College aantekeningen
Genen en Cellen - Cellen deeltoets 1
- Instelling
- Vrije Universiteit Amsterdam (VU)
Hoorcollege aantekeningen deeltoets 1 Cellen van het vak Genen en Cellen (Gezondheidswetenschappen jaar 1)
[Meer zien]Voorbeeld 3 van de 23 pagina's
Voorbeeld 3 van de 23 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Verkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
Genen & CellenCellen
College 1
Signalen uit de omgeving:
- Cel-niveau
- Indicatie van stress/impuls
- Indicatie aanwezigheid nutriënten
- In weefsel
- Gecoördineerd functioneren
- Opbouw en afbraak
- Vernieuwing cellen
- Apoptose
Vb aanwezigheid nutriënten: Respons op aanwezigheid glucose
- Aanwezigheid nutriënten in bloedbaan
- Afgifte insuline door Eilandjes van Langerhans in pancreas (alvleesklier)
- Opname glucose gestimuleerd
Uitwisseling van signalen:
- Intercellulair
- Van binnen in cel naar binnen in cel
- Via Gap junctions
- Signaaloverdracht in hartcellen en andere spieren (CA2+ cAMP)
- Cel tot cel contact
- Contact tussen 2 cellen
- Via membraangebonden liganden en receptoren
- Via receptoren (T-cellen (immuunsysteem), groeiende neuronen)
- Autocriene signaling
- Signaal opgevangen via eigen receptor, cel reageert op dat signaal
- Invloed op celgroei/-deling en celdichtheid
(vaak bij weefsels met veel celdeling)
- Paracriene signaling
- Dit celtype heeft zelf niet de receptor, dat hebben de naburige cellen
- Receptor bindt signaal molecuul
- Synaps in neuronen, cytokinen en macrofagen
- Lokaal proces
, Genen & Cellen
Cellen
- Endocriene signaling
- Hormonen via bloedcirculatie (bv insuline)
- Binden receptor en leiden tot signalering via signaaltransductie route
Respons gaat in 3 stappen:
1. Receptor activatie
2. Signaaltransductie → overdracht naar plaats (respons)
3. Cellulaire respons → reactie op signaal
Intracellular targets: degene die geactiveerd worden
Stap 1: Receptor en ligand
Receptoren binden de signaalmoleculen
2 soorten receptoren
- Membraan-gebonden receptoren
- Intracellulaire receptoren
Signaalmolecuul = ligand van de receptor
- Bindt specifiek op bindingsplaats receptor en is niet covalent (waterstofbruggen)
- Induceert conformatieverandering → Activeren van de receptor
- Sterkte van binding afhankelijk van affiniteit (hoge affiniteit is snelle+sterke binding)
- Bepaalt bij welke concentratie een signaal tot respons leidt
Deze receptor is integraal membraan eiwit, maar kan ook
intracellulair
Receptoren:
Membraangebonden → receptor domein op het celoppervlak met respons domein in
cytosol/membraan
1. Enzymatisch actief
- Intracellulair domein heeft enzymatische activiteit
- Meestal kinase activiteit
- Receptor verandert van conformatie
- Receptor hydrolyseert ATP
- Vrijgekomen phosphaatgroep wordt aan target-eiwit gebonden
- Geactiveerd → kinase activiteit
2. G-protein-coupled Receptors
- Zijn receptor waar G-protein aan vastzit
asdlkfjksdlf
3. Ligand-gated Ion channels
, Genen & Cellen
Cellen
- Binding signaalmolecuul (co-regulator) leidt tot conformatie verandering, reguleert of
kanaaltje open of dicht is
- Opening of sluiting
- Allostere regulatie
- Ahv concentratiegradiënt
Intracellulaire receptoren in cytosol
- Signaalmolecuul kan membraan passeren
- Hormonen zoals Oestrogeen (lipide)
- Klein en hydrophoob
- Bindt aan intracellulaire receptor
- Vaak gevolgd door dimerisatie
- Receptor gaat naar nucleus en werkt daar als Transcriptie Regulator
- Gen expressie gereguleerd
Enzymatische regulatie
- Activatie door het binden van een phosphaatgroep (phosphorylatie)
- Kinase activiteit van kinases
- Geeft energie van ATP aan receptor
- De-activatie door weghalen van phosphaatgroep (de-phosphorylatie)
- Phosphatase activiteit van phosphatases
Stap 2: Signaal-transductie
Enzyme-linked receptors
Zijn veel verschillende soorten groeifactoren, elke groeifactor heeft wel een eigen signaalfactor
EGF (Epidermal Growth Factor) → stuurt groei huidcellen
EGFR is tyrosine kinase
- Phosphaat overgebracht van ATP naar Tyrosine-residue in cytoplasmatisch
domein
- Autophosphorylatie
Relay-eiwitten binden aan geactiveerde receptor
- Complex Grb/Sos verandert van conformatie
- Kan daarna Ras-GDP binden
- Ras verliest dlksj;faklasjRas/Raf bindt Mek
en Raf phosphoryleert/activeert Mek
- Mek phosphoryleert/activeert Erk
Nucleotides ATP en GTP
- ATP is energiebron voor metabole enzymatische reacites
- Bron van phosphaat bij signaal transductie door kinases
- Bron van cAMP bij GPCR routes
- GTP is energiebron in specifieke gevallen
- Ribosomen
- Rol GTP in signaal transductie
- Actitvatie: binding en/of phosphaatgroep overdracht (energie)
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper maritvangageldonk. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,16. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 78998 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen