100% tevredenheidsgarantie Direct beschikbaar na betaling Zowel online als in PDF Je zit nergens aan vast
logo-home
Samenvatting Humane Levenscyclus 1 Deeltoets 1 Cijfer: 8,5 €7,18   In winkelwagen

Samenvatting

Samenvatting Humane Levenscyclus 1 Deeltoets 1 Cijfer: 8,5

4 beoordelingen
 188 keer bekeken  21 keer verkocht

Samenvatting van het boek voor het eerste deeltentamen van humane levenscyclus 1. Ik heb hiermee een 8,5 gehaald.

Voorbeeld 3 van de 37  pagina's

  • Nee
  • H5, h6, h7, h8, h19
  • 22 november 2019
  • 37
  • 2019/2020
  • Samenvatting
book image

Titel boek:

Auteur(s):

  • Uitgave:
  • ISBN:
  • Druk:
Alle documenten voor dit vak (66)

4  beoordelingen

review-writer-avatar

Door: sam159 • 1 week geleden

review-writer-avatar

Door: wheligthart • 3 jaar geleden

review-writer-avatar

Door: popje90 • 1 jaar geleden

review-writer-avatar

Door: finnmeeder • 4 jaar geleden

avatar-seller
verabeers
HOOFDSTUK 5 ALBERTS

DNA EN CHROMOSOMEN
Erfelijke informatie wordt opgeslagen in de genen: de informatie bevattende elementen die de kenmerken
van een soort en het individu bepalen.
Een gen is een stuk DNA waarop de informatie voor 1 eiwit staat. Genetische informatie bestaat voornamelijk
uit instructies voor het maken van eiwitten.
Eiwitten vervullen de meeste functies van de cel:
 Dienen als bouwstenen voor celstructuren
 Katalyseren de chemische reacties van de cel
 Reguleren de activiteit van genen
 Reguleren de cel-beweging
 Reguleren de cel-communicatie

DE STRUCTUUR VAN DNA
Chromosoom: één dubbelstrengs DNA-molecuul. Draadachtige structuren in de kern van eukaryotische cellen
die zichtbaar worden naarmate de cellen beginnen te delen. Chromosomen bevatten zowel DNA als eiwit.
 DNA bevat de erfelijke informatie van de cel.
 De eiwitcomponenten van chromosomen verpakken en reguleren de lange DNA-moleculen.

DNA:
 Drager van erfelijke informatie, van generatie op generatie.
 Bevat genen die coderen voor de aanmaak van eiwitten.
 Polymeer opgebouwd uit nucleotiden, bestaande uit deoxyribose (suiker) en fosfaatgroepen (samen:
de leuning) en stikstofbasen (treden).
 Dubbelstrengs; complementaire stikstofbasen vormen paren.
o 10 basenparen per spiraalvormige winding.
 Deoxyribonucleïnezuur
 Nucleotiden zijn covalent met elkaar verbonden
door fosfodiësterbindingen tussen de suikers en
fosfaten.
 De twee strengen worden bijeengehouden door
waterstofbruggen tussen de basen. Er wordt altijd
een purine met een pyrimidine gepaard.
o A paart met T
o C paart met G
 Chemische polariteit: 5’ (fosfaat) einde en 3’
(hydroxyl) einde.
 Antiparallel: tegengestelde polariteiten.
 Helixvorming en basenparing is energetisch
gunstig.

Informatie wordt gecodeerd in de nucleotide-sequentie.
De functie van een eiwit wordt bepaald door zijn
driedimensionale structuur, en deze structuur wordt weer
bepaald door de volgorde van de aminozuren in zijn
polypeptideketen  lineaire sequentie van nucleotiden in
een gen moet de aminozuursequentie spellen.

,Genexpressie: het proces waarbij de nucleotidesequentie van een gen wordt getranscribeerd naar de
nucleotidesequentie van een RNA-molecuul, dat (meestal) wordt getranslateerd naar de aminozuursequentie
van een eiwit.

DE STRUCTUUR VAN EUKARYOTE CHROMOSOMEN
In cellen worden zeer lange dubbelstrengse DNA-moleculen verpakt in chromosomen.
 Passen gemakkelijk in de kern.
 Kunnen gemakkelijk worden verdeeld tussen de twee dochtercellen bij elke celdeling.

Verpakken van DNA: gespecialiseerde eiwitten die binden aan DNA en het vouwen  spoelen en lussen die
steeds hogere niveaus van organisatie bieden.
Gevouwen DNA blijft toegankelijk voor alle enzymen en andere eiwitten die het repliceren, repareren en de
expressie van zijn genen regelen.

Bacteriën:
 Meestal een enkel, circulair DNA-molecuul.
 Ook eiwitten die het DNA condenseren.
 DNA heeft een andere structuur dan eukaryotische chromosomen.

In eukaryoten wordt het DNA verdeeld over verschillende chromosomen. Bij mensen zijn dit er 23 of 24
(mannen hebben een X en een Y-chromosoom). Elk chromosoom bestaat uit een DNA-molecuul geassocieerd
met eiwitten die het DNA vouwen en in een compactere structuur verpakken.
Chromatine: een complex van DNA met de daaraan gebonden eiwitten.
Naast de eiwitten die betrokken zijn bij de verpakking van het DNA, worden chromosomen geassocieerd met
eiwitten betrokken bij de DNA-replicatie, -reparatie en de genexpressie.
Met uitzondering van de geslachtscellen (haploïd) en zeer gespecialiseerde cellen die helemaal geen DNA
hebben (rode bloedcellen), bevatten menselijke cellen elk twee kopieën van elk chromosoom, één geërfd van
de moeder en één van de vader: diploïd.
De maternale en paternale chromosomen van een paar worden homologe chromosomen genoemd. De enige
niet homologe chromosoomparen zijn de geslachtschromosomen bij mannen (X en Y-chromosoom).
Chromosomen kunnen op verschillende manieren van elkaar worden onderscheiden:
 Grootte
 DNA-hybridisatie: elk chromosoom kan in een andere kleur worden 'geverfd' met behulp van sets
chromosoomspecifieke DNA-moleculen gekoppeld aan verschillende fluorescerende kleurstoffen.
Maakt gebruik van complementaire base-pairing.
 Chromosomen kleuren met kleurstoffen die binden aan bepaalde soorten DNA-sequenties.
Produceren een patroon van banden langs elk type chromosoom. Zo kan elk chromosoom worden
geïdentificeerd en genummerd.
o Voornamelijk onderscheid tussen DNA dat A-T-rijk is en G-C-rijk is.

Karyotype: een geordende weergave van de volledige set van chromosomen.
Cytogenetici analyseren karyotypes om chromosomale afwijkingen te detecteren die zijn geassocieerd met
sommige erfelijke defecten en bepaalde soorten kanker.

Belangrijkste functie chromosomen: het dragen van de genen.
De meeste RNA-moleculen die door genen worden gecodeerd, worden vervolgens gebruikt om een eiwit te
produceren. Soms is het RNA-molecuul echter het eindproduct; net als eiwitten hebben deze RNA-moleculen
verschillende functies in de cel, waaronder structurele, katalytische en genregulerende rollen.
Het genoom: de verzamelnaam voor alle chromosomen in de cel.

Bacteriën en sommige eukaryoten hebben bijzonder compacte genomen: weinig meer dan reeksen dicht
opeengepakte genen.
Chromosomen van veel eukaryoten bevatten echter, naast genen en genregulerende nucleotidesequenties,
een grote overmaat aan verspreid DNA: junk-DNA: het nut voor de cel nog niet is aangetoond.

, Hoewel de specifieke nucleotidesequentie van het grootste deel van dit DNA misschien niet belangrijk is, kan
het DNA zelf - dat als spacermateriaal fungeert - cruciaal zijn voor de evolutie op lange termijn van de soorten
en voor de juiste activiteit van de genen. Het DNA is zeer geconserveerd onder verwante soorten  vervult
waarschijnlijk een belangrijke functie.

Genaantal is ruwweg is gecorreleerd met soortcomplexiteit, maar er is geen eenvoudig verband. De genomen
en chromosomen van moderne soorten zijn elk gevormd door een uniek verhaal van schijnbaar willekeurige
genetische gebeurtenissen, waarop specifieke selectiedrukken inwerken.

Een DNA-molecuul
 Moet kunnen worden gerepliceerd
 Gerepliceerde kopieën moeten worden gescheiden en gelijkmatig en betrouwbaar worden verdeeld
in de twee dochtercellen bij elke celdeling.

Deze processen verlopen via een geordende reeks gebeurtenissen: de celcyclus.
Interfase: chromosomen worden gedupliceerd
Mitose: chromosomen worden verdeeld, of gescheiden, over de twee dochterkernen.
Tijdens de interfase worden de chromosomen verlengd als lange, dunne, verwarde draden van DNA in de kern
en kunnen niet gemakkelijk worden onderscheiden in de lichtmicroscoop: interfase-chromosomen.
M-fase: het DNA rolt op en neemt een steeds compactere structuur aan, waardoor uiteindelijk gecondenseerde
mitotische chromosomen worden gevormd. Dit is de toestand waarin de gedupliceerde chromosomen het
gemakkelijkst kunnen worden gevisualiseerd.




Gespecialiseerde DNA-sequenties zorgen in alle eukaryoten ervoor dat DNA-replicatie efficiënt plaatsvindt
tijdens de interfase.
 Replicatieoorsprong: hier begint de replicatie van het DNA; eukaryotische chromosomen bevatten veel
replicatieoorsprong voor een snelle replicatie.
 Telomeren: bevinden zich aan elk van de twee uiteinden van een chromosoom.
o Bevatten herhaalde nucleotidesequenties die
nodig zijn om de uiteinden van
chromosomen te repliceren.
o Bedekken de uiteinden van het DNA-
molecuul, waardoor ze niet door de cel
worden gezien als gebroken DNA dat moet
worden gerepareerd.
 Centromeer: hecht tijdens de M-fase aan de
mitotische spindel op een manier waarmee een kopie
van elk chromosoom kan worden gescheiden naar
elke dochtercel.

Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:

Verzekerd van kwaliteit door reviews

Verzekerd van kwaliteit door reviews

Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!

Snel en makkelijk kopen

Snel en makkelijk kopen

Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.

Focus op de essentie

Focus op de essentie

Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!

Veelgestelde vragen

Wat krijg ik als ik dit document koop?

Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.

Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?

Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.

Van wie koop ik deze samenvatting?

Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper verabeers. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.

Zit ik meteen vast aan een abonnement?

Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,18. Je zit daarna nergens aan vast.

Is Stuvia te vertrouwen?

4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)

Afgelopen 30 dagen zijn er 73216 samenvattingen verkocht

Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen

Start met verkopen
€7,18  21x  verkocht
  • (4)
  Kopen