Volledige uitwerking van het hele hoofdstuk voor de kennis voor het proefwerk, met als onderwerpen.
Rusland en zijn landschappen, permafrost, Sovjet unie en nog veel meer! Verder is dit document ook gebaseerd op de leerdoelen, waardoor de vragen op het proefwerk makkelijk te beantwoorden zijn.
Aardrijskunde samenvatting de geo hoofdstuk 7 Rusland
en zijn buren
§1
Rusland is het grootste land ter wereld. Wanneer in
Vladivostok de dag begint, gaan de inwoners van
Moskou (Moskovieten) net naar bed. Door de enorme
omvang zijn er binnen Rusland grote verschillen in
klimaat, natuurlandschap en bodem
► In het grootste deel van Rusland is het klimaat niet
erg gunstig voor bewoning of landbouw. Je vindt er
overwegend een landklimaat en een toendraklimaat.
Vooral in de winter is het bijna overal in Rusland erg
koud. Dat heeft drie oorzaken.
● Het grootste deel van Rusland ligt op hoge breedte:
tussen 55° en 75° N.B. De zonnestralen vallen er dus
schuin op het aardoppervlak, waardoor het gebied
weinig zonnewarmte ontvangt. In de winter, wanneer
de dagen kort zijn en de zon laag staat, is dit effect het
sterkst.
● Rusland is een enorme landmassa die voor het
grootste deel ver van zee ligt. De matigende invloed van de zee is er daarom klein of zelfs helemaal afwezig.
● In het zuiden wordt Rusland begrensd door hooggebergten. Deze natuurlijke barrières houden warme tropische
lucht uit het zuiden tegen.
De verschillende klimaten bepalen ook de
verscheidenheid aan natuurlandschappen.
● In het noorden van Rusland, waar de temperatuur
in de zomer nauwelijks boven het vriespunt komt,
groeien geen bomen meer. Hier vind je alleen nog
de mossen, grassen en struiken van de toendra.
● De koude winters in een groot deel van Rusland
zorgen ervoor dat er alleen naaldbomen groeien. De taiga strekt zich dan ook van west naar oost over heel het
land uit.
● Alleen in het westen van Rusland ligt een gebied waar ook loofbomen groeien. Daar is de matigende invloed
van de Atlantische Oceaan nog merkbaar.
● Nog verder naar het zuiden wordt het klimaat droger en kom je achtereenvolgens door de steppe en zelfs
de woestijn.
, Bodem
► Het klimaat en de vegetatie hebben veel invloed op de bodem.
● In een groot deel van Rusland is er een podzol. Deze bodem komt vooral voor op de taiga. Er valt meer neerslag
dan dat er verdampt. Het regenwater zakt in de bodem en neemt voedingsstoffen mee naar beneden. Die
uitspoeling maakt de bodem onvruchtbaar. Dieper in de ondergrond klitten de uitgespoelde voedingsstoffen samen
tot een oerbank. Deze laag laat nauwelijks water door, waardoor de
bodem zompig wordt.
● Ten zuiden van de podzol vind je chernozem (zwarte aarde). Deze
bodem bestaat uit zeer vruchtbare löss. Dankzij het warmere
klimaat zijn neerslag en verdamping er meer in evenwicht. Er vindt
dan ook bijna geen uitspoeling plaats.
● Het gunstige klimaat en de vruchtbare bodems zorgen ervoor dat
het gebied tussen Sint-Petersburg, Irkutsk (Irkoetsk) en Odesa
(Odessa) (Oekraïne) zeer geschikt is voor landbouw. De steden
vormen de hoekpunten van deze landbouwdriehoek.
Smeltende ondergrond in Siberië
► Permafrost (in het Russisch merzlota) is grond die altijd bevroren is. Deze vind je in gebieden waar de
temperatuur het hele jaar door niet of nauwelijks boven het vriespunt uit komt. Naarmate je dichter bij de
noordpool komt, neemt de laag permafrost in dikte toe. Alleen in de zomer ontdooit een deel van de bovenste laag.
Doordat het smeltwater niet kan wegzakken in de bevroren ondergrond, ontstaat dan een moerassige bodem. In die
drassige bovenlaag groeien de mossen, grassen en lage struiken van de toendra.
● De permafrost zorgt in Rusland voor grote problemen bij de bouw van huizen en het aanleggen van infrastructuur.
Door de warmte van de gebouwen smelt het ijs in de bodem en verzakken de huizen, waardoor scheuren in muren
ontstaan. Wegen, spoorwegen en aardolieleidingen worden gebouwd op de laag permafrost, maar door de smelt in
de zomer en door de opwarming van het klimaat vindt ook hier verzakking plaats.
■ Tijdens de modderige periode zijn veel onverharde wegen onbegaanbaar. In Rusland wordt dit daarom ook wel
de rasputitsa, de tijd zonder wegen, genoemd.
● De smelt van permafrost draagt ook bij aan klimaatverandering. Plantenresten in een bevroren ondergrond
ontbinden nauwelijks. Maar doordat er steeds meer smelt plaatsvindt, komen de resten ook steeds meer in
aanraking met zuurstof en ontbinden.
Wat moet je kennen en kunnen?
Wat de oorzaken zijn van het koude klimaat in Rusland
Welke natuurlandschappen er zijn in Rusland
Waar in Rusland de natuurlandschappen voorkomen en waarom daar
Wat de belangrijkste bodemsoorten zijn in Rusland en welke eigenschappen ze hebben
Wat de landbouwdriehoek is en waar die ligt
Wat permafrost is en hoe dit de bebouwing en infrastructuur beïnvloedt
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper MHM015. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,48. Je zit daarna nergens aan vast.
