Gestructureerde samenvatting voor gehele boek Basisboek Kwalitatief Onderzoek (ISBN: 8183). Bestrijkt gehele boek op hoofdstuk 8 na. Kort en bondige manier van samenvatten wat de belangrijkste zaken tackelt.
P.S. Gebruik een samenvatting altijd als naslagwerk / extra bron. Zelf schrijven van sa...
Basisboek kwalitatief onderzoek samenvatting
Ben Baarda
,Inhoudsopgave
Hoofdstuk 1: Wat zijn je onderzoeksprobleem, doelstelling en onderzoeksvraag? ............................... 6
1.1: Wat is mijn probleemstelling?...................................................................................................... 6
1.2: Is er al informatie aanwezig? ....................................................................................................... 6
1.3: Wat is/zijn mijn onderzoeksvraag of onderzoeksvragen? ........................................................... 6
1.4: Wat zijn de eenheden en wat de kenmerken? ............................................................................ 6
1.5: Wat is het karakter van de onderzoeksvraag? ............................................................................. 7
1.6: Met welke ethische aspecten moet je rekening houden? ........................................................... 7
1.6.1: Ethische problemen............................................................................................................... 7
1.6.2: Welke partijen hebben belang bij het onderzoek? ............................................................... 7
1.6.3: Ethische eisen naar de respondenten ................................................................................... 7
1.6.4: Ethische eisen voor onderzoeker .......................................................................................... 7
1.7: Is het onderzoek haalbaar? .......................................................................................................... 8
1.7.1: Is er voldoende tijd? .............................................................................................................. 8
1.7.2: Is er voldoende geld? ............................................................................................................ 8
1.7.3: Bereidheid (afhankelijk van).................................................................................................. 8
1.7.4: Welke risico’s zijn er? ............................................................................................................ 8
Hoofdstuk 2: Hoe kies je een opzet waarmee je de onderzoeksvraag beantwoordt? ........................... 9
2.1 Waarom zijn er zoveel kwalitatieve onderzoeksmethoden? ........................................................ 9
2.2 Welke kwalitatieve wetenschapsopvattingen zijn er? .................................................................. 9
2.3 Welke kwalitatieve onderzoeksmethoden zijn er? ....................................................................... 9
2.3.1 Actieonderzoek....................................................................................................................... 9
2.3.2 Bibliografisch onderzoek ........................................................................................................ 9
2.3.3 Casestudy ............................................................................................................................. 10
2.3.4 Delphi onderzoek ................................................................................................................. 10
2.3.5 Discours / conversatieanalyse .............................................................................................. 10
2.3.6 Etnografisch onderzoek ........................................................................................................ 10
2.3.7 Focusgroep onderzoek ......................................................................................................... 10
2.3.8 Gefundeerde theoriebenadering ......................................................................................... 10
2.3.9 Simulatie en spelonderzoek ................................................................................................. 10
2.3.10 Veldexperiment .................................................................................................................. 10
2.3.11 Design thinking ................................................................................................................... 10
2.4 Wat zijn kwalitatieve dataverzamelingsmethoden? ................................................................... 11
2.4.1 Kenmerken van kwalitatieve dataverzameling .................................................................... 11
2.4.2 Welke kwalitatieve dataverzamelingsmethoden zijn er? .................................................... 11
2.5 Betrouwbaarheid en geldigheid .................................................................................................. 11
, 2.5.1 Betrouwbaarheid → hoe minder toeval hoe beter ............................................................. 11
2.5.2 Geldigheid van het onderzoeksmateriaal ............................................................................ 11
Hoofdstuk 3: Welke personen, groepen of situaties bestudeer je? ..................................................... 12
3.1 Welke type onderzoekseenheid kies je? ..................................................................................... 12
3.1.1 Personen als onderzoekseenheid......................................................................................... 12
3.1.2 Groepen mensen als onderzoekseenheid ............................................................................ 12
3.1.3 Situaties / locaties als onderzoekseenheid .......................................................................... 12
3.2 Hoe selecteer je je waarnemingseenheden? .......................................................................... 13
3.2.1 Steekproeven........................................................................................................................ 13
3.2.2 Soorten gerichte steekproeven ............................................................................................ 13
3.2.3 Niet-gerichte selecte steekproeven ..................................................................................... 13
3.2.4 Niet-gerichte aselecte steekproef ........................................................................................ 13
3.3 Hoe groot moet de steekproef zijn?............................................................................................ 13
3.4 Waarmee moet je rekening houden bij het werven van respondenten? ................................... 14
Hoofdstuk 4: Hoe kan je bestaande gegevens gebruiken voor je onderzoek? ..................................... 15
4.1 Wanneer gebruik je bestaande gegevens? ................................................................................. 15
4.1.1 Wat zijn bestaande gegevens? ............................................................................................. 15
4.1.2 Wanneer gebruik je bestaande gegevens? .......................................................................... 15
4.2 Welke soorten documenten zijn er? ........................................................................................... 15
4.2.1 Persoonlijke documenten..................................................................................................... 15
4.2.2 Publieke of niet-persoonlijke documenten .......................................................................... 16
4.3 Waar vind ik bestaande gegevens? ............................................................................................. 16
4.3.1 Traditionele archieven.......................................................................................................... 16
4.3.2 Internet ................................................................................................................................. 16
4.4 Voor en nadelen van onderzoek met bestaande gegevens? ...................................................... 16
4.4.1 voordelen van het gebruik van bestaande gegevens ........................................................... 16
4.4.2 Nadelen van het gebruik van bestaande gegevens .............................................................. 16
4.5 kwaliteitsbeoordeling van bestaande gegevens ......................................................................... 17
4.6 De analyse van bestaande gegevens ........................................................................................... 17
Hoofdstuk 5: Hoe interview je? ............................................................................................................. 18
5.1 Wat zijn kwalitatieve interviews en hoe gebruik je ze? .............................................................. 18
5.2 De inhoud van het onderzoek ..................................................................................................... 18
5.3 Keuze van het format van de kwalitatieve interviewtechniek .................................................... 18
5.3.1 Een online of offline onderzoek? ......................................................................................... 18
5.3.2 Individuele benadering / groepsgesprek .............................................................................. 19
5.3.3 Een synchrone / asynchrone benadering ............................................................................. 19
, 5.4 De vragen..................................................................................................................................... 19
5.4.1 Gewenste gestructureerdheid ............................................................................................. 19
5.4.2 Vraagtechniek; direct of indirect .......................................................................................... 19
5.4.3 Vorm en lay-out .................................................................................................................... 20
5.4 De uitwerking .............................................................................................................................. 20
5.5.1 Hoe maak je een topic / vragenlijst? .................................................................................... 20
5.5.2 Hoe introduceer je jezelf? .................................................................................................... 20
5.5.3 De vragen.............................................................................................................................. 21
5.5.4 De afsluiting .......................................................................................................................... 21
Hoofdstuk 6: Hoe observeer je? ............................................................................................................ 22
6.1 Wat zijn de voor en nadelen van observatie? ............................................................................. 22
6.1.1 Wat zijn de voordelen van observatie? ................................................................................ 22
6.1.2 Wat zijn nadelen van observatie? ........................................................................................ 22
6.2 Gestructureerd of ongestructureerd observeren? ..................................................................... 22
6.3 Wat observeer je? ................................................................................................................... 23
6.4 Welke observatierol kies je? ....................................................................................................... 23
6.4.1 Kies je voor een participerende / niet-participerende observatie? ..................................... 23
6.4.2 Kies je een open of verborgen rol? ...................................................................................... 24
6.4.3 Welke rollen heb je als participerende observator? ............................................................ 24
6.5 Bij welke vormen van kwalitatief onderzoek speelt observatie een belangrijke rol?................. 24
6.5.1 Mystery shopping ................................................................................................................. 24
6.5.2 Etnografisch onderzoek ........................................................................................................ 24
6.6 Hoe leg ik mijn onderzoekservaringen vast? ............................................................................... 24
6.6.1 Hoe maak ik audio- en video opnamen? .............................................................................. 24
6.6.2 Hoe maak ik veldnotities? .................................................................................................... 25
Hoofdstuk 7: Hoe analyseer je data? .................................................................................................... 26
7.1 Verschillende benaderingen van kwalitatieve analyse ............................................................... 26
7.2 De kwalitatieve analyse activiteiten ............................................................................................ 26
7.3 Het iteratieve proces ................................................................................................................... 26
7.4 Voorafgaand aan de analyse ....................................................................................................... 26
7.4.1 De onderzoeksvraag / vragen............................................................................................... 26
7.4.2 De voorkennis ....................................................................................................................... 26
7.4.3 Het onderzoeksmateriaal ..................................................................................................... 27
7.4.4 Computerondersteuning ...................................................................................................... 27
7.5 Fasen en activiteiten in het proces van kwalitatieve analyse ..................................................... 27
7.5.1 Fasen en activiteiten in het kwalitatieve analyseproces ...................................................... 27
, 7.5.2 De selectie van het materiaal ............................................................................................... 27
7.5.3 Het lezen ............................................................................................................................... 27
7.5.4 Het segmenteren van de documenten................................................................................. 27
7.5.5 Het coderen .......................................................................................................................... 27
7.5.6 Open coderen in de exploratiefase ...................................................................................... 27
7.5.7 Reflectie van de exploratiefase ............................................................................................ 28
7.5.8 Valkuilen in de exploratiefase .............................................................................................. 28
7.5.9 Selectie van het materiaal in de specificatiefase ................................................................. 28
7.5.10 Axiaal coderen tijdens de specificatiefase ......................................................................... 28
7.5.11 Reflecteren tijdens de specificatiefase............................................................................... 28
7.5.12 Valkuilen in de specificatiefase .......................................................................................... 28
7.5.13 Het verkrijgen van nieuw materiaal in de reductiefase ..................................................... 28
7.5.14 Selectief coderen ................................................................................................................ 29
7.5.15 Zoeken naar samenhang in de reductiefase ...................................................................... 29
7.5.16 Reflectie in reductiefase ..................................................................................................... 29
7.5.17 Valkuilen in de reductiefase ............................................................................................... 29
7.6 De kwaliteit van de analyse ......................................................................................................... 29
7.6.1 Geldigheid en betrouwbaarheid in de context van kwalitatief onderzoek .......................... 29
7.6.2 Maatregelen ter bevordering van de geldigheid.................................................................. 30
7.6.3 Het gebruik van memo’s ...................................................................................................... 30
, Hoofdstuk 1: Wat zijn je onderzoeksprobleem, doelstelling en
onderzoeksvraag?
1.1: Wat is mijn probleemstelling?
• Wat is het probleem?
(Vooroverleg, normatieve vraag)
• Hoe groot is het probleem?
(omvang en urgentie)
• Wat is de aanleiding om onderzoek te doen?
(Mogelijke uitkomsten, beantwoord het de vraag? → gevolgen & impact)
• Voor wie is het probleem?
(Partijen binnen het onderzoek als opdrachtgever, onderzoeker en respondenten)
• Wat zijn de gevolgen?
(+ eventuele mogelijkheden tot verminderen problemen etc.)
Beperken is een kunst!
1.2: Is er al informatie aanwezig?
• Is er al informatie aanwezig? (mogelijke bronnen)
o Linkedin
o Fora
o Encyclopedische sites (Google Scholar, Elsevier)
o Proefschriften
o Vaktijdschriften
• Het nut van bestaande informatie
- Bronnenonderzoek
a) Hebben andere onderzoekers al theorieën ontwikkeld?
b) Wat voor opzet is gebruikt door de andere onderzoekers?
c) Wat zijn de kenmerken van de begrippen waarop je je focust?
a. Sentitizing concepts → ideeën voor een verklaring
b. Ontwerponderzoek
c. Eventuele inspiratie zoeken
1.3: Wat is/zijn mijn onderzoeksvraag of onderzoeksvragen?
• Onderzoeksvraag = open, concreet & eenduidig!
o Subvragen = Deelvragen die samen de onderzoeksvraag vormen
1.4: Wat zijn de eenheden en wat de kenmerken?
• Onderzoekseenheid: wie ga je onderzoeken?
o Kenmerken: Wat ga ik hierbinnen onderzoeken / zeggen
• Externe validiteit = In welke mate kun je de resultaten generaliseren naar de beoogde
populatie?
• Splitsingstechniek = Het specifiek maken van de onderzoekseenheden
,1.5: Wat is het karakter van de onderzoeksvraag?
Beschrijvend onderzoek = het omschrijven van een situatie
• Casestudy (één persoon/eenheid indringend onderzoeken)
• Ecologische validiteit (=externe validiteit)
Explorerend / verkennend onderzoek = het in kaart brengen van nieuwe onderzoeksgebieden
• Tot een idee komen
o Iteratief ideeën opdoen uit verzameld empirisch materiaal (= onderzoeksmateriaal)
Verklarend / toetsend onderzoek = het toetsen van een theorie
• Bestaande ideeën toetsen
• Toetsen van een hypothese (= verwachtingen)
Effectevaluatie = vaststellen van de gevolgen en is niet geschikt voor kwalitatief onderzoek
Procesevaluatie = Uitvinden of de informatie nuttig was (is niet kwantitatief uit te drukken)
1.6: Met welke ethische aspecten moet je rekening houden?
1.6.1: Ethische problemen
Met ethische problemen worden de normen en waarden van de respondenten bedoelt. Vaak
is het vaak handig om vooraf een informed consent naar de respondent te sturen zodat
toestemming wordt gegeven door de respondent zelf.
1.6.2: Welke partijen hebben belang bij het onderzoek?
• Respondenten: Direct / indirect en negatief of positief?
• Opdrachtgever: Direct / indirect en negatief of positief?
• Onderzoeker: gunstig voor naam
1.6.3: Ethische eisen naar de respondenten
a) Vrijwillige medewerking
a. Eventuele expliciete goedkeuring
b) Juiste voorlichting
a. Info geven aan de onderzoekseenheden
c) Anonimiteit
a. Vertrouwelijk verwerken van data
d) Afwezigheid negatieve effecten
a. Écht geen negatieve effecten?
1.6.4: Ethische eisen voor onderzoeker
• Replicatie eis
o Is het onderzoek volledig en over te doen?
• Fraude / plagiaat
o Zijn alle bronnen vermeld?
• Onafhankelijkheid
o Is het onderzoek onafhankelijk van de opdrachtgever? (onpartijdig)
, 1.7: Is het onderzoek haalbaar?
1.7.1: Is er voldoende tijd?
• Verzadiging en saturatie = niet te lang door blijven verzamelen
1.7.2: Is er voldoende geld?
• Wat zijn de arbeidskosten?
1.7.3: Bereidheid (afhankelijk van)
• Instantie die het onderzoek uitvoert
• Wijze van benaderen van respondenten
• Tijd wat het onderzoek kost
• Aantrekkelijkheid van het onderwerp
• Nut van het onderzoek
• Blijk van (materiële) waardering (= incentive)
• Bereikbaarheid
o Van de beschikbare en benodigde informatie
1.7.4: Welke risico’s zijn er?
a) Activiteiten: Onvoorziene activiteiten (over het hoofd gezien)
b) Tijd: Onvoldoende tijd (niet te optimistisch zijn)
c) Kosten: Onverwachte kosten (Bv. Reis en printkosten)
d) Middelen: Onbeschikbare middelen (faciliteiten en materialen etc.)
e) Respondenten: Onvoldoende respondenten
f) Onderzoekers: Problemen of onenigheid tussen onderzoekers
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper intux. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,49. Je zit daarna nergens aan vast.
