Samenvatting
Samenvatting thema 1 - gevolgen van chronisch ziek zijn
- Instelling
- Hogeschool Utrecht (HU)
Samenvatting thema 1 - gevolgen van chronisch ziek zijn
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 15 pagina's
Voorbeeld 2 van de 15 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Verkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
Thema 1 – Gevolgen van chronisch ziek zijnEen ‘chronische aandoening/ziekten’ worden in het algemeen gezien als irreversibele aandoeningen,
zonder uitzicht op volledig herstel en met een gemiddeld lange ziekteduur. Vaak gepaard met pijn,
geestelijk lijden, functiebeperkingen, sociale beperkingen of andere klachten. De mate waarin men
hinder ondervind verschilt per aandoening en per individu waarbij de klachten vaan ook een
wisselend beloop hebben. Daarnaast is er vaak sprake van meerdere aandoeningen tegelijk;
multimorbiditeit.
Voor de omschrijving worden diverse criteria gehanteerd:
- Aard: chronische aandoening wordt in dit geval op grond van diagnostische criteria als
chronisch aangemerkt, bijvoorbeeld diabetes mellitus
- Duur: chronisch aandoening wordt gekenmerkt door een zekere tijdsduur of frequentie. Bij
somatische aandoeningen wordt de grens vaak gelegd bij 3 mnd, bijvoorbeeld bij
rugklachten. Psychiatrische aandoening zijn chronisch bij ongeveer 2 jr.
- Ernst: chronisch aandoening brengt langdurige beperking in dagelijks functioneren mee.
- Zorgbelasting: chronisch aandoening doen langdurig beroep op gezondheidszorg.
Epidemiologie chronische ziekten
Incidentie = nieuwe gevallen in een populatie gedurende een periode
- (aantal gevallen : aantal mensen : tijd)
Prevalentie = bestaande gevallen in een populatie gedurende een periode
- (aantal gevallen : aantal mensen : tijd)
Top vijf van prevalentie chronische aandoeningen bij
volwassenen in Nederland:
1. CARA (chronisch aspecifieke respiratoire aandoeningen
zoals COPD en Astma)
2. Artrose
3. Diabetes mellitus
4. Dorsopathieën (rugaandoeningen)
5. Coronaire ziekten (zoals CVA, hartfalen)
Multimorbiditeit: meerdere chronische ziekten treden tegelijk op, komt veel voor.
- Causale multimorbiditeit: ziekten met zelfde
risicofactor (COPD en hartinfarct bij roken)
- Complicerende multimorbiditeit: ziekte is
complicatie van bestaande ziekte (neuropathie
bij DM)
- Cluster multimorbiditeit: combinatie komt
statisch vaker samen voor zonder goede
verklaring (artrose en COPD).
- Toevallige combinatie in een individu.
Kwaliteit van leven is een subjectief begrip. Het zegt iets over hoe een persoon zijn of haar
lichamelijke, psychische en sociale functioneren ervaart. Het kan daarnaast ook objectieve aspecten
betreffen, bijvoorbeeld als het gaat om beperkingen als gevolg van ziekte. Waarde van levenskwaliteit
is bepaald a.d.h.v. de voorkeur van personen of van de maatschappij voor gezondheids-toestanden.
De kwaliteit van leven wordt meestal gemeten met gevalideerde vragenlijsten, zoals: SF 36,
EuroQoL5D, Nottingham Health Profile en Sickness Impact Profile.
Deze vragenlijsten kunnen algemeen zijn, maar zijn soms gericht op bepaalde ziekten, een bepaald
aspect of een bepaalde doelgroep. Kwaliteit van leven van een ziekte wordt vaak uitgedrukt als een
percentage van dat van de hele populatie.
, Thema 1 – Gevolgen van chronisch ziek zijn
QALY’s (Quality Adjusted Life Year): kwaliteit van leven.
= verwachte (of) gewonnen levensjaren vermenigvuldigd met kwaliteit van leven gedurende die
jaren. Kwaliteit van leven uitgedrukt tussen 0 en 1.
- 0 = geen kwaliteit van leven
- 1 = perfecte kwaliteit van leven
o.a. gebruikt bij vergelijken van de kosten van zorg, het succes en de kosten
effectiviteit van een therapie.
DALY’s (Disability Adjusted Life Year): ziektelast.
= ziektejaren plus verloren levensjaren gecorrigeerd voor kwaliteit van leven. Is een maat voor
persoonlijke ene maatschappelijke ziekte last. Oftewel de hoeveelheid gezondheid een patiënt
verliest gedurende een normaal verwachte levensduur t.g.v. de aandoening.
Als we ziektelast kunnen uitdrukken in maat en getal, dan is vast te stellen hoe goed of slecht de
gezondheid van een groep patiënten is in vergelijking tot
die van anderen. Is relevant omdat ‘t rechtvaardig is om
patiënten met de slechtste gezondheid prioriteit te geven
bij beslissingen over de vergoeding van hun behandeling.
‘Years of Life Lost’ + ‘Years Live with
Disability/Disease’
o YLL: aantal verloren jaren door een ziekte
in vergelijking met gezonde personen.
o YLD: aantal geleefde jaren met klachten
of ziekte X ‘disability factor’
0 = perfect leven / 1 = dood
Qaly’s en Daly’s vullen elkaar aan.
- Qaly’s gaan over ‘geleefde’ of gewonnen jaren, gecorrigeerd
voor kwaliteit
- Daly’s gaan voer ‘verloren’ jaren en/of jaren met ziekte/klachten,
gecorrigeerd voor kwaliteit
Gezondheid wordt beïnvloed door verschillende factoren gezondheidsdeterminanten.
Determinanten zijn factoren die (chronische) ziekte veroorzaak of het beloop beïnvloeden.
Grofweg wordt er onderscheid gemaakt tussen vier soorten determinanten die samen iemands
gezondheid bepalen:
- Biologische factoren/persoonsgebonden: individuele verschillen die ontstaan bij de geboorte
(erfelijkheid, zoals geslacht, kleurenblindheid, genetische aanleg voor bepaalde ziekten) of
later worden verworven (gewicht, bloeddruk, cholesterol NAH door een ongeluk).
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper nickkjonk. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,96. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 78998 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen