Case uitwerking
Uitwerkingen casussen plantfysiologie en ecologie
- Instelling
- Maastricht University (UM)
Uitwerkingen van alle casussen van plantfysiologie en ecologie.
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 94 pagina's
Voorbeeld 4 van de 94 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Verkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
Casus 1 – Plant en omgevingCambell 35
1. Wat is een plant
Plant is een organisme die zich niet voort kan bewegen en die
fotosynthese vertoont.
- Autotrofe organismen→ produceren eigen voedingsstoffen.
Halen CO2 (anorganische bron) voor de productie van deze
voedingsstoffen.
De drie basisorganen van de plant zijn de wortels, stengels en
bladeren. Deze organen vormen een wortelsysteem en een
scheutsysteem. Deze systemen zijn verbonden door vasculair weefsel dat zich continu door de plant
verspreidt.
Wortel: Een wortel is een orgaan dat een vaatplant in de grond verankert, mineralen en water
absorbeert, en vaak koolhydraten en andere reserves opslaat. De primaire wortel is de eerste wortel
die ontstaat in het zaadembryo. Het vertakt al snel om laterale wortels te vormen die ook kunnen
vertakken, waardoor het vermogen van het wortelsysteem om de plant te verankeren en
hulpbronnen zoals water en mineralen uit de grond te halen aanzienlijk wordt vergroot.
Hoge planten met grote scheutmassa's hebben over het algemeen een penwortelsysteem, met een
penwortel die meestal ontstaat uit de primaire wortel. In penwortelsystemen is de rol van absorptie
grotendeels beperkt tot de punt van laterale wortels. Een penwortel, hoewel energetisch duur om te
maken, vergemakkelijkt de verankering van de plant in de grond. Door omvallen te voorkomen, stelt
de penwortel de plant in staat om hoger te groeien, waardoor deze toegang krijgt tot gunstigere
lichtomstandigheden en in sommige gevallen een voordeel biedt voor pollen- en zaadverspreiding.
Penwortels kunnen ook gespecialiseerd zijn voor voedselopslag.
Kleine vaatplanten of planten met een kruipende groeiwijze zijn bijzonder vatbaar voor grazende
dieren die de plant kunnen ontwortelen en doden. Dergelijke planten worden het meest efficiënt
verankerd door een vezelachtig wortelsysteem, een dikke mat van slanke wortels die zich onder het
bodemoppervlak verspreiden. Bij planten met vezelachtige wortelsystemen, waaronder de meeste
eenzaadlobbige planten, sterft de primaire wortel vroeg af en vormt geen penwortel. In plaats
daarvan groeien er veel kleine wortels uit de stengel. Dergelijke wortels worden adventief genoemd,
een term die een plantorgaan beschrijft dat op een ongebruikelijke locatie groeit, zoals wortels die
uit stengels of bladeren ontstaan. Elke wortel vormt zijn eigen laterale wortels, die op hun beurt hun
eigen laterale wortels vormen. Omdat deze wortelmat de bovenste bodemlaag op zijn plaats houdt,
zijn planten zoals grassen met dichte vezelachtige wortelsystemen bijzonder goed in het voorkomen
van bodemerosie.
In de meeste planten vindt de absorptie van water en mineralen voornamelijk plaats in de buurt van
de punten van zich uitrekkende wortels, waar enorme aantallen wortelharen, dunne, vingerachtige
uitlopers van wortel epidermale cellen, ontstaan en het oppervlak van de wortel enorm vergroten.
- Steunwortels
- Opslagwortels
- Pneumatoforen/luchtwortels
- Verstrengelde luchtwortels
Kimberly Frehe
,Stengels: Een stengel is een plantorgaan dat bladeren en knoppen draagt. De belangrijkste functie
ervan is om de scheut te verlengen en te oriënteren op een manier die fotosynthese door de
bladeren maximaliseert. Een andere functie van stengels is het omhoog brengen van
voortplantingsstructuren, waardoor de verspreiding van stuifmeel en fruit wordt vergemakkelijkt.
- Groene stengels kunnen ook een beperkte hoeveelheid fotosynthese uitvoeren.
Elke stengel bestaat uit een afwisselend systeem van knopen, de punten waaraan bladeren zijn
bevestigd, en internoden, de stengelsegmenten tussen de knopen. De meeste groei van een jonge
scheut concentreert zich in de buurt van de groeiende scheutpunt of apicale knop/ eindknop. Apicale
knoppen/ eindknop zijn niet de enige soorten knoppen die in scheuten worden gevonden. In de
bovenste hoek (oksels) gevormd door elk blad en de stengel bevindt zich een okselknop, die
potentieel een laterale tak, of in sommige gevallen, een doorn of bloem kan vormen.
Internodium (Stukje stengel tussen de twee knopen (nodes), bladlitteken,
okselknop, zijscheut, eindknop met knopschubben, ringlittekens.
• Wortelstokken
• Uitlopers
• Knollen
Bladeren: Bij de meeste vaatplanten is het blad het belangrijkste fotosynthetische
orgaan. Naast het opvangen van licht wisselen bladeren ook gassen uit met de
atmosfeer, dissiperen/ warmte weg laten vloeien ze warmte en verdedigen ze
zichzelf tegen herbivoren en ziekteverwekkers.
Deze functies kunnen conflicterende fysiologische, anatomische, of morfologische
vereisten hebben. Bijvoorbeeld, een dichte bedekking van haren kan helpen bij het afweren van
herbivore insecten, maar kan ook lucht dichtbij het oppervlak van het blad vasthouden, wat de
gasuitwisseling en dus de fotosynthese kan verminderen. Vanwege deze conflicterende eisen en
afwegingen variëren bladeren aanzienlijk in vorm.
Over het algemeen bestaat een blad echter uit een afgeplat blad en een steel, de bladsteel of
petiolus, die het blad verbindt met de stengel bij een knoop. Grassen en veel andere eenzaadlobbige
planten hebben geen bladstelen; in plaats daarvan vormt de basis van het blad een schede die de
stengel omhult.
Kimberly Frehe
,Als je goed naar de rechterafbeelding kijkt, dan kun je in deze illustratie alle
vier de onderdelen zien. Er is één bladsteel, één bladoksel, éénokselknop en
een aantal bladschijven.
De illustratie rechts is dus één blad waar de bladschijf is samengesteld uit
een aantal deelbladeren. De illustratie rechts is dus één samengesteld blad.
De bladschijfjes noemen we dan deelbladeren.
Bij de illustratie links zie je dat elke bladschijf een okselknop heeft. En dus
ook een bladoksel. De afbeelding links is dan ook een tak met tien blaadjes.
- Opvulling tussen de nerven is de bladmoes.
Functies blad;
- Voedselopslag
- Licht opvangen
- Gas wisseling
- Verdediging
- Lokken van insecten
Verschillende soorten planten:
Landplanten:
- Non-vasculaire planten; mossen
- Vasculaire planten; angiosperms, gymnosperms, varens, lycophytes
- Seed plants: Angiosperm/ bedektzadige planten & gymnosperms (naaldplanten en bomen/
naakt → pijnboompitten)
Eenzaadlobbige en tweezaadlobbige:
Kimberly Frehe
, 3 plantensoorten uit de casus
Bitterzoet – solanum dulcamara
De paars met gele bloemen van de Bitterzoet, Solanum dulcamara, die graag over andere planten in
de vegetatie heen groeit, vallen gedurende de hele zomer op. Het is een soort die een beetje
liaanachtige kan groeien en op zeer verschillende substraten kan gedijen van natte bodems zoals in
broekbossen tot op droge kalkhellingen zoals in Zuid-Limburg. Je vindt deze pioniersoort dan ook
algemeen in grote delen van de Benelux. Om deze brede ecologische amplitude is Bitterzoet ook een
dankbare soort voor onderzoek naar de oorzaak van deze brede ecologische amplitude en de
factoren die ertoe leiden dat deze eigenschappen tot expressie komen.
De stengels van de plant zijn meestal onderaan houtachtig en kunnen windend, rechtopstaand of
liggend aangetroffen worden. In het geval ze rechtopstaand en windend zijn kan de plant hoogtes tot
2 meter bereiken in de vegetatie waarin ze staat. De aan de stengel verspreid staande, soms een
beetje paars aangelopen, bladeren kunnen sterk variëren in vorm. Ze kunnen ongedeeld langwerpig
tot eirond zijn, maar ook spiesvormig tot geoord en zelfs drietallig zijn.
Pitrus – juncus effusus
Een opvallende grasachtige plant met stijve rechtopstaande stengels en een daaruit ogenschijnlijk
zijdelings uittredende bloeiwijze is Pitrus, Juncus effusus. De plant heeft geen knopen in de stengel,
groeit in dichte pollen of zoden en heeft een bossig uiterlijk. Het schutblad van de bloeiwijze staat
recht in het verlengde van de stengel, maar op de overgang van stengel naar bloeiwijze en schutblad
is een lichtgekleurde streep zichtbaar. Het is een plantensoort die een duidelijke voorkeur heeft voor
natte bodem.
De soort groeit bij voorkeur op natte standplaatsen, maar kan ook op wat drogere bodem goed
gedijen. De plant groeit in dichte pollen en de wortelstandige, op schedes lijkende bladeren zijn rood-
tot zwartbruin. De rechtopstaande bloeistengels zijn glad, glanzend en heldergroen en de
trosvormige bloeiwijze lijkt zijdelings uit dit blad uit te treden, maar op de plaats waar de tros
overgaat in de stengel zie je een dunne ietwat lichtgekleurde insnoering, waarop de bloeiwijze en het
lange priem- of naaldvormige rechtopstaande schutblad van de bloeiwijze ontspruit. Dit schutblad
staat derhalve exact in het verlengde van de bloeistengel. Als je in de lengte over de rolronde stengel
wrijft voel je geen knopen, die je wel bij soorten uit de grassenfamilie voelt.
Moeraszuring – rumex palustris
De moeraszuring (Rumex palustris) is een eenjarige of tweejarige plant die behoort tot de
duizendknoopfamilie (Polygonaceae). De plant komt voor in Midden- en Zuidoost-Europa en in
gematigd Azië. Met Midden-Engeland als noordwestgrens. De moeraszuring komt voor op open
plekken met een natte, stikstofrijke en ammoniakhoudende grond. Het is geen algemene soort en
komt voornamelijk voor in laagveen- en rivierkleigebieden. De plant kan tot 1 meter hoog worden en
heeft lancetvormige bladeren. De moeraszuring bloeit van juni tot september.
De moeraszuring kan op het eerste gezicht met de goudzuring worden verward. De tanden van de
vruchtkleppen (binnenste bloemdekbladen die later het nootje omvatten) lopen bij de moeraszuring
echter niet (zoals bij de goudzuring) uit in een lange naald.
Kimberly Frehe
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper KimberlyFrehe. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,26. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 67096 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen