100% tevredenheidsgarantie Direct beschikbaar na betaling Zowel online als in PDF Je zit nergens aan vast
logo-home
Samenvatting Aardrijkskunde onderdeel aarde €5,99
In winkelwagen

Samenvatting

Samenvatting Aardrijkskunde onderdeel aarde

 8 keer bekeken  0 keer verkocht

Alles wat je moet leren voor het schoolexamen en centraal examen aardrijkskunde onderdeel Aarde. Boek: Buitenland Samenvatting van beide hoofdstukken klimaat en landschap en exogene en endogene processen.

Voorbeeld 3 van de 28  pagina's

  • 7 september 2024
  • 28
  • 2024/2025
  • Samenvatting
Alle documenten voor dit vak (1603)
avatar-seller
RedouanTaibi
Onderdeel aarde

,5.1 Klimaat

Hoofdstuk 5 Klimaat en landschap
Atmosferische circulatie of grote windsystemen  alle luchtstromen op aarde met lagedrukgebieden en
hogedrukgebieden.

 Er liggen lagedrukgebieden op de evenaar (0º)  = intertropische convergentiezone (ITCZ) of
zone van equatoriale lage luchtdruk  = equatoriaal minimum
 Er liggen hogedrukgebieden in de woestijnen rond de 30º NB en 30º ZB  = subtropisch maximum
 Er liggen lagedrukgebieden op onze breedte rond 60º NB en 60º ZB  = subpoliar minimum
 Er liggen hogedrukgebieden op de polen rond 90º NB en 90º ZB  = polair maximum
 Een deel van de lucht stroomt door naar de volgende breedte en het andere deel stroomt terug naar de
vorige breedte.

 Bij lagedrukgebieden is lucht warm en licht en kan opstijgen. Opstijgende warme lucht koelt af en gaat
condenseren waardoor regen ontstaat, omdat koudere lucht minder vocht kan vasthouden.

 Bij hogedrukgebieden is lucht koud en zwaar en gaat dalen. Dalende koude lucht warmt op en gaat
verdampen (wordt droger).

De wind waait van hoge druk (+) naar lage druk (-) en krijgt daarbij een afwijking volgens de wet van Buys Ballot.
Wet van Buys Ballot / corioliseffect  wind stroomt door de draaiing van de aarde in een schuine lijn van
hogedrukgebied (+) naar een lagedrukgebied (-).
 Op het noordelijk halfrond is er een afwijking naar rechts.
 Op het zuidelijk halfrond is er een afwijking naar links.

Wet van Buys Ballot veroorzaakt passaten en moessons rond de evenaar/ op de tropen.
 Rond de evenaar/op de tropen  passaten wind die van subtropisch gebied (30 graden NB en 30 graden ZB)
waait richting de evenaar.
o Noordoostenpassaat op noordelijk halfrond.
o Zuidoostenpassaat op zuidelijk halfrond.

 Tussen 30 NB en 60 NB en tussen 30 ZB en 60 ZB  westenwinden
 Tussen 60 NB en 90 NB en tussen 60 ZB en 90 ZB  oostenwinden/poolwinden
 Nederland  zuidwestenwinden




 De wind rond de evenaar/op de tropen komt niet altijd uit het noordoosten of zuidoosten.
 In juli ligt de warmste breedtegraad (ITCZ) ten noorden van de evenaar en in januari lig de warmste
breedtegraad (ITCZ) ten zuiden van de evenaar en de wind verandert dan van richting.
 De verschuiving van de warmste breedtegraad (ITCZ) komt, omdat landmassa’s sneller opwarmen dan zee.
 Door de verschuiving van de ITCZ ontstaan moessons.

Juli
 In juli verschuift de ITCZ naar het noordelijk halfrond naar Noord-Mexico, Ethiopië, Noord-India en Thailand.
 De zuidoostenpassaat op het zuidelijk halfrond moet nu de evenaar kruisen om de ITCZ te bereiken.
 Bij de evenaar gaat de wet van Buys Ballot voor het noordelijk halfrond gelden (afwijking naar rechts).
 De wind verandert nu van richting van zuidoosten op het zuidelijk halfrond naar zuidwesten op het noordelijk
halfrond.
 Dit noem je geen passaat, maar een moesson.
 Op het noordelijk halfrond waait nu een zuidwesten moesson.

, Januari
 In januari verschuift de ITCZ naar het zuidelijk halfrond naar Zuid-Brazilië, zuidelijk Afrika en het noorden van
Australië.
 De verschuiving is kleiner dan in juli, omdat de landmassa’s kleiner zijn.
 De noordoostenpassaat op het noordelijk halfrond moet nu de evenaar kruisen om de ITCZ te bereiken.
 Bij de evenaar gaat de wet van Buys Ballot voor het zuidelijk halfrond gelden (afwijking naar links).
 De wind verandert nu van richting van noordoosten op het noordelijk halfrond naar noordwesten op het zuidelijk
halfrond.
 Dit noem je geen passaat, maar een moesson.
 Op het zuidelijk halfrond waait nu een noordwesten moesson.

Moesson  wind die van subtropisch gebied waait richting de evenaar, de evenaar kruist en dan verandert van richting.
 Op noordelijk halfrond een zuidwesten moesson en op zuidelijk halfrond een noordwesten moesson.

Lagedrukgebieden en moessonseizoen
 Moessongebieden hebben een klimaat met natte zomers en droge winters.
 De winters zijn droog, omdat de moesson dan op het andere halfrond waait.

Hogedrukgebieden
 Door de verschuiving van de ITCZ schuiven ook andere drukgebieden op.
 Normaal zit Nederland in een lagedrukgebied met zuidwestenwinden die zorgen voor neerslag.
 In de Nederlandse zomer staat de zon het hoogst bij de Kreeftskeerkring (NB).
 In de Nederlandse winter, is het zomer op het ZB  de zon staat het hoogst bij de Steenbokskeerkring (ZB).
 Door de verschuiving van de ITCZ in juli verschuift het hogedrukgebied van de Sahara naar het
Middellandse Zeegebied  hierdoor kan Nederland onder het bereik van het Middellandse Zeegebied vallen
wat kan zorgen voor droge en warme zomers.
 Door de verschuiving van de ITCZ in januari kan Nederland onder het hogedrukgebied van Scandinavië
vallen wat kan zorgen voor droge en koude winters.

Oceanische circulatie  alle zeestromen en oceaanstromen.
 De luchtstromen (wind) veroorzaken zeestromen (en oceaanstromen) en hebben hetzelfde patroon.
 Warme zeestromen stromen vanuit warme gebieden naar koude gebieden  van evenaar richting pool
 Koude zeestromen stromen vanuit koude gebieden naar warme gebieden  van pool richting evenaar
 Een warme zeestroom zorgt voor een warm klimaat en meer vochtigheid/regen, omdat lucht warmer wordt
en gaat stijgen en stijgende lucht koelt af en gaat condenseren waardoor regen ontstaat. Er ontstaat regen,
omdat koudere lucht minder vocht kan vasthouden.
 Een koude zeestroom zorgt voor een koud klimaat en minder vochtigheid/regen, omdat lucht kouder wordt
en gaat dalen en dalende lucht warmt op en gaat verdampen.
 Warme zeestromen zorgen dus voor veel neerslag en koude zeestromen voor weinig neerslag.
 De zeestromen hebben invloed op het klimaat van de gebieden waar ze langs stromen.
o Luchtstromen en zeestromen zorgen voor een herverdeling van de warmte op aarde.
o Herverdeling van warmte op aarde = netto transport van warmte van evenaar naar polen
 De koude zeestromen zorgen ervoor dat het rond de evenaar minder warm is.
 De warme zeestromen zorgen ervoor dat het op hogere breedte minder koud is.

Luchtstromen en zeestromen zorgen ook voor een patroon van klimaatgebieden en landschapszones.
Klimaatgebieden  gebieden met hetzelfde klimaat.
Landschapszones  gebied met hetzelfde landschap.

Klimaatfactoren oorzaken van klimaatverschillenzorgen voor het ontstaan van klimaatgebieden en landschapszones.
Er zijn 3 klimaatfactoren:
1. Geografische breedteligging:
 Hoe dichter bij de evenaar, hoe warmer.
 Hoe verder van de evenaar, hoe kouder.
 Hoe kouder, hoe minder vochtig/regen  uitzondering zijn de woestijnen met een hogedrukgebied.
2. Gebergtes en hoogte:
 Hoe hoger je komt, hoe lager de temperatuur.
Achter de gebergtes is invloed van zee kleiner.
 Aangevoerde vochtige lucht stijgt op tegen de berg  lucht koelt af en gaat condenseren  er ontstaat
regen, waardoor achter de bergen weinig neerslag is  dit gebied heet regenschaduw.
3. Type oppervlak:

Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:

Verzekerd van kwaliteit door reviews

Verzekerd van kwaliteit door reviews

Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!

Snel en makkelijk kopen

Snel en makkelijk kopen

Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.

Focus op de essentie

Focus op de essentie

Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!

Veelgestelde vragen

Wat krijg ik als ik dit document koop?

Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.

Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?

Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.

Van wie koop ik deze samenvatting?

Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper RedouanTaibi. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.

Zit ik meteen vast aan een abonnement?

Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,99. Je zit daarna nergens aan vast.

Is Stuvia te vertrouwen?

4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)

Afgelopen 30 dagen zijn er 52510 samenvattingen verkocht

Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen

Start met verkopen
€5,99
  • (0)
In winkelwagen
Toegevoegd