Dit is de samenvatting voor het vak voeding die ik vorig jaar heb gemaakt op basis van alle colleges en de pokerpoints. Ik heb met deze samenvatting een 8 gehaald.
Energie -> Zorgt voor de mogelijkheid om arbeid te verrichten.
- Eten = chemische energie
Anabolisme = Energie nodig, van kleine moleculen maak je grote moleculen.
Katabolisme = Energie komt vrij, van grote moleculen maak je kleine moleculen.
Macronutriënten: Koolhydraten, eiwitten en vetten
- Leveren energie
➢ Koolhydraten leveren alleen energie.
Micronutriënten:
- Leveren geen energie
Alcohol = energiebron
Hoeveel koolhydraten, eiwitten of vetten er ergens in zit, kun je uitdrukken is:
1. Absolute zin -> Hoeveel gram KH/100 gram product
2. Relatieve zin -> Energie percentage. Je berekent de hoeveelheid kcal koolhydraten
die een product levert, ten opzichte van de totale hoeveelheid calorieën die een
product levert.
De "relatieve zin" in deze context verwijst naar het percentage van de totale calorieën
van een product dat afkomstig is van een specifiek macronutriënt, zoals
koolhydraten. Dit helpt om te begrijpen welk deel van de energie van een
voedingsmiddel afkomstig is van koolhydraten, eiwitten of vetten.
Laten we dit concept uitleggen met een stapsgewijze aanpak:
Bereken de energie uit koolhydraten:
● Koolhydraten leveren 4 kcal per gram.
● Als een product bijvoorbeeld 10 gram koolhydraten bevat, levert het 40
kcal aan energie uit koolhydraten (10 gram x 4 kcal/gram).
Bepaal de totale energie van het product:
● Dit omvat de energie uit alle macronutriënten: koolhydraten, eiwitten en
vetten.
● Stel dat het product naast de 10 gram koolhydraten ook 5 gram
eiwitten (5 gram x 4 kcal/gram = 20 kcal) en 2 gram vetten (2 gram x 9
kcal/gram = 18 kcal) bevat. De totale energie van het product is dan 40
kcal (uit koolhydraten) + 20 kcal (uit eiwitten) + 18 kcal (uit vetten) = 78
kcal.
Bereken het energiepercentage uit koolhydraten:
● Deel de energie uit koolhydraten door de totale energie en
vermenigvuldig met 100 om het percentage te krijgen.
● In ons voorbeeld: (40 kcal ÷ 78 kcal) x 100 = 51,28%.
, ★ Berekenen hoeveel energie iets geeft per hoeveelheid.
Kilocalorie = eenheid om energie te meten.
1 kcal = 4.8 kilo joule
Macronutriënten:
➢ We halen energie uit deze nutriënten door cel ademhaling -> Je zet voeding en
zuurstof om in co2, water en energie (atp).
In je lichaam worden eiwitten niet volledig verbrand -> daarom leveren eiwitten vanaf
moment van consumptie 4 kcal per gram.
- Wanneer je ze volledig zou verbranden zit er meer energie in, maar dit is dus niet het
geval.
Schatting energie in lichaam (atwater): weten voor tentamen!!!
- Eiwitten = 4
- Koolhydraten = 4
- Vetten = 9
- Alcohol = 7
Koolhydraten:
Koolhydraatarm dieet: Atkins Dieet
Werkt het wel of niet? → Elk calorie-arm dieet leidt tot gewichtsverlies.
, - Een KH-arm dieet zonder calorie beperking leidt dus niet tot gewichtsverlies.
- Op langere termijn geeft KH-arm dieet niet meer gewichtsverlies dan een ander
dieet.
Voordelen KH arm dieet:
- Je eet meer eiwitten -> Eiwitten geven een grote verzadiging op korte termijn.
Nadelen KH arm dieet:
- Je eet meer verzadigd vet
- Je krijgt een tekort aan voedingsstoffen.
- lastig vol te houden -> Geen blijvend gezond eetpatroon.
Energiedichtheid: energie / gram
- per voedingsmiddel, welke bevat de hoogste energiedichtheid.
Voordeel van producten met een lage energiedichtheid -> Bijvoorbeeld vezels geven meer
verzadiging maar weinig calorieën.
Wereldwijd: Koolhydraten belangrijkste energie bron
In sub-sahara Afrika -> koolhydraten zijn
goedkoop.
Belangrijkste voedingsbronnen van koolhydraten:
- Graanproducten: 35%
- Suiker & zoetwaren: 11%
- Vlees: 2%
- Aardappelen: 7%
- Groente: 2%
- Fruit, noten, olijven: 11%
- Niet-alcoholische dranken: 11%
- Melk: 11%
Aanbevolen dagelijkse hoeveelheid (ADH):
→ wordt uitgedrukt in energie percentage: 40-70% energie uit KH
● Waarom ondergrens en bovengrens?
- Bovengrens: te weinig eiwitten/vetten
- Ondergrens: Spierweefsel Afbraak door te weinig.
+ Je hebt glucose nodig voor je hersenen (Min 130 gram).
, Indeling koolhydraten op basis van chemische structuur:
1. Monosaccharide: glucose, fructose, galactose
2. Disachariden: Twee monosachariden -> sucrose
3. Polysacchariden: Ketens van monosachariden
- of alleen glucose moleculen of verschillende monosachariden.
Reacties belangrijk voor opbouw en afbraak van koolhydraten:
1. Condensatie reactie = anabole reactie (dus energie nodig).
- 2 monosachariden worden aan elkaar gekoppeld, waar water bij vrijkomt.
2. Hydrolyse reactie = Disachariden wordt afgebroken tot twee monosachariden.
-> katabole reactie (energie komt vrij).
We consumeren koolhydraten in deze vormen:
1. Monosaccharide
2. Disachariden
3. Polysacchariden
★ Koolhydraten worden afgebroken tot glucose. Glucose is nodig voor de hersenen.
Maar, stappen die voorafgaan:
1. In eerste instantie wordt alles afgebroken tot een monosachariden -> Dus: glucose,
fructose, galactose .
2. Dit wordt in je dunne darm opgenomen in je bloed -> Vervolgens naar je lever
getransporteerd
3. Je lever zet het om in glucose
DUS: glucose is het eindproduct. Dit glucose wordt opgeslagen als glycogeen (vooral in je
spiercellen).
Glycogeen voorraad -> genoeg voor een dag rust. bij wel beweging ongeveer 4 uur.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper immetaal123. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €9,49. Je zit daarna nergens aan vast.
