Ondernemingsrecht 2019-2020
Premaster Fiscale Economie
Uitwerkingen opgaven
INLEIDING, EENMANSZAAK, HANDELSREGISTER, VERENIGING EN STICHTING
Kees Feest houdt zich bezig met het organiseren van festivals. Kees is zijn ex-vrouw (Diva) nog 3
maanden alimentatie verschuldigd. Decorart BV heeft decormaterialen geleverd maar heeft nog
geen betaling ontvangen.
Wie/wat kunnen Diva en Decorart BV aanspreken als Kees Feest het festivalorganisatie-bedrijf in
de vorm van een:
Eenmanszaak?
Juridisch gezien wordt er bij een eenmanszaak geen onderscheid gemaakt tussen privé en
zaakvermogen. Zowel Diva als Decoart BV kunnen de schulden van Kees aan hen verhalen op zijn
gehele vermogen.
Een BV?
Juridisch gezien is eigen vermogen bij een rechtsvorm al seen BV afgescheiden van privévermogen.
Dit betekent dat privéschuldeisers (in casu Diva) zich niet kunnen verhalen op zaaksvermogen.
Andersom geldt dat zaakscrediteuren (in casu Decorart BV) zich niet op privévermogen kunnen
verhalen.
Let op: er zijn een aantal uitzonderingen op de hoofdregel waarin Kees toch voor zijn gehele
vermogen aansprakelijk zou zijn: apart college aansprakelijkheidsrecht.
VOF (samen met vriend Trens)?
Personenvennootschappen: minimaal met twee personen uitoefenen, want zijn
samenwerkingsverbanden.
Zaakscrediteuren: vennoten zijn privé aansprakelijk t.o.v. de schulden. (de zaakscrediteuren staan er
dus goed voor) – geen volgorde opgesomd in de wet.
Diva kan zich verhalen op het bedrag wat Kees buiten de VOF bezit (het privédeel) het ingebrachte
deel in beginsel niet.
Stel dat Kees Feest en zijn vriend Trens Dens het festivalorganisatiebedrijf uitoefenen in de vorm van
een vof. Trens treedt uit de vennootschap maar vergeet dat door te geven aan het handelsregister.
Niels wordt nu medevennoot van de personenvennootschap. Bij Decorart BV wordt decormateriaal
besteld door Kees Feest namens de vof. Trens wordt door Decorart BV aangesproken tot betaling.
2. Is Trens gehouden tot betaling?
Is Trens gehouden tot betaling van het materiaal? (Geleverd door Decorart BV)
Puur juridisch: geen vennoot meer dus niet aansprakelijk
Bij Decorart BV is echter niet bekend wie vennoot is, daarom hrw geraadpleegd, hiervan kun je
uitgaan. In HRW staat dat Trens nog vennoot is, ook aansprakelijk dus. (naast Kees)
Informatie dat in Handelsregister staat is juist.
,Aan de hand van de volgende vragen wordt op een aantal onderwerpen over de vereniging en
stichting ingegaan:
BELEGGINGSCLUB
In de rechtsvragenrubriek van WPNR (= Weekblad voor Privaatrecht, Notariaat en Registratie ) stond
een keer de volgende rechtsvraag :
“Regelmatig bereiken ons verzoeken een vereniging op te richten voor zogenaamde
beleggingsstudieclubs. Dergelijke clubs worden dan gevormd door groepen mensen die
belangstelling hebben voor de problematiek van het beleggen van gelden en hiervan studie maken.
Zij beleggen voor gezamenlijke rekening gelden die voor dat doel door hen zijn bijeengebracht.
Vervolgens kan aan de leden tijdens het bestaan van hun lidmaatschap een uitkering worden gedaan.
Ook wordt bepaald dat bij beëindiging van hun lidmaatschap aan het uittredende lid wordt
uitgekeerd zijn aandeel in het bezit van de club (= de waarde van het belegd kapitaal berekend op
basis van de koersen op de dag van uittreding, verhoogd met het saldo van de onbelegde middelen,
gedeeld door het aantal leden).
Bij ons is de vraag gerezen of bovengenoemde uitkeringen wel mogelijk zijn in combinatie met de
rechtsvorm vereniging, aangezien uitkering van winst aan de leden verboden is (art. 2:26 lid 3 BW)”.
Vragen:
Is voor het oprichten van een vereniging een notariële akte vereist?
Het is mogelijk zonder notariële akte een vereniging (als enige rechtsvorm) op te richten. We hebben
twee soorten vereniging, namelijk de formele vereniging en de informele vereniging (niet opgericht
bij notariële akte) zie art. 2:30 BW: een informele vereniging kan geen registergoederen krijgen
(geen eigenaar van een huis worden) + kan geen erfgenaam zijn. Art 2:30(2) BW: bestuurders zijn in
dit geval hoofdelijk aansprakelijk.
Hoe ontstaat een informele vereniging?
Als je naar buiten toe optreedt als bepaalde eenheid, bepaalde dingen regelt namens een groep
mensen zonder dat er een duidelijke oprichtingsakte is,
Mag een vereniging als doel hebben het streven naar winst?
Nergens wordt het streven naar winst uitgesloten, dus doel mag gewoon zijn het streven naar winst.
Gaat om de uitkering van winsten aan leden die niet wordt toegestaan. (o.g.v. art. 2:26 lid 3 BW)
Hoe zou U de vraag van de notaris beantwoorden?
De vereniging is toch niet de correcte rechtsvorm. Wat moeten ze anders? Minister heeft hierover
geoordeeld, kwamen er civielrechtelijk niet uit; uiteindelijk toch vereniging mogen oprichten onder
bepaalde voorwaarden.
Wat is de sanctie bij overtreding van het uitkeringsverbod?
Als er mensen bezwaar hebben, dan heb je een tweetal mogelijkheden (civielrechtelijk):
1. Allemaal terugbetalen
2. Rechtspersoon wordt ontbonden
Art. 2:21BW en 2:25 BW
Wat houdt het ledenverbod bij een stichting in?
Soms is het lastig te bepalen of er sprake is van leden. Denk aan bijvoorbeeld: de Hartstichting –
vrienden van de hartstichting (zijn donateurs leden of niet?)
Dit ligt aan de verantwoordelijkheid van de donateurs, indien ze statuten mogen veranderen,
aandeelhouders verantwoording kunnen laten afleggen dan is dit vergelijkbaar met wat leden mogen
, en doen binnen een vereniging het ledenverbod legt niet direct boetes op maar de stichting moet
wel worden omgezet naar een vereniging omdat de donateurs hier dus lid zijn, dit is verboden.
De Stichting kent geen leden. In verband hiermee voorziet de wet in andere vormen van toezicht
op de stichting/het stichtingsbestuur dan door middel van een orgaan als de algemene vergadering
van leden. Hoe is het wettelijk toezicht geregeld?
Toezicht op stichtingsbestuur??: ontbreekt bij de stichting
Eventueel in de statuten beschrijven dat de Raad van Toezicht toezicht houdt op het bestuur, dit
is verplicht bij bijv. onderwijs, woningbouw en zorg. Dit staat echter niet in de wet als zodanig
beschreven. In voorgenoemde sectoren wordt er toch vrijwel altijd een RvT ingesteld.
Wettelijk: (zie art. 2:294, 295, 297, 298, 299, 301 BW!)
* Rechtbank (bijv. bij frauderen door bestuur)
* OM
* Belanghebbenden
Bij de (informele) studievereniging Exakt bestaat het bestuur uit X en Y. In verband met de viering
van het lustrum van de vereniging huurt het bestuur bij De Bunker een zaal. Lid Z is goed bevriend
met Gerard Joling en contracteert hem voor de feestavond. Noch de Bunker noch Gerard Jolig
worden betaald. Wie kunnen zij aanspreken voor betaling?
Dat ligt aan de wijze hoe de studievereniging is opgericht. Indien de vereniging is opgericht bij
notariële akte, wordt de vereniging gezien als formeel en is de vereniging als rechtspersoon
aansprakelijk. Indien de vereniging niet bij notariële akte is opgericht, is er sprake van een informele
studievereniging. Op grond van art. 2:30 lid 2 BW zijn de bestuurders dan (ondanks dat een
vereniging een rechtspersoon is) hoofdelijk aansprakelijk. Daarnaast kan een informele vereniging
geen registergoederen verkrijgen en kan niet worden aangemerkt als erfgenaam.
HC4: Informele vereniging
Is er bevoegd vertegenwoordigd? De bunker kan de informele vereniging exact aanspreken omdat er
bevoegd is vertegenwoordigd (art. 2:45 BW)
Ook 2:30 lid 2 BW van toepassing: ook bestuurders X en Y zijn in privé aansprakelijk
Niet ingeschreven in handelsregister? – je mag ook eerst in privé aanspreken i.p.v. vereniging eerst.
Subsidiair Art. 2:30 lid 3 en 4 BW eerst vereniging aanspreken, dan pas bestuurders in privé
alleen indien ingeschreven in Handelsregister.
Hoe luidt bovenstaand antwoord indien er gehandeld is door een lid?
Leden mogen niet namens vereniging allerlei verplichtingen aangaan. LET OP; tenzij het lid een
volmacht heeft verkregen.
Bekrachtiging (= akkoord gegaan toen Gerard Joling binnen kwam op het feest) – v.b. Gerard Joling
geboekt door lid – vereniging in beginsel aansprakelijk voor Gerard Joling. Maar hier te maken
met informele vereniging: zowel vereniging als bestuurders X en Y aansprakelijk.
PERSONENVENNOOTSCHAPPEN
Opgaven
Stel dat de broers Kees, Jan en Piet Feest het festivalorganisatie-bedrijf starten in de vorm van een
VOF onder de naam "WensFeest". Met betrekking tot de vertegenwoordigings-bevoegdheid der
vennoten bepaald dat iedere vennoot bevoegd is de VOF te vertegenwoordigen tot een bedrag van €
1000,-. Voor rechtshandelingen die de € 1000,- te boven gaan, is de handtekening van twee
vennoten vereist.
