College aantekeningen
Aantekeningen van artikelen en werkcolleges
- Instelling
- Universiteit Utrecht (UU)
Een samenvatting van de werkcolleges en artikelen voor het vak Eigentijdse Geschiedenis 2023/2024.
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 35 pagina's
Voorbeeld 4 van de 35 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Verkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
Samenvatting tekstenWeek 1
Hoorcollege 1
Napoleontische oorlogen 1792- 1815: Laatste veldtocht met artillerie voor
opkomst van machinegeweer.
Wereldoorlog
Veel soldaten aan ziektes overleden. 7 miljoen totaal waardoor bevolkingskrimp
in veel landen.
Nalatenschap: collectieve veiligheidssysteem die vandaag de dag relevant is
(interne kolonisatie van Europa). Code Napoleon (einde wildgroei kerkrecht
hakken we omver en voeren en simpele strafrecht boek in (code Napoleon), is
basis van ons rechtssysteem (zelfs in Egypte). Achternamen, meritsstelsel,
wegen verharden, kadastraal stelstel, adressen, uitvinder AIVD. Alles om
oorlog te voeren want Napoleon was generaal. Nederland gecentraliseerd door
Napoleon. Lappendeken in Europa geëindigd.
Congres van Wenen (1814-1815): doel was dat landen in Europa niet tegen
elkaar uitgespeeld kon worden door één hegemonie. Niet door elkaar fluiten maar
één lied. Quadruple alliantie; antirevolutionair bondgenootschap van de
Europese grootmachten Groot-Brittannië, Oostenrijk, Pruisen en Rusland
tussen 1814 en 1822.
Doel congres
• Het consolideren van de eenheid van de geallieerden na het verslaan van
Napoleon
• Het hertekenen van de grenzen van Europa
• Het oplossen van de vele kwesties die voortkwamen uit de Franse Revolutie
en de Napoleontische oorlogen
Doelen
• Legitimiteit - herstel van voormalige heersers op hun tronen en
hertekening van grenzen
• Machtsevenwicht - geen enkele macht mag zo machtig worden dat deze
anderen kan domineren
• Andere kwesties – afschaffing van de slavenhandel en de rechten van
Duitse joden
,Werkcollege 1
Tekst over bronnen
Werkcollege 2
- Wiesner, Hoofdstuk 24: Ideologies of Change in Europe, 1815-1914, pp. 690-
693 (tot Liberalism and the Middle Class); pp. 701 (Nation Building in Italy,
Germany and Russia) -708 (tot Urban Life in the Age of Ideologies); pp. 719
(Nationals and Socialism, 1871-1914) -724.
Beatrice de Graaf, ‘The Legacy of the Wars for the International System’, in:
Alan Forrest en Peter Hicks eds., The Cambridge History of the Napoleonic Wars.
Volume 3: Experience, Culture and Memory (Cambridge: Cambridge University
Press 2022) pp. 532-549.
https://utrechtuniversity.on.worldcat.org/oclc/1343850659.
In 1819 vat de Franse aartsbisschop Dominique de Pradt de internationale
betrekkingen na de napoleontische periode samen als gedomineerd door twee
kolossale machten: Engeland en Rusland. Hij betoogt dat het
evenwichtssysteem in Europa is verschoven naar een hegemonie van deze
twee machten, in plaats van een balans tussen meerdere krachten. Ondanks dat
de vredesregeling van 1815 een eeuw van relatieve vrede in Europa bracht,
bleven conflicten voorkomen, zij het op lokale schaal. Recente onderzoeken
suggereren echter een genuanceerder beeld. De erfenis van de napoleontische
oorlogen voor het internationale systeem wordt beter begrepen door de
overgang van oorlog en bezetting naar vrede en veiligheid na 1815 te
onderzoeken. Deze overgang werd geleid door een groep bekwame generaals,
ministers, diplomaten en andere professionals, met name via
ambassadeursconferenties. Deze conferenties, met hun imperiale cultuur en
politieke moraal, legden de basis voor collectief veiligheidsbeheer in de
moderne geschiedenis.
Na de militaire bijstandsovereenkomst van maart 1815 en het Verdrag van
Wenen beseften de overwinnaars dat een wapenstilstand alleen niet genoeg was
om Frankrijk terug te brengen naar vrede. Met een blijvende geallieerde
bezetting van 1,2 miljoen troepen begonnen ze te onderhandelen over een
vredesplan, waarbij vier hoofddoelen werden gesteld: demilitarisatie, de-
Napoleonisatie, stabilisatie en de betaling van herstelbetalingen. Deze
doelen werden tussen 1815 en 1818 grotendeels bereikt, waaronder ontbinding
van het Grande Armée van Napoleon en stabilisatie van Frankrijk onder Lodewijk
XVIII.
The victorious powers’ preferences went neither to bilateral agreements behind
the scenes nor to the orchestra of voices that had resounded so vividly in Vienna
earlier that year. Instead, a close knit, informal, but extremely prestigious
community of ministers, ambassadors and experts convened to discuss their
disputes and common interests on a daily basis. Russia and Austria were
content to organise a joint military and temporary occupation, as a guarantee for
,the peace conditions (in the Paris Treaty) to be enacted and met within the next
five years.
De Raad van Ambassadeurs financierde ook de wederopbouw van
versterkingen langs de Franse grens, en tweederangs mogendheden zoals
Nederland en Spanje kregen steun voor het bouwen van hun eigen fortificaties. In
totaal werd 137,5 miljoen franc uitgegeven aan bouwprojecten.
Het Allied Council fungeerde bijna als een 'Europees bestuursorgaan voor de
zaken van de wereld'. Naast ministers en diplomaten van de grote mogendheden
werden ook financiële experts, politiecorpsen en bankiers steeds belangrijker. Na
1815 werden de traditionele verdragen en versterkte steden aangevuld met
nieuwe maatregelen, zoals de Wellington Barrier en Gruner's inlichtingenbureau.
De vier overwinnaars van de Zesde Coalitie werkten samen om een nieuw
Europees veiligheidssysteem op te zetten en voerden een gezamenlijke strijd
tegen 'Terror', wat hen in staat stelde om het continent te koloniseren en te
transformeren. Dit veroorzaakte echter ook weerstand, zowel binnen als buiten
hun eigen grenzen, wat resulteerde in aanvallen op de geallieerde bezetters en
wijdverspreide protesten en ontevredenheid onder de bevolking.
Desalniettemin legden de bijeenkomsten en conferenties van 1814-1818 de
basis voor een nieuwe vorm van Europese collectieve politiek. Er vonden
meer congressen plaats dan ooit tevoren. Hoewel de inmiddels geprefereerde
methode van conferenties tussen ministers (of ambassadeurs) conflicten en
veiligheidsbedreigingen niet altijd oploste, brachten ze deze in ieder geval aan
het licht en maakten ze deze onderwerpen van mogelijke bemiddeling, in plaats
van ze als een casus fœderis te beschouwen. Tussen 1642 en 1814 vonden er
slechts een handvol Europese congressen plaats. Met het Congres van Wenen en
de Geallieerde Raad van 1815 begon een eeuw waarin het aantal ministeriële
conferenties – en de invoering van nieuwe, uniforme maatregelen en praktijken
die daaruit voortvloeiden – exponentieel toenam, zowel over ‘nationale’
onderwerpen – zoals Zuid-Amerika (1826), Griekenland (1827), de Belgische
kwestie (1830), de terugkeer van de paus naar Rome (1849), de Deense
monarchie (1850) – als over ‘thema’s’ – zoals gezondheidszorg en quarantaines
(1851), suikertarieven (1863), telegraafkabels (1863), de postunie (1863), en
vele andere internationale aangelegenheden. Deze soort conferenties gaven de
Europese landen een enorme voorsprong op technisch gebied.
De institutionele innovatie van ambassadeur- en ministerconferenties,
ontstaan op de puinhopen van Napoleontisch Europa, bracht de Europese staten
samen in een internationale gemeenschap. Een belangrijk voorbeeld hiervan was
de Conférence de Cinq Courts Médiatrices, opgericht in 1817, waar Richelieu als
vertegenwoordiger van Frankrijk deel van uitmaakte. Deze conferentie, die naast
de bestaande Allied Council plaatsvond, behandelde Revolutionaire dreigingen in
Zuid-Amerika, en bemiddelde tussen Portugal en Spanje in geschillen over
opstanden en invasies in de Rio de la Plata tussen 1816 en 1823. Hoewel dit
initiatief uiteindelijk faalde - alle Zuid-Amerikaanse koloniën verkregen
onafhankelijkheid - legde het de basis voor een nieuwe vorm van Europese
collectieve politiek. Dit resulteerde in een toename van ministeriële
conferenties, zowel over nationale als thematische kwesties, die Europese
landen een voorsprong gaven op het gebied van technische, economische,
financiële en militaire zaken. Deze conferenties vormden ook een model voor
, latere koloniale interventies, zoals de Europese interventie in de Syrische
burgeroorlog in 1860, die verder werd voortgezet in het mandaatsysteem van de
Volkenbond na de Eerste Wereldoorlog.
- Ozan Ozavci, Dangerous Gifts. Imperialism, Security, and Civil Wars in the
Levant, 1798-1864 (Oxford: Oxford University Press 2021) Hoofdstuk 4: ‘A
New Era? The Vienna Order and the Ottoman World’, pp. 105-131.
https://academic.oup.com/book/39829/chapter/339961479.
Het rijk van de sultan had op de vooravond van het Congres van Wenen
gevaarlijk gespannen relaties met haar Romanov-buren, en zowel bepaalde
Ottomaanse ministers als Oostenrijkse en Britse diplomaten zagen grote waarde
in het betrekken van de verschillen van de Porte met Rusland in de lopende
vredesonderhandelingen in Parijs en Wenen. Maar door een verscheidenheid aan
factoren, grotendeels voortkomend uit de diplomatieke keuzes van Halet Efendi
en zijn kring, kwam dit plan nooit tot stand. En toen kwam het Ottomaanse Rijk
een decennium later in nauw contact met het Concert van Europa tijdens het
incident van Navarino in 1827, toen Rusland, Groot-Brittannië en Frankrijk
ingrepen en een Egyptisch-Ottomaanse vloot vernietigden om Europese
commerciële belangen veilig te stellen en de Grieken te helpen in hun
onafhankelijkheidsoorlog. Dit evenement wordt beschouwd als een van de
vroegste voorbeelden van humanitaire interventies in de geschiedenis. Het bleek
ook een vroeg moment van de Wenen-orde te zijn, die aantoonde dat de
veranderende dynamiek van de relatie tussen het Concert van Europa en het
Ottomaanse Rijk noch de vooruitgang van de Grote Mogendheden in de Levant,
noch de inter-imperiale concurrentie, noch diplomatieke inbreuken of
militaire/maritieme interventies verhinderde. Een van de momenten waarop de
Russisch-Ottomaanse betrekkingen zwaar beschadigd raakten, was de
oorlog van 1806-1812 die begon (zoals we zagen in hoofdstuk 2) toen Sultan
Selim III ervoor koos om zijn lot te verbinden met Napoleon Bonaparte, hem
als keizer van Frankrijk te erkennen en zelfs pro-Franse hospodars aan te stellen
op de Balkan, wat Tsaar Alexander I enorm ergerde. In 1807 onderhandelde de
tsaar in Tilsit zelfs met Bonaparte over de plannen voor de opdeling van het
rijk van de sultan. Verdrag: Het liet ten minste twee kwesties onopgelost die
fundamenteel werden voor de Russisch-Ottomaanse betrekkingen in de
daaropvolgende jaren: ten eerste, de claim van Rusland voor de
bescherming van de Ottomaanse Serviërs en haar eisen voor autonomie
voor hen, en ten tweede, ondanks de bepalingen van het verdrag van
1812, het feit dat Rusland haar troepen in de Phasis-vallei in de
Transkaukasië liet en dit wilde legitimeren met een geheime clausule,
die Mahmud II categorisch afwees. Toen de Russische troepen er niet in
slaagden de Kaukasus te verlaten vanwege het strategische belang van de regio
tegen een mogelijke Perzische of Ottomaanse aanval, verklaarde Mahmud II dat
'Rusland het betreffende district moet ontruimen, anders moet er oorlog komen'.
Toen de tsaar weigerde te capituleren, verslechterde het geschil. Dit was een van
de meest kritieke vraagstukken voor de Europese politiek, omdat de Russisch-
Ottomaanse oorlog het Russische succes tegen Bonaparte zou
belemmeren door Russische middelen af te leiden en de Napoleontische
oorlogen zou verlengen. Politieke figuren zoals Halet Efendi hadden vaak
persoonlijke en politieke redenen om een bepaalde buitenlandse macht te
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper berkenvis. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,48. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 60434 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen