Jurisprudentie Grondrechten
Deze samenvatting bevat de volgende jurisprudentie:
HR Zusters van Sint Walburga
HR Harmonisatiewet
ECSR DCI/Nederland
Rb. Den Haag Recht op bestaanszekerheid
CRvB Export uitkeringen
Rb. Utrecht Noodopvang uitgeprocedeerde asielzoeker
EHRM Salah Sheekh/Nederland
HvJEU Akerberg Fransson
HvJEU Melloni
EHRM Kruslin/Huvig/Frankrijk
EHRM Jersild/Denemarken
EHRM Matthews/Verenigd Koninkrijk
EHRM Gäfgen/Duitsland
EHRM Osman/Verenigd Koninkrijk
EHRM Kelly e.a./Verenigd Koninkrijk
EHRM Öneryildiz/Turkije
HR Maimonides
HR Goeree/Van Zijl
HR Zusters van Sint Walburga
Feiten
Een seksclub gevestigd op de Amsterdamse wallen presenteert zich als een onderdeel van de Kerk van Satan.
De godsdienstuitoefening van de zusters van deze orde manifesteert zich in het opvoeren van seks-shows. De
zusters presenteerden zichzelf als kerkgenootschap om zich te vrijwaren van regelmatige politiecontrole zoals
neergelegd in art. 123 Sv. De zusters dagvaarden de Staat der Nederlanden om regelmatig politie-onderzoek te
voorkomen. Zij stellen daarbij een kerkgenootschap te zijn.
Rechtsregel
Of er sprake is van een kerkgenootschap moet afgeleid worden uit het al dan niet kunnen waarnemen van
religieuze ervaring van de deelnemers.
HR Harmonisatiewet
Feiten
De Harmonisatiewet zou zorgen voor een verhoging van het collegegeld en een beperking op de
studiefinanciering voor een bepaalde groep studenten. Ook voor degenen die in 1987/1988 al als student
ingeschreven stonden aan een WO of HBO instelling, tellen de eerder genoten onderwijsjaren mee voor de
maximale inschrijvingsduur. Met de oude wetgeving zou dit niet mee hebben geteld. Vanwege deze nadelige
gevolgen eisen de studenten de wetsbepaling niet toe te passen, omdat deze in strijd zou zijn met de
rechtszekerheid volgens art. 43 Statuut. Bovendien zou de wetsbepaling ook nog in strijd zijn met
ongeschreven fundamentele beginselen.
Rechtsregel
In dit arrest komt een tweetal vragen naar voren:
- Mag de rechter een wet in formele zin toetsen aan fundamentele rechtsbeginselen?
- Mag de rechter een wet in formele zin toetsten aan het Statuut voor het Koninkrijk?
Beide vragen worden door de Hoge Raad ontkennend beantwoord. Wel merkt de Hoge Raad op dat hij de
Harmonisatiewet in strijd acht met het rechtszekerheidsbeginsel. Daarop is bij wet van 10 juli 1989 de
Harmonisatiewet aangepast.
ECSR DCI/Nederland
In zijn beoordeling concludeert het ECSR dat part. 1 van de Bijlage bij het herziene ESH inzake de werkingssfeer
met betrekking tot de te beschermen personen (Bijlage) zodanig moet worden geïnterpreteerd dat bepaalde
artikelen ook van toepassing kunnen zijn op illegale kinderen vanwege hun kwetsbare positie. De
onderbouwing hiervan steunt op verschillende interpretatiemethodes zoals opgenomen in art. 31 van het
Weens Verdragenverdrag (WVV), de ‘living instrument’-doctrine en de effectieve interpretatieleer. Daarnaast is
, ook een eerdere uitspraak van het ECSR in FIDH t. Frankrijk (nr. 14/2003) van belang geweest. Hier had het
ECSR namelijk bepaald dat par. 1 van de Bijlage niet de aanspraak van illegalen op medische hulp in de weg kon
staan. Met het inroepen van deze uitspraak bevestigt het ECSR dat zijn interpretatie in FIDH t. Frankrijk de
huidige geldende interpretatie van het herziene ESH is en benadrukt het de rolverdeling tussen het ECSR en het
Comité van Ministers met betrekking tot het toezicht op de naleving van het herziene ESH. Voorts stelt het
ECSR dat het VN Kinderrechtenverdrag een rol kan spelen bij de toepassing van het herziene ESH. Met name
het belang van het kind-principe speelt bij de beoordeling van de werkingssfeer en de toetsing van het
Nederlandse beleid een rol. Het ECSR concludeert dat art. 31, tweede lid, met betrekking tot het voorkomen
van dakloosheid van kinderen, en art. 17, eerste lid, onder c, met betrekking tot bescherming en speciale hulp
voor het kind, van toepassing zijn op illegale kinderen en dat Nederland deze rechten heeft geschonden.
Schending art. 31, tweede lid, en art. 17, eerste lid, onder c, van het herziene ESH.
Rb. DH Recht op bestaanszekerheid
Subject: directe werking art. 93 + 94 Gw
Rechtsregel: art. 11 IVESR heeft geen directe werking. Nederland moet algemene begrippen nader invullen. Is
niet overgelaten aan de rechter, maar aan de wetgever.
CRvB Export uitkeringen
SZW heeft tot de opschorting besloten nadat de Centrale Raad van Beroep op 14 maart 2003 had geoordeeld
dat de wet in strijd is met Verdrag 118 van de International Labor Organization (ILO). Dit verdrag bepaalt dat
alle onderdanen van de landen die partij zijn bij het verdrag, er recht op hebben hun uitkering naar elk land ter
wereld te exporteren. Een onvoorwaardelijke exportverlichting zoals die in verdrag 118 is opgenomen, staat op
gespannen voet met het Nederlandse beleid inzake de export van uitkeringen. De Wet BEU schrijft immers voor
dat export van bepaalde uitkeringen alleen mogelijk is, als Nederland een handhavingsverdrag met
desbetreffend land heeft uitgesloten. De exportbeperking van de Wet BEU kan dan ook niet worden toegepast
zolang Nederland partij is bij Verdrag nr. 118, dat export van bepaalde uitkeringen zonder meer verplicht stelt.
Rb. Utrecht Noodopvang uitgeprocedeerde asielzoeker
Subject: kwetsbare groepen, kinderen. Artikel: art. 31 ESH en art. 8 EVRM.
Overeenstemming met DCI/Nederland. Uitspraak ESCR is niet bindend, maar Nederland geratificeerd en wil
zeggen dat beslissingen niet doorwerken, want deze werken wel door. Kinderen zijn een kwetsbare groep. Er
wordt gekeken naar margin of appreciation en fair balance. Kind is kwetsbaar en heeft gezondheidsproblemen
+ tijdelijke opvang nodig > sterke belangen.
EHRM Salah Sheekh/Nederland
Subject: mogelijkheid beroep EHRM ondanks het niet uitputten van alle nationale middelen. Art. 13+35 en 3
EVRM.
De nationale rechtsmiddelen als bedoelt in art. 35 EVRM moeten effectief en toegankelijk zijn. Het moet niet
van tevoren al gedoemd zijn om te mislukken. Dit moet je zelf kunnen aantonen.
HvJEU Akerberg Fransson
Deze zaak betrof oplegging van belastingboetes en vervolgens strafrechtelijke vervolging voor hetzelfde
vergrijp (belasting-/BTW-fraude) in Zweden). Middels prejudiciële vragen, werd aan het Hof van Justitie
voorgelegd of in deze zaak het ne bis in idem-beginsel als vervat in art. 50 Handvest van toepassing was. Een
aantal lidstaten (waaronder Nederland) betoogden dat deze vragen niet-ontvankelijk moesten worden
verklaard om de reden dat de opgelegde boetes en de ingestelde strafzaak niet op de tenuitvoerlegging van het
Unierecht berustten. Het zou hier volgens deze lidstaten strikt genomen niet gaan om de omzetting van een
richtlijn.
Meer concreet is met het arrest Akerberg Fransson bevestigd dat het Handvest in elk geval in de volgende twee
gevallen van toepassing is:
1. Wanneer sprake is van nationale maatregelen ter uitvoering van Unierecht.
2. Wanneer lidstaten maatregelen nemen die een beperking opleveren van het Unierecht, zoals in het
bijzonder de vier basisvrijheden en het recht van Unieburgerschap.
Met het arrest Akerberg Fransson is eveneens bevestigd dat het Handvest in elk geval niet van toepassing is
wanneer elk verband met het Unierecht ontbreekt.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Karlijn123. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
