Week 1 & 2
Er zijn twee belangrijke typen contactlenzen te onderscheiden: vormstabiele contactlenzen
of zachte contactlenzen:
- Zachte contactlens. De zachte lens voelt zacht en soepel aan en volgt de contouren
van het oog. De refractie sterkte wordt omgerekend naar hoornvliesafstand 0 en
vervolgens in de contactlens verwerkt. De diameter van een zachte lens is groter dan
die van een harde lens omdat het de volledige cornea, limbus en een stukje sclera
bedekt. Dit in combinatie met het zachte materiaal zorgt voor een comfortabele
ervaring.
Zachte contactlenzen zijn poreus en daarom gevoeliger voor micro-organismen en
vloeistoffen.
- Vormstabiele contactlens. Wordt ook wel hard, vormvast of RGP (Rigid Gas
Permeabel) genoemd. Het is een stukje kunststof wat op de traanfilm drijft en plooit
zich daardoor niet naar de vorm van de cornea, in tegenstelling tot zachte lenzen.
Doordat de ruimte tussen de contactlens en de cornea wordt opgevuld met
traanvocht, zorgt deze traan lens voor het deels beïnvloeden van de refractie.
Vormstabiele lenzen zijn iets kleiner dan de cornea, hierdoor kan het voorkomen dat
mensen met grote pupillen tegen de rand van de lens aankijken en schitteringen en
halo´s waarnemen. Ook kunnen stofjes onder de lens komen doordat de rand iets
afstaat. Dit is tegenwoordig wel beter.
Vormstabiele lenzen worden snel als oncomfortabel ervaren doordat de lens hard is.
Hierdoor is het belangrijk dat er een rustige opbouw in draagtijd tijdens de
gewenningsperiode wordt aangehouden.
Voordelen zachte lenzen: comfortabel door soepel materiaal, groot.
Nadelen zachte lenzen: poreus en daardoor gevoeliger voor micro-organismen en
vloeistoffen, gaan max drie maanden mee.
Voordelen harde lenzen: uitstekende beeldkwaliteit vanwege het strakke en gladde
oppervlak, gaat één tot meerdere jaren mee.
Nadelen harde lenzen: oncomfortabel door materiaal, door kleine diameter soms niet
geschikt voor mensen met grote pupillen, afgaande rand kan voor stofjes onder de lens
zorgen, lens beweegt minder mee op het oog t.o.v. zachte lenzen.
Verschil tussen bril en contactlenzen:
Bril Contactlenzen
Kan als minder mooi ervaren worden, Esthetisch
vooral wanneer je een hoge sterkte hebt
Beperking gezichtsveld door randen Vrij zicht zonder randen
Vertekening bij hoge sterktes en eventueel Waarheidsgetrouw beeld
bij cilinders met een schuine as
1
,Beeldgrootte verschil bij anisometropie Correctie anisometropie
Irregulaire cornea niet te corrigeren Correctie irregulaire cornea
Kan stoten of breken, dient soms als Vrijheid tijdens het sporten
bescherming
Beïnvloedt de fysiologie van het oog niet Directe impact op de fysiologie van het oog
Hulpmiddel Medisch hulpmiddel
Eenvoudig in gebruik Verzorging dagelijks nodig, het opvolgen
van richtlijnen is essentieel (compliance)
Je kan lang doen met een bril, zolang de Vervangschema met daarbij vaste kosten.
sterkte niet verandert
Een contactlens en de cornea met haar traanlaag verschillen in osmotische waarde,
pH-waarde en temperatuur. Vloeistof bevat deze waardes ook allemaal.
Het inzetten van een lens geeft een corpus alienum gevoel waardoor reflextranen worden
aangemaakt. Deze reactie is sterker bij harde lenzen.
De hoeveelheid vocht van reflextranen is veel groter dan bij een normale, stabiele traanfilm.
Wanneer de reflextranen verminderd zijn kan er een overrefractie uitgevoerd worden en
kunnen de lenzen beoordeeld worden.
Omdat zachte lenzen zich meer plooien naar de cornea, worden ze vooral beoordeeld op de
indirecte effecten van de pasvorm. Harde lenzen kunnen op de passing zelf worden
beoordeeld, omdat door het aankleuren van de traanfilm met fluoresceïne onder de lens
gezien kan worden hoe de lens zich tot de cornea verhoudt.
Er zijn twee omstandigheden waarin de passing van een contactlens wordt beoordeeld:
1. Statisch → benaming van de situatie wanneer de contactlens op het oog in
rusttoestand is. Nu wordt de diameter en de centratie gecontroleerd.
2. Dynamisch → benaming van het gedrag van de contactlens na knipperen of bij
verandering van blikrichting. Dit is hét moment om de beweging van de lens te
evalueren.
Beoordelingscriteria zachte lenzen
Diameter → Uitgangspunt is de gemiddelde zichtbare horizontale diameter van de cornea,
welke 11.71 mm +/- 0.42 mm is. Dat is ongeveer 1.2 mm kleiner dan de cornea diameter.
De meest gangbare diameter is 14.0-14.5 mm. De lensrand steekt dus 1.0-1.5 mm over de
limbusrand.
Beoordeling diameter→ Gebruik een lage vergroting en diffuse verlichting met de
spleetlamp en laat de patiënt recht vooruit kijken om de diameter van de lens in te schatten.
Je mag bij het beoordelen van de diameter van de lens de lens centreren.
2
, Een zachte lens is te klein wanneer: de lensrand binnen de limbus komt, comfortklachten
ontstaan veroorzaakt door de diameter & als de diameter van de optische zone te klein is in
verhouding tot de pupildiameter.
Een zachte lens is te groot wanneer: wanneer structuren op de conjunctiva worden geraakt
en irritatie ontstaan & wanneer de conjunctiva verder van de limbusrand erg los wordt
waardoor de lens niet meer kan bewegen.
Centratie → Een decentrerende contactlens kan irritatie en staining in het limbus gebied
veroorzaken. Bij decentratie wordt besloten of de mate ervan acceptabel is en geen
visusklachten geeft.
Beoordelen centratie zachte lens → laat de patiënt recht vooruit kijken zonder extra te
knipperen en manipuleer de oogleden niet. De lens moet centraal op de cornea zijn.
Bij twijfelgevallen of bij een lens die in de primaire blikrichtingen veel beweegt kan de
decentratie beoordeeld worden in extreme blikrichtingen. Controleer bij naar boven en
beneden kijken of de lens niet over de limbus rand komt. Laat de patiënt vervolgens naar
voren kijken en een aantal keer knipperen en evalueer de snelheid waarmee de lens terug in
de oorspronkelijke positie komt.
Gebruik afkortingen S, I, N en T of combinaties om de richting van decentratie aan te geven.
(check foto´s boekje voor voorbeelden)
Beweging zachte lens → een lens die te weinig beweegt kan zorgen voor debris onder de
lens doordat er een tekort aan uitwisseling van traanvocht onder de lens plaatsvindt. Een te
strakke lens kan vaatjes aan de rand dicht drukken (vaat indentatie in de conjunctiva). Een
te snel bewegende lens kan leiden tot irritatie en een sterk wisselende beeldkwaliteit.
Spanning van de oogleden kan ook een rol spelen in de beweging van een contactlens.
Beoordelen beweging → bij knipperslag beneden zal de lens naar beneden worden
bewogen en wanneer de oogleden openen zal de lens weer naar boven worden bewogen.
Onder invloed van zwaartekracht zal de contactlens weer naar zijn statische positie
terugdrijven.
In positie 3 mag de lensrand niet over de limbus komen.
Als de lens 2-3 mm groter is dan de cornea zal de lens
dus maximaal 1-1.5 mm mogen bewegen.
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper irisstroosma. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,96. Je zit daarna nergens aan vast.
