappen kwamen voort uit het behaviorisme.
• Gezondheidspsychologie.
23. Op welke vlakken verschillen de psychosomatische geneeskunde, de medische
gedragswetenschappen en de gezondheidspsychologie?
De psychosomatische geneeskunde, de medische gedragswetenschappens en de
gezondheidspsychologie zijn voornamelijk op organisatiegebied gescheiden. De focus van de
gebieden ligt als volgt:
• De psychosomatische geneeskunde is vooral gebonden aan medische disciplines als
psychiatrie.
• Medische gedragswetenschappen zijn vooral gericht op interventies zonder medicijnen of
operaties.
• Gezondheidspsychologie is gebaseerd op klinische, sociale, ontwikkelings- en
experimentele psychologie. Het identificeren en veranderen van levensstijl en emotionele
processen die leiden tot ziekte.