Tentamen (uitwerkingen)
Samenvatting Inleiding Sociologie compleet (2024)- HC/WG/literatuur
- Instelling
- Universiteit Leiden (UL)
- Boek
- De samenleving
Samenvatting Inleiding Sociologie compleet (2024)- HC/WG/literatuur
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 74 pagina's
Voorbeeld 4 van de 74 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Gekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
Voorbeeld van de inhoud
Sociologie: een inleiding - samenvattingg g g g
, SOCIOLOGIE: gDEEL
g1
H1. WAT IS SOCIOLOGIE?
g g g
1.1 Wat gis gsociologie? gEen gpoging gtot gdefinitie, gdie ggelukkig gmislukt
vb. gdef.: g“… gwetenschappelijke gpoging gom ghet gsociale ghandelen gte gbegrijpen, gmet gde gbedoeling gop gdie
gmanier gtot geen gcausale gverklaring gvan ghet gverloop gen gde geffecten gvan gdat ghandelen gte gkomen”. g(Weber,
g1947)
kanttekeningen:
- ‘sociale ghandelen gte gbegrijpen’ g= gtaak gvan gsociologie gén gpsychologie, gantropologie, gpoliticologie
- ‘causale gverklaring’ g= gverklaren, goorzaak-gevolgrelaties g→ gniet galle gsociologe gzijn ghet gdaarmee geens
→ gdefinitie gsociologie g= gzeer gmoeilijk
- helpt gniet gom gte gbegrijpen g→ gkunnen g(eventueel) gkennis gkernachtig gsamenvatten
- algemeen, goppervlakkig, gonvolledig
sociologie gals gavontuur, gexploratie
- jonge gdiscipline, gdaarom glevendig g→ go.i.v. geigen gbevindingen gen ginzichten gregelmatig gvernieuwen
- diep gverdeelde gwetenschap
1.2 Wat gde gsociologie gons gleert
ALLES gIS gCONTINGENT MAAR gNIET gARBITRAIR
= ggeen gimmanente gnoodzaak, ghad ganders gkunnen gzijn = gwel gdegelijk geen greden gachter, gniet gwillekeurig
doel g= ginzicht gin gsamenleving
vb. gMurdock-files, ghuwelijksvorm g(monogamie, gpolygamie, gpolyandrie)
vanaf gopening gvan gwereld gen gontdekkingsreizen g= gbewustwording gvan gdiversiteit
e
gculturen gvanaf g17 E g= gbewustzijn gcontingentie gbij gEuropese gintellectuele gelite
vb. g“Wat ggeldt gals gwaarheid gaan gde gene gkant gvan gPyreneeën, gis gdwaasheid gaan gde gandere gkant.” g(Blaise
gPascal)
besef gvan gcontingentie gspeelt gin gsociologie geen gbelangrijke grol
vb. g“Afwijkend ggedrag gwordt gdoor gsamenleving ggeproduceerd.” g(Howard gBecker)
→ gbeoordeling gafwijkend ggedrag gzijn gvan gsociale goorsprong gen gverschillen gper gsamenleving, gvb.
gverkrachting gsociologie gheeft gm.b.t. gafwijkend ggedrag gdubbele gtaak:
- verklaren gwaarom gbepaalde gindividuen gtot gafwijkend ggedrag gkomen
- verklaren gwaarom gbepaalde ggedragingen gin gbepaalde gsamenlevingen gafwijkend gzijn gen gin gandere gniet
1.3 Contingent, gmaar gniet garbitrair
besef gvan gcontingente g→ gwetten gen greglementen g ≠ gopgelegd gdoor gnatuur, g= ggemaakt gdoor gmens gzelf
→ gwaarom gdan grespecteren?
“Mens gzal gwetten gnaleven gals greligie ghen gdaartoe gaanzet gen gmotiveert.” g(Rousseau, g18eE)
→ gstichten gvan gciviele greligies g= gnieuwe greligies gdie gburgerdeugd gcentraal
gstellen gvb. gscholen g~ gmoderne gkerken gdie gstudenten gopleiden gtot ggoed
gburgerschap
waarom gis ghet gcontingente gniet garbitrair? g= grode gdraad gdoorheen gde
gsociologie g3 gmanieren gwaarop gdie gvraag gkan gworden gaangepakt:
, SOCIOLOGIE: gDEEL
g1
1.3.1 Verlichting gen gTegen-Verlichting g(na gFr. grevolutie, g19eE)
VERLICHTING TEGEN-VERLICHTING
- verwerping greligie gals gordehaver - geen gpositief gbeeld gvan gmenselijke gnatuur
- mens gmoet gnaar gzijn gnatuur gleren gleven - vooral ghandelen guit geigenbelang
- kennis gvan gnatuur gvia gwetenschap - egoïsme gen gonrecht
- kennis gzal gredelijk ggedrag gbevorderen - religie gen ggezag gnodig gom gsamenleving gte gregelen
- dat gzal gbijdragen gtot ggeluk - zonder ggeloof: gblind grespect gvoor
gtraditie, gbijgeloof, gmanipuleren gmet
grituelen
- oorsprong gsociologie g= gpoging gom gtegenstellingen gVerlichting gen gTegen-Verlichting gte goverstijgen
- desondanks gtoch gvooral gkind gvan gVerlichting
1.3.2 Auguste gComte g(1798-1857)
bedenker gterm g‘sociologie’
positivistische gbenadering gsociale gWH g= gop gwet. gobservatie gen glogica ggesteunde gsociologie
gvoorstander gVerlichting g(soc. gfysica) g→ gkennis gom gwaargenomen gfeiten gcoördineren gtot ggrote
ggehelen
≠ gstellen gmetafysische gvragen gover guiteindelijke goorsprong, gbestemming gof gbedoeling gvan gmens
= gontdekken gvan gwetmatigheden gin ggedrag
3 gstadia gin gmenselijke gontwikkeling:
- religie
- metafysica
- positivisme g(wet. gdenken) g→ gmenselijk ghandelen gen gsamenleven gwordt ggeleid gdoor grede
gevoelig gvoor gargumenten gTegen-Verlichting:
- gelooft gniet gdat gvolgen gvan grede gautomatisch gleidt gtot ggeregelde gsamenleving
- vraagt gzich gaf ghoe gen gwaarom gmensen gwetten gen gnormen grespecteren gals gzij ginzien gdat gbeperkingen
gzijn gopgelegd gaan gindividuen gen gdie gdikwijls gde gbelangen gvan gmachtigen gblijken gte gdienen
maar, gsoort gvolksverlakkerij g→ goude greligies ghadden gafgedaan
Religie gvan gMensheid g= gmensheid gzelf, gcapaciteit gmensen gom genergie gop gwenselijke gdoelstellingen gte grichten
2 ggrote gkrachten gin gmenselijk ghandelen gen ggeschiedenis:
- rede g= ggericht gdoor gwetenschap
- emotie g= ggericht gdoor greligie
→ gkanaliseren gnaar gvoor gmens gpositieve gdoelen g→ gslechts g1 ginstelling gin gstaat gom grede gen gemoties,
gdenken gen gvoelen gvan gmensen gsamenbrengen gen goriënteren, gnl. greligie
1.3.3 Debat gtussen gHabermas gen gLuhmann
HABERMAS g(1929-) LUHMANN g(1927-1998)
- ~ gVerlichting - ~ gTegen-Verlichting
- hoe-vraag gvs. gwaarom-vraag - geraken ghet gnooit geens
→ gvertellen ghoe giets gaanpakken, gmaar gniet
gwaarom geerder gene gdan gandere gmoeten gdoen - moeten garbitraire gaanvaarden, gvb. gmeerderheidsregels
, SOCIOLOGIE: gDEEL
g1
- methode gvan gde gwetenschap - rechtspositivisme g= gwet gverdient grespect, gongeacht
→ gkennis- gen ghandelingswijzen gzo gontwikkelen, gopdat ginhoud gof gdoel, gzolang gzij gop gcorrecte gwijze gtot gstand
gonze gdoelen gen gonze ggeschiedenis gkiezen gen ggekomen gis
gbeheersen
- onenigheid gover grechtvaardigheid g→ geens gzijn gdat gregel
- Verlichting g= gonvoldragen gproces gdie gjuist gtot gstand ggekomen gis, ggerespecteerd gmoet
→ gnieuwe gstap gin gontwikkeling gworden, gook gal gvinden gwe gdie gregel gpersoonlijk gniet
gdenken, gnl. gopen gcommunicatie gvia grechtvaardig
gdebat
(>< gHabermas g= grecht gmoet grechtvaardig gzijn gen
- redelijke, geerlijke gmensen gworden geens gbekritiseerd gop gbasis gvan grechtvaardigheidsgevoel g+
gmeerderheid gmoet gaan gkritiek gworden gonderworpen)
- het garbitraire gverdwijnt
opm.: gslechts g2 gstandpunten, gandere gsociologen ghebben gvaak gook gnog gandere gvisies
vb. gSimmel gen gCoser g= gsamenhang ggroepen gbevorderd gdoor gtegensteling gen gconflict gmet gandere ggroepen
→ g voordelen guit gputten gop gvoorwaarde gdat gmiddel gvinden g(vb. goverlegmodellen) gom gop gvreedzame gwijze
→ gdus gook gaan gconflicten gwordt gmate gvan gorde gopgelegd, gvb. gregels gopleggen gaan gverloop gvan gdebat
1.4 Waarom gal gdie gzorgen gom gorde?
≠ gbehoud gvan gbestaande gmachtsverhoudingen, gwetten, gregels, g…
= gbehoud gvan gmogelijkheid gom gtot gnageleefde gregels gte gkomen
vb. gverkeersregels g≠ glinks gof grechts grijden, g= gregel gaannemen gen gnaleven
→ gHoe gkomen gwe gtot gdergelijke gnageleefde gregels?
- voorspelbaarheid
- berekenbaarheid
2 sociologische gkernvragen:
- probleem gvan gde gorde g→ gHoe gworden gvoorspelbaarheid gen gmate gvan gorde ggerealiseerd? g(zie gdeel g2)
- niet-arbitraire gcontingentie g→ gWelke gregels gzijn gabsoluut gnodig gen gdus gniet-arbitrair?
1.5 De glegitimerende gderden: gnatuur, ggeschiedenis gen gsamenhang
3 bronnen gvan gniet-contingente gerkend gin gonze gpost-religieuze gwereld g(= ghuidige gsamenleving):
1.5.1 Natuur
mens g= gfysiek gorganisme gdus gfysieke gbeperkingen g→ gverleggen gen goverwinnen, gvb. gverlenging glevensduur
→ gonduidelijk gwelke gbeperkingen g+ gverleggen gbeperkingen gvia gwet. gen gtechnologische gvooruitgang
19eE g– g20eE ggebruiken gvan gnatuur gom gbep. gmaatschappelijke gorde gverdedigen, giets gals gnatuurlijks
gbeschouwen, gvb. g“Kapitalisme gsluit gbest gaan gbij gmenselijke gnatuur.” g(Hayek, g1899-1992)
sociologen glang gontkend g→ ggenetica g= grelevant gvoor gverklaren gvan ghandelen gen gdenken gvan
gmens gnu g= ggroeiende gbelangstelling gvoor gsociale gen gculturele grelevantie gvan gevolutie gen
ggenetica
DUS gnatuur g= gbron gvan gniet-contingente gregels, gmaar gonduidelijk gwelke
gregels? gDAAROM gvoorlopige gbasishypothese, gnl. galles g= gcontingent
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Ascorers. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €16,80. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 70055 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen