Hoorcollege Minor Meer Taligheid
Diversiteit en cultuur
College 1. Superdiversiteit
Dimensies van diversiteit
Persoonlijkheid – persoonlijke stijl
- (karakter, eigenschappen)
Interne dimensie – onveranderbaar
- (leeftijd, sekse, gender, geestelijke en fysieke vaardigheden, etnische afkomst/nationaliteit
Externe dimensie – veranderbaar
- (woonplaats, inkomen, religie, hobby, werk, ouderschap)
Organisatorische dimensie – behoren tot groepen
- (functie, opleiding, werkveld, werkinhoud, studieplek)
Voorbeelden bij alle verschillende dimensies
Diversiteit in Nederland (2019)
Historie begripsbepaling
Cijfers
- Totale bevolking 17.282.163 100%
Waarvan:
- Zonder migratie 13.196.025 76%
- Met migratie 4.086,138 24%
Diversiteit in Rotterdam
,Diversiteit is de norm
Crul (2013)
- Majority-minority-city combinatie van veel minderheden (allerlei soorten van religie en
culturen)
- Superdiversiteit (superdiversity):
o sterk toegenomen diversificatie (in etnisch, cultureel, religieus en sociaal-economisch
opzicht)
- In grote Europese steden (waaronder Amsterdam) geen sprake meer van meerder- en
minderheden.
Superdiversiteit
Heeft invloed op de maatschappij:
- het politieke debat
- het onderwijs
- de zorg
Verscheidenheid aan culturen
Definitie Cultuur
“Het geheel van waarden, normen, verwachtingen en doelstellingen, dat een gemeenschappelijke
zingeving en gevoel oplevert, waarmee betrokkenen zich kunnen identificeren en dat een
referentiekader of een oriëntatiekader voor hun eigen gedrag biedt”
Kenmerken cultuur
Cultuur...
- ontstaat onbewust
- is dynamisch
- is een sociaal product
- kent subculturen
- verschaft een identiteit/betekenis (verklaringsmodel)
- groep versus individu
Ik – Wij culturen
Wij gerichte systemen
- Belang van de groep staat voorop
- Relationele afhankelijkheid (steunstructuur)
- Familie continuïteit belangrijk
- Autoriteit en gezagsposities
Ik gerichte systemen
- Het individu staat centraal
- Persoonlijke prestaties
- Autonomie
- Zelf beslissingen nemen
Cultuur ↔ Taal
- Cultuur uit zich in taal
- Cultuur wordt overgedragen door taal
- Cultuur heeft een eigen taal(vorm)
- Cultuur beïnvloedt taal en andersom
,Meertaligheid in Nederland
- > 2,5 miljoen mensen die zijn opgegroeid met één of meer andere talen naast het
Nederlands
- Schatting op basis van het aantal mensen dat niet in Nederland geboren is plus het aantal
mensen van wie een ouder in het buitenland geboren is.
- Mogelijk veel meer meertaligen
- Meertaligheid neemt toe, in sneltreinvaart
Beheersing Nederlands
Taalaanbod Nederlands
Dus…
- Diversiteit in Nederland is een gegeven
- Meertaligheid in Nederland is een gegeven
Vraagt om:
- Herdefiniëring van maatschappelijke verhoudingen?
- Herdefiniëring van de norm?
- Respect voor elkaar(s opvattingen)
- Zonder oordeel de dialoog aangaan
- Luisteren naar elkaar
, Vooroordeel / Stereotype
Vooroordeel: Een bepaalde manier van denken, voelen en handelen die voor iemand min of meer
vaststaat, maar niet overeenkomt met de sociale werkelijkheid.
Stereotype: Het vooroordeel dat een bepaalde groep over een andere groep heeft en dat vaak niet
overeenkomt met de daadwerkelijke sociale werkelijkheid.
Vooroordelen op basis van accent
- Een accent bepaalt welk beeld anderen van ons hebben.
- Vooroordelen over accent en tongval
- Marokkaanse Nederlanders → negatieve beeldvorming
Nationaal onderzoek: Sprekend Nederland http://www.dekennisvannu.nl/site/special/Sprekend-
Nederland/17 Tip: film ‘accenten en discriminatie’
Micro-Agressions
Korte, dagelijkse verbale uitingen of gedragingen of vernederingen, die ongeacht of ze zo bedoeld
zijn, een ander het gevoel geven er niet bij te horen.
- Effect: Uitsluiting
Luistertaal bij taalbarrière?
Vaardigheid waarmee mensen over de grenzen van hun eigen taal kunnen communiceren.
In eigen taal spreken, naar de andere taal luisteren.
Je luistert naar een taal in een gesprek zonder dat jullie dezelfde taal spreken. Alleen maar luisteren
naar een taal die je vaak hoort, waardoor je het beter gaat begrijpen.
Luistertaal/receptieve meertaligheid
- Ontstaansgeschiedenis (handel, meertalige gezinnen)
- Bevordert sociale cohesie, mobiliteit, geletterdheid en internationale samenwerking
- Taalfamilies (Germaanse of Slavische)
- Vraagt om aanpassing in onderwijs, mindset
