Experimenteel onderzoek = De onderzoeker manipuleert de onafhankelijke variabele →
= systematisch iets veranderen en vergelijken → kan op verschillende manieren =
Designs
Want dan kan je met zekerheid iets zeggen over de causaliteit → dit doe je door het
uitsluiten van alternatieve verklaringen: Random toewijzen & validiteit
X = onafhankelijke variabele → wordt gemanipuleerd door de onderzoeker
Y = afhankelijke variabele → wordt beïnvloed door X
Causaliteit gaat over of er een duidelijke oorzaak en gevolg is tussen x en y
(symmetrisch of asymmetrisch)
voorwaardes
1. Covariantie: Is er samenhang tussen x en y → dus als x veranderd veranderd y mee
2. Chronologie: x gaat vooraf aan y
3. Uitsluiten alternatieve verklaringen: covariatie tussen x en y mag niet veroorzaakt
worden door een andere variabele Z → alternatieve verklaringen uitsluiten
❗ Goed manipuleren = 1 ding veranderen en voor de rest hou je alles gelijk
Confounding variabelen = Z variabele → de variabele die het verband tussen X en Y
ook kan hebben beïnvloed → zo kan je dus niet met zekerheid zeggen of een verband
causaal is
Voorkomen:
Homogeniseren: Alleen participanten selecteren met bepaalde eigenschappen.
→ Lage representativiteit en je kan belangrijke eigenschappen (perongeluk) weg
laten
Matchen:
Belangrijke punten Deeltentamen 2 1
, Precisiematiching: Koppels van ‘gelijke mensen’ maken en op basis daarvan de
koppels over twee groepen verdelen.
Globale matching: Globaal eigenschappen over groepen gelijk maken.
→ Hoe meer eigenschappen hoe lastiger, en je kan belangrijke eigenschappen
(perongeluk) weg laten
Randomiseren: Participanten random toewijzen aan groepen.
→ niet altijd mogelijk
Randomisatie check = Zijn de groepen inderdaad vergelijkbaar op de variabelen die ik
gemeten heb? → Nee = confound
Designs
➡️ Bouwstenen van een experiment = alles wat je nodig hebt om experimenten
schematisch weer te geven
O = Observatie
X = Manipulatie
R = Random toewijzen aan conditie
Pre experimenten
Geen aselecte toewijzing en weinig controle
One-Group
Pretest-Posttest
Design
Two-Group Post Test Design
Probleem: Veel alternatieve verklaringen blijven mogelijk
Quasi experimenten
Geen aselecte toewijzing en meer controle
Belangrijke punten Deeltentamen 2 2
, Two-Group Pre-
Test Post-Test
Design
Two-Group Random Assignment Pretest-Posttest Design
Probleem: Test Effect = Verschil tussen groepseigenschappen zorgt voor de verschillen
tussen groepen
Zuivere experimenten
Wel aselecte toewijzing en veel controle
Two-Group
Random
Assignment
Posttest Design
Time series
analysis → geeft Solomon four group design → maximale controle
inzicht in de
stabiliteit va
variabelen
Validiteit = meet ik wat ik wil meten?
Betrouwbaarheid: Toevallige fout = ruis/nois → Verstoring van data en hierdoor is er
geen structuur in de afwijking
Validiteit: Systematische fout = bais → meet niet wat je bedoelt te meten doordat een
fout structureel voorkomt
Interne Validiteit = kwaliteit van een onderzoek zelf
Bedreigingen van de interne validiteit
1. Testeffect/ Pre-test sensitisation/ repeat-testing = eerdere vragen van het
onderzoek hebben effect op de antwoorden van de latere vragen, sturen mensen
in een bepaalde denk richting → Gebruik Solomon D design
Belangrijke punten Deeltentamen 2 3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper norasuurmeijer. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,76. Je zit daarna nergens aan vast.
