- Tabak
o Nicotine > verslavend (zit binnen 7 sec in je hersenen)
o >40 stoffen > carcinogeen (dosisafhankelijk, ieder persoon scheidt het anders uit)
o Irriterende stoffen > inflammatoir
o CO > cardiovasculair risico
- Pack years
o Aantal pakjes sigaretten per dag x aantal jaren
o Duur is veel belangrijker dan aantal sigaretten per dag
Risico op longkanker = (duur)4.5
Risico op longkanker = (aantal sigaretten)1
- Roker rookt gemiddeld 14 keer per dag
- Relatieve risico is het risico van de blootgestelde t.o.v. niet-blootgestelde populatie. Hoe
hoger de RR, hoe groter de sterkte van de relatie
o Voor actieve roker: RR >20 (=2000%)
o Voor passief roker: RR 1,2 (=120%)
- Interventie
o Verwijderen van blootstelling doet RR dalen op individueel vlak en in de
maatschappij
o Longcarcinoom: RR neemt exponentieel af na stopzetten van blootstelling; wordt
nooit gelijk aan nooit-roker
o Primaire preventie is in hoge mate kosteneffectief
- Slagingskans stoppen met roken
o Cold turkey (je besluit op een dag te stoppen): 7,3% (10mnd)
o Advies dokter: 10,2% (12mnd)
o Nicotinemiddelen: 7-14% (12mnd)
o Medicatie (i.c.m. counseling): tot 33% (12mnd)
- Wereldwijd overlijden 12,9% mensen aan longkanker, dit zijn rokers. Maar opmerkelijk is
dat 6,5% ook overlijden aan longkanker, maar niet-rokers zijn (dit is meer dan borstkanker).
- 20-25% van mensen die longkanker hebben zijn niet-rokers
Andere risicofactoren voor longkanker
- COPD (emfyseem)
- Asbest
- Meeroken
- Erfelijkheid: familiaire longkanker bestaat wel maar is extreem zeldzaam
- Genetische aanleg: er is een gen (15q25.1 locus) ontdekt dat onafhankelijk van roken 14%
extra risico geeft op longcarcinoom
- Bij rokers zie je vaker een KRAS-mutatie, en bij niet rokers vaker een EGFR-mutatie. Beide
mutaties zorgt voor stimulatie van de celdeling.
- Verdachte risicofactoren: COPD, andere infecties, dieet factoren (lage fruit en groente
inname en hoge vet inname) en hormonale factoren
, Epidemiologie
- Longkanker is wereldwijd de belangrijkste maligniteit qua incidentie en mortaliteit. In
westerse landen is het nummer 2 qua incidentie en nummer 1 qua mortaliteit (inmiddels
ook bij vrouwen)
- 5-jaars overleving is ongeveer 15%
- >80% heeft lokaal of op afstand uitgezaaide ziekte
- Er zijn grote veranderingen in de behandelmogelijkheden in de laatste 10 jaar
o Van chemo naar personalised medicine
o Immuno-oncologie
- Longkanker bij vrouwen
o Niet-rokende vrouwen hebben 2x meer kans op het krijgen van longkanker dan niet-
rokende mannen
o Vrouwen hebben vaker adenocarcinoom
o Vrouwen zijn jonger wanneer ze longkanker krijgen, ook al starten mannen eerder
met roken
o Vrouwen hebben minder gerookt
Indeling longcarcinomen
- Longkanker = proliferatie van bronchus-, bronchiolair of alveolair epitheelcellen
1. Niet-kleincellig carcinoom (NSCLC, 95%)
- Plaveiselcelcarcinoom
o 40-45% van NSCLC
o Centraal; relatie met grotere bronchustakken
o Roken +++
o Centraal verval (cavitatie; verhoorning en necrose) (>80%)
o M>V
o Histologie
Grote cellen (>4cm), rommelig beeld
Nucleoli zichtbaar
Chromatine erg vergrofd
Verhoorning
Desmosomen
Vaak necrotisch
Geen buisvorming
Geen slijm
o Precursor afwijkingen: bij normaal bronchiolair
epitheel ontstaat onder invloed van roken een
vorm van metaplasie (transdifferentieren en
worden squameus) > dysplasie intermediair
(grotere en donkere kernen, soms mitose figuren
die wat hoger rijken) > dysplasie hooggradig
(CIS; dysplasie rijkt tot aan de bovenrand) >
carcinoma in situ
- Adenocarcinoom
o 40% van NSCLC, stijgt in incidentie
o Perifeer
o Roken -
o V>M
o Jongere leeftijd, Aziaten verhoogd risico
o EGFR-mutatie (10-30%, niet rokers) of KRAS-mutatie (30%, rokers) (sluiten elkaar
meestal uit/mutually exclusive, EGFR heeft een behandeling maar KRAS nog niet)
o Klier differentiatie
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper 493818mb. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.