Samenvatting
Samenvatting Hoorcolleges Oude Geschiedenis (Deel 1 en Deel 2)
Hierbij zijn alle hoorcolleges van Oude Geschiedenis te vinden. Deze zijn vrij uitgebreid wat nodig is voor het behalen van Oude Geschiedenis.
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 51 pagina's
Voorbeeld 4 van de 51 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Gekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
2 beoordelingen
Door: rubenvanmarsbergen • 2 jaar geleden
Door: nxrdiep • 3 jaar geleden
Voorbeeld van de inhoud
College Oude GeschiedenisCollege 1: 10 september
Onderwerp: Inleiding, Prehistorie- 10 eeuw voor Christus
Geschiedenis : wanneer het schrift ontstaat
Prehistorie : de periode waarin geen geschreven bronnen beschikbaar zijn
Het schrift verschijnt ongeveer als eerste 3000. V Christus
Griekse geschiedenis gaat van start bij 700 v christus. De focus van dit vak gaat vooral over
de Grieken & Romeinen.
Afbakening van het vakgebied
Het bestuderen van oude geschiedenis is lastig omdat men het schrift hedendaags niet
beheerst. Het spijkerschrift van Mesopotamië, hiërogliefen van Egypte worden door de
hedendaagse mens niet beheerst.
Dit vak gaat over 3000 voor Christus tot 500 na Christus.
Er is ook een geografische beperking, China, India en Japan worden kort behandeld maar
hiervoor moet je eigenlijk goed Chinees en Japans kennen.
Door de beperkingen gaat de cursus meer over het gebied rond de Middellandse Zee,
Noordwest-Europa en het Nabije Oosten (Eufraat, Tigris)
Alexander de Grote heeft Irak, Iran en Noord India veroverd dus die worden ook in deze
cursus behandeld en behoren dus tot het Nabije Oosten.
Dat is eigenlijk de afbakeningen van het vak. Er wordt dus vooral ingegaan op de
beschavingen rond de Middellandse Zee en in het Nabije Oosten.
Prehistorie: geen geschreven bronnen
Protohistorie: heel weinig geschreven bronnen (voor 1 eeuw 3 geschreven bronnen), er
werd bijvoorbeeld wel al over Gallië geschreven maar niet door Galliërs zelf. Griekse en
Romeinen bronnen schrijven er wel veel over maar de Galliërs zelf misschien 3 per eeuw. Dit
zouden dan inscripties op steen of metaal kunnen zijn.
Staatsvorming i.v.m. het schrift
Het beginpunt ligt bij de uitvinding van het schrift, er is een link tussen staatsvorm en
uitvinding van het schrift. Staten hebben het schrift nodig voor bijvoorbeeld hun
administratie. De eerste hiërogliefen zaten bijvoorbeeld aan een zak graan. Schapen met 5
puntjes -> betekent 5 schapen.
Waar verschijnen de eerste staten: Egypte, Mesopotamië (Midden tussen de Eufraat en
Tigris) en China. De landbouw was al eerder uitgevonden dan het schrift. Dit waren wel
gebieden waar de landbouw al ontwikkeld was. Er was dus kennis van landbouw nodig om
überhaupt het schrift te kunnen ontwikkelen.
De belangrijkste reden waarom stadstaten ontstaan: Ze liggen allemaal bij grote rivieren, er
ontstaan staten bij rivieren en dat is ook geen toeval want het zijn allemaal gebieden met
irrigatielandbouw.
,Irrigatielandbouw dwingt mensen om samen te werken dit kan de mens immers niet alleen.
Hierdoor dient met elkaar gecommuniceerd te worden waardoor schriftvorming kan
ontstaan.
Voor elke oplossing is bij de Geschiedenis een probleem. Alleen die samenwerking vindt
alleen vaak plaats bij een district. Er kan hiermee niet worden verklaard dat er hiermee
staten ontstaan, je kan wel verklaren dat er een stadstaat opstaat. Echter hier verklaar je de
grote Egyptische Faraostaat niet mee.
Theorie docent: Het ontstaan van grote staten de spel theorie: door oorlog voeg je meerdere
stadstaten bij je rijk toe.
Het heeft ook te maken met klimaatverandering. Wanneer je irrigatielandbouw hebt dan kan
je veel meer mensen voeden dan zonder. De opbrengsten zijn veel groter.
Staten ontstaan door een bepaalde hoogte aan bevolkingsdichtheid, wanneer een bepaalde
hoeveelheid bevolkingsdichtheid is dan komen mensen met elkaar in conflict.
Het klimaat werd rond 4000 steeds droger. De mensen werden gedwongen om zich in de
Nijldal te vestigingen en daardoor ontstond er een kritische massa aan bevolking die nodig
was om een stadstaat op te richten. Je begint met een simpele verklaring als irrigatie maar
dan kom je bij meerdere verklaringen.
Egypte
De meeste mensen woonde in de delta in het noorden. Het Nijldal was erg smal. Echter de
grotere staten zaten in de Nijldal omdat mensen daar dichter op elkaar zaten. De delta
bestond op dat moment nog meer uit oudere kleinere staten.
Karakter van de Egyptische maatschappij:
In Egypte was in beginsel alle grond in bezit van de Farao. Bij de oudheid moet men denken
aan een re distributie-economie. Het is een economie waarbij boeren een deel van hun
opbrengst moeten inleveren bij het plaatselijke gezag. De Farao verdeeld vervolgens deze
opbrengsten aan bijvoorbeeld ambachtslieden. Het centrale staatapparaat verdeeld dus het
graan. De soldaten worden bijvoorbeeld ook gevoed met belasting-graan. Dit geldt ook voor
schrijvers, kunstenaars etc.
Ze kochten hun producten dus niet in beginsel op de markt. Deze mensen krijgen dus bij een
re distributie economie graan vanuit het centrale staatsapparaat.
Markteconomie (Moderne economie) vs. Re distributie economie (Oude economie)
In een re distributie economie was het wel weer mogelijk om bijvoorbeeld graan te ruilen
tegen gevogelte. Maar als je kijkt naar Nederland dan zie je dat er 50% van de inkomsten van
Nederland naar een centraal punt gaan er vervolgens worden verdeeld oftewel de
Belastingdienst. Er zit dus in onze markteconomie ook een re distributie element.
De positie van de Farao, de vroege staten zijn vaak monarchieën. De Farao’s werden als
goden vereerd. Er werden offers gebracht naar de beelden van de Farao. Hij stond ook
bekend als de zoon van de zonnegod (Ra). De Egyptenaren waren ook wel degelijk bewust
van het feit dat de Farao dood kon gaan. De Farao kon geen ziektes genezen.
,Wat bedoelen mensen in de oudheid met de bewering de Farao is een god?
De Farao heeft een goddelijke status maar er zaten wel wat barstjes in.
3000 -2600: De Vroege dynastieke periode
2600-2150: De Periode van de Oude Rijk (Piramide van Gizeh)
2000-1700: Het Middenrijk
1550-1100: Het Nieuwe rijk
Er zitten gaten tussen de bovenstaande jaartallen. Er stortte ook staten ineen. Er zijn 2
theorieën voor het ineenstorten van staten.
1. De oorzaken zijn intern: provinciegouverneurs die voor zichzelf beginnen. Regionale
machthebbers nemen de macht over en splitsen zich af.
2. De oorzaken zijn extern: invasies.
Populaire theorie: imperial overstrech-> een rijk breidt zich zover uit dat het leger zich veruit
moet verspreiden en daardoor heel zwak wordt. Sommige mensen denken dat de Verenigde
Staten dit nu doen.
Het oude rijk stort in elkaar maar van invallers van buiten is nergens te bekennen.
Waarschijnlijk zijn er door interne oorzaken het oude rijk ingestort. Het vallen van het oude
rijk is dus te wijten aan machthebbers die voor zichzelf beginnen.
Het Middenrijk. Er verplaatsen mensen uit Palestina zich richting Egypte. Het Middenrijk was
al in elkaar aan het storten. Lokale machthebbers waren zich alweer aan het afsplitsen en
daardoor was een invasie van buitenaf mogelijk. De Palestijnen zijn dus Egypte binnen
gewandeld.
Het nieuwe rijk: Rond 1200 werd Egypte aangevallen door de zogenaamde zeevolken. Een
van die zeevolken dat waren de Filistijnen. Palestina komt van Filistijnen.
In de Egyptische geschiedenis is er sprake van een continuïteit. Als er naar de kunst wordt
gekeken dan is die hetzelfde als 2000 jaar daarvoor. Zelfs in het Romeinse Rijk werd het
Hiërogliefenschrift nog gebruikt. Het uiterlijk van de tempels veranderde ook niet.
Egypte werd heel goed beschermt door natuurlijke grenzen namelijk woestijn en zee. Sudan
had de zwarte Farao.
Egyptenaren hadden een schrift op basis van medeklinkergeraamte. Er bestaan ongeveer
600-800 tekens. (Er komt misschien een vraag over schriftsystemen.)
, Mesopotamië
Westen -> Eufraat de meeste steden lagen langs de Eufraat.
Oosten -> Tigris
2900 – 2300 -> zuiden van Mesopotamië, systeem van stadstaten.
Ze noemen hun Sumeriers.
Het land heette Sumerie.
De taal leek nergens anders op en is totaal geïsoleerd.
De Sumeries hadden een systeem van stadstaten.
600 jaar lang had je in Mesopotamië stadstaten.
Het Sumeriers had 1 lettergrepen. Het was dus een lettergrepenschrift. Het zit dus
anders in elkaar als de hiërogliefen.
2300 – 2150 -> Rond Akkad is tot op heden niet teruggevonden.
Eerste koning heette Sargon. Akkad nam het spijkerschrift over. Semitische taal is het van
Akkad maar er zijn ook moderne voorbeelden van semitische talen namelijk Arabisch en
Hebreeuws. De koning van Akkad slaagde erin om het gehele gebied in bezit te brengen. Van
de Middellandse Zee tot het gehele gebied in Arabië.
2100 – 2000 -> Korte comeback Summeriers.
1800 – 1600 -> Babylon.
De koning heeft een wetboek ontwikkeld. Oog om oog tand om tand werd hier uitgevonden
zeg maar.
900-612 : Assyrische Rijk
Voor het eerst werd heel Egypte, Palestina en Mesopotamië te veroveren. Dit kan worden
gezien als het eerste wereldrijk. Het gehele Midden-Oosten werd veroverd.
612-538: Babylonische Rijk -> met Babylon zuid Mesopotamië.
538-332: Perzische Rijk -> Van Indus tot aan Turkije. Ze kwamen ook in conflict met Egypte.
Het waren distributie economieën alleen hadden de heersers in Mesopotamië geen
goddelijke status. In de Mesopotamië is de heerser de dienaar van God maar heeft zelf geen
goddelijk status. Het lijkt dus een beetje op het Jodendom. De heerser van Mesopotamië
moet ervoor zorgen dat de God tevreden wordt gesteld door bijvoorbeeld goed te heersen.
In 2300 heeft de koning van Akkad Mesopotamië overgenomen.
Tussen 2150-2100 uit het Zagrosgebergte zijn mensen binnengevallen uit Irak. We weten
echter niet de oorzaak waarom Akkad is gevallen. Het is waarschijnlijk gekomen door
migratie maar de oorzaak daarvan weten wij niet.
In 332 maakt Alexander de Grote een einde aan het Perzische Rijk. Irak heeft geen duidelijke
natuurlijke grenzen. Anders dan Egypte geniet Irak niet van natuurlijke grenzen. De
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper jariluca96. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 62890 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen