Samenvatting gemaakt op basis van elke les gevolgd te hebben (powerpoints + opmerking van de docent). Alles zelf gemaakt. Hiermee geslaagd in eerste zit. Leerpaden inbegrepen !
De samenleving is een veld van tegengestelde krachten
Alles voor dit studieboek
(29)
Geschreven voor
Hogeschool Gent (HoGent)
Orthopedagogie
Sociologie
Alle documenten voor dit vak (60)
Verkoper
Volgen
louisejussy2005
Voorbeeld van de inhoud
Hoofdstuk 1: de ontdekkingstocht door bekend gebied?
Samenleving(sverbanden) en de temporele en sociale ruimte rond het
speelveld
- Speelveld lijnen: wie binnen de lijnen zit speelt mee, erbuiten spelen
ze niet mee. In de samenleving is dat ook zo. Mensen vallen in de
samenleving of erbuiten. Waarin je kan spelen.
- Spelers mensen krrijgen specifieke taak en plaats. +
verwsachtingen. We hebben allemaal onze functie en rol.
waardering/ status
- Spel sociaal handelen: handelingen die je stelt waar je rekening mee
gaat houden met anderen. Met verschillende intensies. Je gaat ook veel
communiceren. (non verbaal: geen woorden en verbaal: woorden)
- Spelregels om alles te doen werken. Wetten -> straffen. Je hebt ook
veel gewoontes, als je deze doorbreekt dan kan je een sociale straf
hebben bv. Roddelen.
Wat bestudeert de sociologie?
Sociologie = ‘samenlevingskunde’
• Sociologen interesse in:
- Hoe leven mensen samen in allerhande sociale verbanden? de
groepjes
- Wat zijn de kenmerken van die samenlevingsverbanden? Van de
groepen.
- Door welke wetmatigheden worden ze gestuurd?
Sociale interactie en handelen binnen samenleving
1. Het dagelijkse leven door de bril van de socioloog
Dagelijkse waarnemingen sociologische bril nodig: structuur +
betekenis geven aan wat we zien.
We gaan niet begrijpen waarom mensen op verschillende manieren
gaan reageren. We gaan verder kijken om de mensen te begrijpen.
Structuur zien, met welke netwerken worden verboden, wie heeft invloed?
Sociologische verbeelding is het bewustzijn dat onze individuele
ervarings- en belevingswereld verband houdt met de bredere
samenleving (Mills, 1959)
afstand nemen en los te komen van je standpunt. En proberen verder te
begrijpen. Dieper graven en structuur zoeken om te begrijpen waarom
mensen iets doen.
3 componenten van sociologische verbeelding:
1. Geschiedenis : Hoe is de samenleving gekomen tot de samenleving van
vandaag??
2. Sociale structuur : Keuzes hangen vast aan een sociaal systeem.
Sociaal systeem waar wij in wonen is de belgische samenleving en hoe
die gestructureerd is. De overheid is verantwoordelijke voor het welzijn
van de burger gezondheidszorg, onderwijs etc.
1
,3. Biografie : alles wat mensen meemaken in hun leven. Je kan zaken
kiezen maar soms zijn er ook zaken waar je geen controle over hebt.
Socioloog probeert een patroon vast te leggen voor een socioloog
zijn de individuele biografieen niet zo individueel. Keuzes hangen vast
aan een sociaal systeem. Sociaal systeem waar wij in wonen is de
belgische samenleving en hoe die gestructureerd is. De overheid is
verantwoordelijke voor het welzijn van de burger gezondheidszorg,
onderwijs etc.
1.1. Over eten en drinken
- Biografie: individuele keuze wat je eet en wanneer
- Sociale structuur: soms weet je hoe de cultuur denkt door hoe ze omgaan
met voeding. Kan beïnvloedt worden door de school of jeugdbeweging etc.
invloed omgeving
- Historisch: als mensen trouwden kregen ze een kookboek. Deze
evolueren erg doorheen de tijd. Nu bv. meer veganistsiche opties.
1.2. Over sport
- Biografie: je kiest voor je sport
- Sociale structuur: waardering aan de plaats die je hebt in een sport.
Statussymbolen gebruiken om je status te tonen. Sommige sporten
worden geasocieerd aan mensen met een hoge of lage klasse.
- Geschiedenis: gekoppeld aan vroeger. Mensen uit de elite wilden
afstandelijkheid uitralen, daarvoor kozen ze voor bv golfen of paardrijden.
De mensen uit de arbeidersklasse –> ruwere sporten: tegen elkaar, samen
met mensen etc.
1.3. Over lifestyle
Manier waarop je in het leven staat, hoe je jezelf wilt tonen. Kies je zelf
maar ook erge invloed uit de omgeving (tiktok, magazines). Ze gaan
duidelijk maken wat de trends zijn en wat de groep nu is in de
samenleving. Historische evolutie vrouwen gaan het op een andere
manier tonen. Geen statussymbolen. Subtielere manier om rijkdom te
tonen. BV ik doe iedere dag joga en ik lees de krant etc. dit eerder dan het
materiele.
1.4. Over liefde
Verliefdheid mag blind zijn, partnerkeuze veel minder.
Mensen huwen binnen hetzelfde sociale milieu (religieuze overtuiging,
etnische herkomst, opleiding)
- Veel gemeenschappelijkheden
- Minder risico op conflicten
- Sociale druk
Vaak kiezen we iemand die uit de zelfde sociale klasse komt en
hetzelfde denkt etc.
Gemakkelijk want veel gemeenschappelijkheden, minder risico op
conflicten. Sociale druk: gearangeerde huwelijken.
2
,1.5. “Alles is contingent, maar niet arbitrair”
Contingent:
- Alles had anders kunnen zijn dan het nu is. . Bv hoe we onderwijs
krijgen & hoe het georganiseerd is. Mensen denken dat het natuurlijk is.
- Toch is ons leven NIET arbitrair, willekeurig of louter toevallig. Het is
niet omdat een bepaald gebruik anders had kunnen zijn dat er geen
goede reden bestaat waarom het nu zo is. Het is niet willekeurig
gebeurd. In het verleden zijn er redenen waarom wij vandaag de dag zo
denken (historie).
Socioloog gaat kijken naar deze ‘format’ van samenleven Niet los
van het verleden
3. Een stap verder: een sociologische blik doet beter begrijpen
3.1. Echtscheiding
Actor: je kiest individueel voor deze keuze – persoonlijke reden -
psychologische gevolgen
Factor: maatschappelijke oorzaken en gevolgen (wat heeft het te maken
met de samenleving?: armoede, schoolachterstand, huisvesting?
samenleving komt door deze veranderingen in beweging (heeft te maken
met de historie)
Echtscheidingsfenomenen:
- Tweeverdienersgezin – economishe onafhankelijkheid, sociale contacten
buiten gezin
- Verminderde sociale druk om samen te blijven vanwege kinderen
- Verminderde sociale controle op privéleven door kerk en familie
- Langere levensverwachting
- Inkorting echtscheidingsprocedure
- Homohuwelijk…
3.3. Ziekte en dood
Onderzoek naar levensverwachting en gezonde levensjaren per
opleidingsniveau toont grote ongelijkheid
Is gezondheid, ziekte en dood een individuele keuze? Verklaringen voor
de maatschappelijke inbedding van die ongelijke levensverwachting:
– Sociaaleconomische status (SES) = indicator die iemands
(hogere of lagere) plaats in de samenleving aanduidt en die
wordt gemeten a.d.h.v. het onderwijsniveau, het beroep en het
inkomen
• Hoge status: leven langer in lage gezonde jaren hoog inkomen,
veilige arbeidsomstandigheden etc.
• Lage status; leven korter en sneller ziek verwijst naar lage
inkomen met gevaarlijke arbeidsomstandigheden, wonen in
onveilige buurten
mensen met een lagere status gaan minder snel iets aangeven.
4. De eerste definitie van sociologie
= de wetenschap die de maatschappelijke patronen en structuren
bestudeert, in hun ontstaan, voortbestaan en veranderen, en tevens het
3
, sociaal handelen van mensen in wisselwerking met deze patronen en
structuren.
- Maatschappelijke patronen en structuren: sociale fenomenen die
onafhankelijk staan van ons handelen
1. Positionele dimensie (gemakkelijker zichtbaar): sociaal netwerk/
sociale klasse vb. tafelmanieren, wat is je positie in een sociaal
netwerk?
2. Symbolische structuren/ cultuurpatronen (minder zichtbaar) :
opvattingen. Hoe vat je iets op, hoe denk je? het bepaald je
gedrag voor een deel
patronen sturen het sociale handelen
- Adjectief ‘sociaal’ # dagelijks taalgebruik. Sociaal handelen heeft in de
sociologie een andere betekenis:
Iemand sociaal: positieve notatie
In de sociologie: iets stelen, ruzie maken, geweld etc. is ook sociaal
handelen negatieve notatie. Bewust zijn van de andere
- Sociaal handelen: handelen gebeurt in sociale omgeving en ondergaat
kenmerken van sociale omgeving dit wordt onderzocht
Hoofdstuk 2: de samenleving is een veld van tegengestelde
krachten
De samenleving = complex
• Samen leven → perverse effecten: effecten die tegengesteld zijn aan
de oorspronkelijke bedoelingen van een handeling en die soms die
oorspronkelijke bedoeling zelfs vernietigen.
• Voorbeelden:
De keynesiaanse spaarparadox
= Crisis vermijden. Microniveau: Gezinnen gaan sparen om een buffer te
hebben. Macroniveau; iedereen spaart en dit zorgt voor crisis.
Mattheüs-effect (Merton/Deleeck)
= Mechanisme dat wijst op de middenklasse die meer vruchten plukt van
sociale voordelen en diensten, dan de lagere inkomens voor wie ze van
levensbelang zijn. De rijken gaan rijker worden en armen worden armer in
de samenleving. De middenklasse geniet er meer van dan de kwetsbare
mensen. Vb. onderwijs, gezondheidszorg, cultuur etc
Voorbeelden:
- Kinderen die opgroeien in een welvaren gezin hebben meer kansen in
het leven qua opleidingen etc. De startkansen zijn niet voor iedereen
gelijk. De hogere klasse kent het systeem (ze gaan het voortouw
nemen). De lage klasse kent het niet en heeft een mindere startkans.
Ze zijn ongelijk. sneller werken: minder kindergeld
- Gezondheid: lage klasse leven minder lang. Ze betalen nu aan
pensioenen voor mensen die langer zullen leven. Tegengestelde
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper louisejussy2005. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,46. Je zit daarna nergens aan vast.
