Samenvatting
Samenvatting "Ethiek in sociaalagogische beroepen - Jacquelien Rothfusz"
Samenvatting van het gehele boek. Extra toegevoegd uitgeschreven stappenplan en begrippenlijst.
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 71 pagina's
Voorbeeld 4 van de 71 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Gekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
37 beoordelingen
Door: renzedouwe • 1 jaar geleden
Door: jasminahachemi • 2 jaar geleden
Door: tarakleeblad • 4 jaar geleden
Door: lizzyvanassendelft-klapman • 4 jaar geleden
Door: EddieRamselaar • 4 jaar geleden
Door: loescuijpers • 5 jaar geleden
Door: chrissyijpelaar • 5 jaar geleden
Voorbeeld van de inhoud
Het stappenplanHet stappenplan is een hulpmiddel om een ethisch dilemma te analyseren.
Stap 1: Beschrijf de situatie.
Geef een korte beschrijving van de situatie waarin het probleem zich voordoet. Maak daarbij
een duidelijk verschil tussen feiten, gedachten en gevoelens.
Stap 2: Wat is het ethisch dilemma?
Formuleer het dilemma kort en duidelijk. Het dilemma moet aan de volgende eisen voldoen.
- Er zijn twee alternatieven waaruit moet worden gekozen.
- Beide alternatieven hebben te maken met waarden en normen. Het gaat dus niet
alleen om de vraag hoe je iets moet aanpakken. Dat is een methodische vraag.
- Het is een dilemma voor de professional (als het over beroepsethiek gaat).
- Het is duidelijk tussen welke mogelijkheden de professional moet kiezen. Beschrijf
het dilemma vanuit de positie van een concrete werker, die concrete mogelijkheden
en onmogelijkheden heeft.
Stap 3: Welke handelingsalternatieven heb je?
Beschrijf de handelingsalternatieven die je op dit moment kunt bedenken. Dat kunnen er
meer dan twee zijn.
Stap 4: Wie zijn de betrokkenen en wat zijn hun belangen?
Op welk niveau bevinden zich de belangen?
Zet op een rijtje wie zijn betrokken bij het dilemma. Dat kunnen personen, groepen,
organisaties, of de samenleving als geheel zijn. Beschrijf bij elke betrokkene de belangen die
spelen in relatie tot het dilemma. Geef bij elk belang aan op welk niveau het zich bevindt
(eigenbelang als egoïsme, welbegrepen eigenbelang, belang van anderen, algemeen
belang). Geef ook aan wat de bevoegdheden en verantwoordelijkheden van de verschillende
betrokkenen zijn met betrekking tot het dilemma.
Weeg de belangen tegen elkaar af.
Zet de belangen in een rangorde.
1
,Stap 5: Welke waarden en normen spelen een rol in dit dilemma? Welke artikelen uit de
beroepscode zijn relevant (indien jouw beroep een beroepscode kent)?
Beschrijf de relevante waarden en normen en leg daarbij een relatie met het dilemma. Maak
duidelijk wat je bedoelt met een specifieke waarde of norm en hoe je hem in deze situatie
toepast.
Weeg de waarden en normen tegen elkaar af.
Zet de waarden, normen en (als jouw beroep een beroepscode kent) de artikelen uit de
beroepscode in een rangorde. Hiermee leg je de basis voor de volgende stap.
Stap 6: Welk handelingsalternatief kies je? Beargumenteer je keuze.
Geef argumenten voor en tegen de verschillende handelingsalternatieven vanuit de
gevolgenethiek, de plichtenethiek en de deugdenethiek. Maak daarbij gebruik van de
belangen, waarden en normen die in stap 4 en 5 zijn benoemd. Maak op basis van de
argumenten een afgewogen keuze.
H1 Moraal en ethiek
1.1 Moraal
Morele opvattingen gaan over de vraag hoe men zich als mens goed en verantwoordelijk
kan gedragen. In moraal gaat het over normen en waarden.
3 soorten normen:
- Omgangsnormen: hoe moet men omgaan met mensen en dieren en de wereld.
- Fatsoensnormen: omgangsregels die belangrijk kunnen zijn voor mensen, maar het
zijn geen algemene regels en ze gaan niet over aken die wezenlijk zijn voor een goed
leven.
- Juridische normen: Opvattingen over een goede maatschappij, vaak vastgelegd in
wetten.
Morele kwesties spelen op verschillende niveaus:
- Microniveau: vragen over de manier waarop je van mens tot mens met elkaar zou
moeten omgaan.
- Macroniveau: vragen over manier waarop de samenleving moet worden ingericht.
- Mesoniveau: opvattingen met betrekking tot de missie/visie van een instelling en
manier waarop ze daaraan willen werken.
1.1.1 Waarden en normen
2
,Waarden: begrippen die omschrijven wat mensen waardevol vinden en waarnaar zij streven.
Het zijn idealen die wezenlijk zijn voor de kwaliteit van het leven. Waarden zijn abstract.
Normen: handelingsvoorschriften, die laten zien hoe je moet handelen. Normen geven een
meer concrete inhoud aan waarden.
Als mensen zich sterk op normen richten, ontstaat er verstarring. Het kan nuttig zijn bij
meningsverschillen over normen om uit te zoeken wat de achterliggende waarde is.
Normen moeten zich ontwikkelen en worden aangepast aan veranderende contexten.
1.1.2 Deugden
Deugd: een goede eigenschap die de handelswijze van een mens bepaalt. Voorbeelden
zijn: moed, zorgzaamheid, naastenliefde, hoop, respect, integriteit en zuinigheid.
Veel deugden komen overeen met waarden. Het verschil is dat waarden abstracte cognitieve
begrippen zijn, terwijl deugden aan een specifiek persoon zijn gekoppeld in die zin dat de
waarden zijn verinnerlijkt. Ze zijn onderdeel geworden van het karakter van de persoon.
3
, 1.2 Ethiek
Ethiek: betekent zede of gewoonte. De wetenschap die morele vragen bestudeert.
Verschillende soorten ethiek:
- Descriptieve ethiek: ook wel beschrijvende ethiek. Beschrijft de feitelijke moraal in
een gemeenschap. Het gaat dus over feiten: hoe gedragen mensen zich in morele
kwesties en welke argumenten gebruiken ze hierbij.
- Normatieve ethiek: bij deze vorm reflecteert men op de moraal en probeert de
principes van de moraal kritisch te onderzoeken en verbeteren. Het gaat er om hoe
mensen zich zouden moeten gedragen.
- Beroepsethiek: ethiek die alleen geldt voor een specifieke beroepsgroep. Een
beroepsvereniging schrijft aan haar leden voor hoe zij zich in hun beroep moeten
gedragen. De leden blijven echter altijd zelf verantwoordelijk voor hun morele
beslissingen.
- Prescriptieve ethiek: gaat over een ideale situatie, over de manier waarop mensen
met elkaar moeten omgaan.
- Meta- ethiek: gaat over morele vraagstukken van een hoger abstractieniveau. Het is
bijvoorbeeld de vraag of een universele ethiek voor iedereen mogelijk is, of dat
moraal altijd cultuurgebonden is en zich aanpast aan de culturele omstandigheden.
1.2.1 Cultureel relativisme of universele waarden
Universele waarden: waarden die voor iedereen gelden.
Cultureel relativisme: morele vragen beoordelen vanuit de culturele context. Er zijn geen
algemene universele principes in de moraal.
Binnen het cultureel relativisme zijn er drie verschillende standpunten:
- Descriptief ethisch relativisme: feitelijk vaststellen dat er in verschillende culturen
andere normen en waarden gelden. Daarbij beschrijf je een situatie zonder daar een
oordeel over te geven.
- Normatief ethisch relativisme: normen en waarden zijn altijd contextueel bepaald.
Er wordt feitelijk vastgesteld dat er verschillen zijn, maar men vindt er ook iets van.
Vanuit dit standpunt moet moraal altijd geformuleerd worden in relatie tot de
omgeving.
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper natascha1992. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 78252 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen