HC 1
Successiewet is een belastingwet
Bekend wat het erfrecht inhoud – boek 4 BW (wie wat erft)
Alles wat je moet weten voor de heffing wie wat wanneer heft dus zoal
Open boek cursus mag mee net als de andere boeken (wegwijs in overdrachtsbelasting en voor
wie is de erfenis)
Ondernemersvermogen grotendeels vrijgesteld dus niet in de tabellen uit de sheets
Rechtsgronden
•Draagkrachtbeginsel
• Buitenkansbeginsel
• Beginsel van de minste pijn
• Loon naar werken
• Profijtbeginsel
We heffen van de verkrijger, niet van de erflater!
Gespaard dus nog niet uitgegeven, wel uitgegeven dan btw 21% dus soort van afrekening bij
overlijden – erflater
MAAR wij heffen van verkrijger, niet van erflater
Geld dat ze nalaten is al door de heffing gegaan, waarom nogmaals belasten?
Heffen van subjecten in NL
Het subject is bp
Draagkracht neemt toe van deze subject
Ouders dan wel betaald maar jij zelf niet = draagkrachtbeginsel
Rechtsongelijkheid als je niet heft
Inkomen werk wel belast door de IB
Inkomen erfenis niet belast anders
Oneerlijk !
Buitenkansbeginsel: toevalstreffer, daarom mag het belast worden (gek!) onverwachts voordeel
klopt niet, in lijn der verwachting dat je erft van je ouders
Loon naar werken: arbeid verrichten dan belasting, erfenis is niets doen en dan geen belasting, gek!
Dus je moet gewoon betalen, verdienste belasten
Beginsel minste pijn: erflater gaat dit om, je bent dood dus weet toch niet dat je nog belasting moet
betalen, dit keer niet vanuit erfgenaam
Profijtbeginsel: overheidsprestaties waar je voor moet betalen (retributie: motorrijtuigenbelasting,
weg dus betalen) Overheid schept juridisch kader waar jij als burger veilig in kunt opereren dus
betalen. Boek 4 BW regels waardoor jij kunt erven zonder dat iemand dit betwist, deze regels voor de
erfgenamen gemaakt dus iets er tegenover stellen: EB.
Voorziening namens overheid waar jij profijt van hebt
,Economische motieven
• Welfaristische motieven
• Bedoelde
• Onbedoelde nalatenschappen
• Particularistische principe versus universalistische principe
• Meritocratisch principe
Welfaristische motieven
• Onbedoelde nalatenschappen
• Bedoelde nalatenschappen
• Altruïstisch
• Beloningsmotief
Welfaristme: belastingen mogen niet verstoren
Belastingen zijn verstorend, economisch gedrag veranderd, hoog tarief op arbeid dan zal iemand op
een andere manier inkomen verwerven dat minder zwaar wordt belast.
Belastingen zijn nodig maar die zo min mogelijk verstoort, min mogelijk invloed op gedrag burger
EB werkt niet verstorend – gaat dood, niets aan te doen; EB kun je niet ontgaan
Gedrag zal niet veranderen, minst verstorende heffing want niet te ontgaan
EB kan wel invloed hebben op mijn gedrag, weet ik dat nalatenschap wordt belast, dan ga ik minder
sparen / minder nalaten/ meer opmaken. Verstoort dus een beetje
Onbedoelde nalatenschap: je spaart voor een auto en ineens dood gereden
Het is niet de bedoeling geweest
Op mijn gedrag dan geen invloed gehad!
EB of niet, die 30k heb je sowieso gespaard
Deze onbedoelde nalatenschappen kun je 100% wegbelasten, veranderd gedrag niet zeggen
economen – geen enkele invloed op gedrag en dus geen verstoring
Bedoelde nalatenschap: 30k gespaard om aan kinderen te geven
Wel invloed op gedrag, lager belasten anders verstoring zeggen economen
Altruïstisch motief: ik laat na omdat ik een kick krijg van nalaten, boeit niet aan wie
Economen: dan belasting teruggeven, 2 profijt hiervan: verkrijger en overledene (geniet van het
schenken) – gedrag stimuleren !
Beloningsmotief: kids altijd voor mij gezorgd dus hebben het verdiend
Eigenlijk IB heffen want voor verrichte diensten
Binnen welfaristme andere tarieven
Onbedoeld 100%
Bedoeld minder
Altruïstisch 0 of geven
Beloning IB
Gelijkheidsbeginsel is juridisch beginsel dus geldt niet hier!
Probleem: hoe achterhaal je motief van de erflater? Iedereen zal zeggen altruïstisch motief
,DNB Household Survey
Ze verwacht, hoe meer vermogen, hoe meer bedoeling geld na te laten
Klein vermogen sparen voor de buffers
Nalatenschap > 500k dan 26% geen idee wat te doen met nalatenschap
Nalatenschap rond 50k dan 63% geen idee wat te doen met nalatenschap
Gekke van welfarisme: kleine nalatenschappen hoger belasten
Grote namelijk meer bedoelde nalatenschap, deze zo min mogelijk belasten om verstoringen tegen
te gaan
Omgekeerd idem
Wij willen kinderen behoorlijke erfenis nalaten
Bij grote vermogens 61% bedoeld
Bij kleine vermogens rond de 30% bedoeld
Grote minder belasten dan kleine zeggen welfaristen – weinig empathie hiervoor in maatschappij
Economen: EB heffen, minst verstorende heffing die er is
VB
Vader begint onderneming
Geeft alle aandelen aan kind van 7 weken
Werkt hier hard in en zo krijgt kind aan het eind alles, fiscus niets mee te maken
VB 2
Rijke ouders onterven kinderen
Geef ze goede opvoeding en scholing die ze willen en rest zelf doen
Meritocratische principes: geef je zomaar geld dan doen ze niks meer
Juridische motieven (draagkracht etc)
Economische motieven (welfarisme)
Politieke motieven
Successiewet
Erfbelasting
• Erflater woont in Nederland t.t.v. overlijden
Schenkbelasting
• Schenker woont in Nederland t.t.v. schenking
Recht van overgang
• Schenker/erflater woont niet in Nederland maar schenkt/laat na binnenlandse
situsgoederen
• Vervallen m.i.v. 1 januari 2010
• Andere landen kennen deze heffing (nog) wel
Heffen van verkrijger (art 37 of 38)
EB verschuldigd als erflater ttv overlijden in NL woonde
Gek want je heft van verkrijger
Maakt voor mij niet uit, geld is zelfde, los waar vandaan het komt
Kind moet betalen maar sluiten aan bij woonplaats erflater
Reden: bronlandbeginsel – moderne visie waar je moet heffen
, Vroeger al: draagkracht afmeten aan uiterlijke kenmerken
Vb. veel ramen, groot huis, veel vermogen
Personeel, meer vermogen
Makkelijke controle, iemand dood dan moesten de begravers het doorgeven
Heel praktisch
Nu draagkrachtheffing
Woonplaats nog niet losgelaten
Alle andere landen doen hetzelfde
Stel je gaat over naar land verkrijger – mismatch
Vader NL, zoon BEL
Mismatch dan
NL niet want zoon in BEL
BEL niet want vader in NL
SPA bijv. woonplaats verkrijger
DU en FRA 2 aanknopingspunten, erflater en verkrijger (woont en erflater niet dan alsnog belast)
Woonplaats erflater staat in art 1
- Makkelijk waarneembaar
- Goed te controleren
o Burgerlijke stand
Idem voor SB
Alleen SB als je schenking ontvangt van iemand die ttv schenking in NL woont
WOONPLAATS VERKRIJGER BOEIT NIET!
Heffen van verkrijger
Aanknopingspunt is woonplaats erflater
Recht van overgang
Is er niet meer maar weet wel dat het er is (andere landen hebben het wel)
Soort bu bp
Iemand woont in bu ttv overlijden maar laat bi vermogen na (situsgoederen: OZ,
ondernemingsvermogen etc.)
NL wonen, bu vermogen
In bu zullen ze gaan heffen ogv recht van overgang
Vooral OZ (zoals vakantiehuis ergens)
Erflater in NL: onbeperkte nalatenschap heffing
Andere land óók over het situsgoed
7 verdragen ter voorkoming dubbele heffing; niet met bel, spa, fra
Altijd in die gevallen besluit voorkoming dubbele belasting!!!!!
Iemand overlijdt en bu vermogen, check in bu recht of het daar situsgoederen zijn
Dan kijken of het volgens EU recht mag
Wij kennen het niet, andere landen wel