Samenvatting algemeen BS7 en BS8
Kan de indicaties voor zuurstoftoediening en de complicaties uitleggen en kan de
verpleegkundige aandachtspunten benoemen m.b.t. het zuurstof toedienen
Indicaties
- Ernstige hypoxemie door COPD, CF of andere chronische longaandoeningen.
- Vasculaire aandoeningen, hartfalen en spierziekten.
- Nachtelijk zuurstoftekort
Aanwijzingen voor respiratoire insufficiëntie:
- Tachycardie >100 per min
- Tachypneu >24 per min
- Angst/ bezorgdheid die op het gezicht is te zien
- Rusteloosheid of verwardheid
- Gebruik van hulpademhalingsspieren om te ademen
- Verlaagd bewustzijn
- Toegenomen bloeddruk
- Hoofdpijn (rood hoofd bij hypercapnie; te veel CO2 in het bloed)
- Zweten
Complicaties
Irritatie slijmvliezen en huid decubitus
Verpleegkundige aandachtspunten
- Bij COPD patiënten kan de ademhalingsprikkel wegvallen bij teveel aan zuurstof in
het bloed.
- Te laag hemoglobinegehalte is zuurstofbehandeling niet effectief, de extra
toegediende zuurstof wordt niet voldoende opgenomen.
- Langdurig zuurstofgebruik belemmert het dagelijks functioneren. Bij voorkeur
zuurstofbehandeling in de nacht.
- Observatie slijmvliezen en huid.
Kan de (contra-)indicaties, verpleegkundige aandachtspunten en mogelijke complicaties
voor de handelingen zuurstoftoediening en het uitzuigen van de neuskeelholte uitleggen.
Indicaties zuurstoftherapie
- Respiratoire insufficiëntie (bijvoorbeeld door COPD)
- Cardiovasculaire insufficiëntie (bijvoorbeeld hartfalen)
- Verlichting van benauwdheidsklachten van terminale patiënten
Symptomen zuurstoftekort
- Kortademigheid (niet bij inspanning)
- Hoge pols en ademhalingsfrequentie
- Gebruik hulpademhalingsspieren
- Sufheid, vergeetachtigheid en verwardheid
- Gevoel van zwakte en krachteloosheid
, - Blauwe huidskleur, met name vingers, nagels en lippen
- Angst
Contra-indicaties voor zuurstoftherapie
- Letsel in neus-keelholte
- Letsel in het aangezicht
- Traumatisch letsel aan schedel en/ of hersen
Uitzuigen mond- neus- en keelholte (oppervlakkig)
Doel; voorkomen dat speeksel en/ of voedselresten in de luchtweg terechtkomen.
Bijvoorbeeld bij patiënten met slikproblematiek
Verpleegkundige aandachtspunten
- Zuig nooit uit als de patiënt net gegeten heeft
- Zuigduur mag niet langer zijn dan 15 seconden
- Let op de reacties van de cliënt, het hartritme, onrust en benauwdheid
Complicaties
- Hoesten/ benauwdheid/ hypoxie; geef de cliënt tijd om bij te komen. Controleer en
monitor vitale functies
- Bloedbijmenging bij sputum; voorkom vastzuigen van de uitzuigkatheter tegen het
slijmvlies van de luchtwegen
Kent de betekenis van de begrippen tracheotomie, laryngectomie, tracheostoma en
tracheacanule en kan de gevolgen van een tracheostoma op het lichamelijk functioneren
van een patiënt verklaren.
Tracheostoma = een kunstmatige uitgang op de luchtpijp
Kan voortkomen uit een tracheotomie à hersteloperatie mogelijk
Een laryngectomie à hersteloperatie niet mogelijk
Indicaties na tracheotomie:
- Belemmering luchtpassage bovenste luchtweg (door trauma, vreemd voorwerp,
ontsteking, bloeding, oedeem, vernauwing, verlamming stembanden)
- Verminderde zuurstofuitwisseling door sputumophoping lagere luchtwegen
(uitzuigen via neus en/ of mond niet mogelijk)
- preoperatief bij risico op luchtwegobstructie door zwelling
- Langdurige beademing
Indicaties na laryngectomie:
- Larynxcarcinoom die niet curatief behandelbaar is met chemo- en
bestralingstherapie
Complicaties: nabloeding, infectie, uitdrogen slijmvlies, niet praten en verlies canule.
Tracheotomie = snede in de luchtpijp ter hoogte van de hals (onder het strottenhoofd,
boven het borstbeen), waarover ademhaling/ beademen mogelijk is
Laryngectomie; operatie waarbij het strottenhoofd (en dus ook stembanden) worden
verwijderd, aanhechten luchtpijp in de halshuid
Tracheacanule; kunststof buisje in de luchtpijn, om makkelijker te kunnen ademen
,Kan de (contra-)indicaties, verpleegkundige aandachtspunten en mogelijke complicaties
voor de handelingen uitzuigen over een tracheacanule en verzorging van een
tracheostoma uitleggen.
Uitzuigen van de bovenste luchtwegen
Indicaties:
- Onvoldoende hoestprikkel en/ of hoestkracht
- Teweegbrengen van een hoestprikkel
- Verkrijgen van sputum voor onderzoek
- Verdenking op aspiratie
Contra-indicaties:
- Spataderen in de slokdarm
- Stollingsstoornissen
- Misselijkheidsklachten
- Kramp in de spieren van de luchtwegen
Werkwijze:
- Gebruik uitzuigkatheter
- Toegang via de neus, mond of tracheotomie/ stoma
Complicaties:
- Opzuigen van bloed, door inwendig letsel van de tracheawand
- Ongewild aanwakkeren van de hoestprikkel
- Infecties
- Bradycardie door prikkeling nervus vagus zenuw
Kleur sputum en oorzaak:
, Kent binnen het blaaskatheterassortiment de verschillende materialen/coatings,
charrièrematen, kathetertips en mogelijkheden tot katheter-/blaasspoelen en kan deze in
relatie brengen met de betreffende (contra-)indicaties.
Materiaal/ coating:
Charrierematen:
1 charriere; 1/3 mm
6-10 voor kinderen
10-14 volwassenen – bij heldere urine, geen bezinksel, geen encrustatie
16 – volwassenen enigszins troebele urine, lichte hematurie
18 – volwassenen – bij matig tot veel bezinksel/ hematurie
20-24 – volwassenen – bij ernstige hematurie, als spoelen noodzakelijk is
Hematurie; bloed bij urine
Encrustatie; korstvorming
Bezinksel; gezonken cellen in de urine
Kathetertips
Katheterspoelen
Indicatie:
- Verstopping katheter door encrustatie (aanslag/ verkalking) of debrisvorming
(weefselvorming)