Casus 2
Regulatie en Integratie
Leerdoelen
1. Anatomie van het urinestelsel
Nieren
Urineleiders + blaas
Nefron
Capsule van Bowman
Doorbloeding
2. Werking en regulatie glomerulaire filtratie (Guyton!!)
3. Functies van de nieren (globaal)
4. PubMed relatie biologische klok en nierfunctie
Anatomie van de nieren
Het nierbed bevindt zich aan beide zijden van de wervelkolom is het spatium retroperitonale. In het
nierbed liggen de nieren, die omgeven zijn met een dun orgaankapsel (capsula fibrosa renis), en de
bijnieren, die samen met de nieren in het vetkapsel van de nieren (capsula adiposa) liggen. De
capsula adiposa wordt omgeven door de nierfascie (fascia renalis) .
Capsula fibrosa renis dun, stevig orgaankapsel van de nieren, bestaande uit bindweefsel dat alleen
strak om de nieren zelf heen ligt.
Capsula adiposa vetlichaam waarin de nieren én bijnieren liggen en dat het gehele nierbed
vult.
Fascia renalis fasciënbundel die om de capsula adiposa ligt.
Het midden van elke nieuw bevat een hilum, waardoor arteriën, venen, lymfevaten, zenuwen en de
urineleider de nier kunnen bereiken. De nieren liggen in het nierbed.
De nier kan globaal in twee regio’s verdeelt worden: de buitenste cortex en de binnenste medulla. De
medulla wordt onderverdeelt in driehoekvormige renale piramides. Een piramide met de
bijbehorende cortex is de lobus renalis. De basis van elke piramide ligt op de grens van cortex en
medulla. De punt van de driehoek ligt in de papilla, die uitloopt in de ruimte van de renale pelvis, een
trechtervorm die zich bevindt aan het begin van de urinebuis.
De buitenste grens van de renale pelvis is onderverdeeld in open-einde zakjes, major calyces, die zich
, weer onderverdelen in minor calyces, die urine ontvangen uit elke papilla.
De wand van de calyces, pelvis en urineleider bevatten contractiele elementen die ervoor zorgen dat
urine in de blaas terecht komt.
Nefron papilla minor calyx major calyx renale pelvis ureter
Anatomie van de urineleiders en blaas
De urineblaas is een ruimte van gladspierweefsel en bestaat uit twee delen:
Het lichaam, wat het grootste gedeelte van de blaas vormt, waarin urine verzameld
De nek, een trechtervormig uiteinde van het lichaam, die uitkomt in de urethra.
Het gladde spierweefsel van de blaas wordt detrusor spier genoemd. Contractie van de detrusor
spier is een grote stap in het legen van de blaas.
Aan de achterkant van de blaas, onmiddellijk boven de nek, ligt een driehoekig gebied dat de trigone
wordt genoemd. Aan de onderste apex van de trigone ligt de posterior urethra. Elke ureter komt uit
in de blaas.
Het spierweefsel in de urethra wordt interne sfincter genoemd. De interne sfincter is onvrijwillig en
wordt door het lichaam aangespannen en ontspannen. De externe sfincter is vrijwillig en kun je zelf
aanspannen.
De wand bestaat van buiten naar binnen uit de lagen peritoneum, adventitia en musculus.
Anatomie van een nefron
Elke nier bevat ongeveer 1 miljoen nefronen, elke kan urine vormen. Nefronen kunnen niet door de
nier opnieuw gemaakt worden.
Elke nefron bevat:
Een kluitje glomerulaire capillairen die de glomerus wordt genoemd. Hier wordt vloeistof
gefilterd uit het bloed
Een lange tubule waarin de gefilterde vloeistof wordt omgezet naar urine.
Vloeistof gefilterd vanuit de glomerulaire capillairen stroomt in de capsule van Bowman en dan naar
de proximale tubule, die in de cortex ligt. Vanuit de proximale tubule gaat de vloeistof naar de lis van
Henle, die door de medulla gaat. Elke lis bevat een afdalend en een stijgend deel. De wand van het
afdalend deel en het onderste gedeelte van het stijgende deel zijn heel dun en worden daarom ook
het dunne segment van de lis van Henle genoemd. Na het stijgende deel is de lis weer in de cortex en
is de wand veel dikker. Aan het eind van het stijgende deel is een kort segment, de macula densa.
Deze speelt een belangrijke rol bij het controleren van de functie van een nefron. Na de macula
densa komt de vloeistof terecht in de distale tubule, die in de cortex ligt. Hierna komen de
Regulatie en Integratie
Leerdoelen
1. Anatomie van het urinestelsel
Nieren
Urineleiders + blaas
Nefron
Capsule van Bowman
Doorbloeding
2. Werking en regulatie glomerulaire filtratie (Guyton!!)
3. Functies van de nieren (globaal)
4. PubMed relatie biologische klok en nierfunctie
Anatomie van de nieren
Het nierbed bevindt zich aan beide zijden van de wervelkolom is het spatium retroperitonale. In het
nierbed liggen de nieren, die omgeven zijn met een dun orgaankapsel (capsula fibrosa renis), en de
bijnieren, die samen met de nieren in het vetkapsel van de nieren (capsula adiposa) liggen. De
capsula adiposa wordt omgeven door de nierfascie (fascia renalis) .
Capsula fibrosa renis dun, stevig orgaankapsel van de nieren, bestaande uit bindweefsel dat alleen
strak om de nieren zelf heen ligt.
Capsula adiposa vetlichaam waarin de nieren én bijnieren liggen en dat het gehele nierbed
vult.
Fascia renalis fasciënbundel die om de capsula adiposa ligt.
Het midden van elke nieuw bevat een hilum, waardoor arteriën, venen, lymfevaten, zenuwen en de
urineleider de nier kunnen bereiken. De nieren liggen in het nierbed.
De nier kan globaal in twee regio’s verdeelt worden: de buitenste cortex en de binnenste medulla. De
medulla wordt onderverdeelt in driehoekvormige renale piramides. Een piramide met de
bijbehorende cortex is de lobus renalis. De basis van elke piramide ligt op de grens van cortex en
medulla. De punt van de driehoek ligt in de papilla, die uitloopt in de ruimte van de renale pelvis, een
trechtervorm die zich bevindt aan het begin van de urinebuis.
De buitenste grens van de renale pelvis is onderverdeeld in open-einde zakjes, major calyces, die zich
, weer onderverdelen in minor calyces, die urine ontvangen uit elke papilla.
De wand van de calyces, pelvis en urineleider bevatten contractiele elementen die ervoor zorgen dat
urine in de blaas terecht komt.
Nefron papilla minor calyx major calyx renale pelvis ureter
Anatomie van de urineleiders en blaas
De urineblaas is een ruimte van gladspierweefsel en bestaat uit twee delen:
Het lichaam, wat het grootste gedeelte van de blaas vormt, waarin urine verzameld
De nek, een trechtervormig uiteinde van het lichaam, die uitkomt in de urethra.
Het gladde spierweefsel van de blaas wordt detrusor spier genoemd. Contractie van de detrusor
spier is een grote stap in het legen van de blaas.
Aan de achterkant van de blaas, onmiddellijk boven de nek, ligt een driehoekig gebied dat de trigone
wordt genoemd. Aan de onderste apex van de trigone ligt de posterior urethra. Elke ureter komt uit
in de blaas.
Het spierweefsel in de urethra wordt interne sfincter genoemd. De interne sfincter is onvrijwillig en
wordt door het lichaam aangespannen en ontspannen. De externe sfincter is vrijwillig en kun je zelf
aanspannen.
De wand bestaat van buiten naar binnen uit de lagen peritoneum, adventitia en musculus.
Anatomie van een nefron
Elke nier bevat ongeveer 1 miljoen nefronen, elke kan urine vormen. Nefronen kunnen niet door de
nier opnieuw gemaakt worden.
Elke nefron bevat:
Een kluitje glomerulaire capillairen die de glomerus wordt genoemd. Hier wordt vloeistof
gefilterd uit het bloed
Een lange tubule waarin de gefilterde vloeistof wordt omgezet naar urine.
Vloeistof gefilterd vanuit de glomerulaire capillairen stroomt in de capsule van Bowman en dan naar
de proximale tubule, die in de cortex ligt. Vanuit de proximale tubule gaat de vloeistof naar de lis van
Henle, die door de medulla gaat. Elke lis bevat een afdalend en een stijgend deel. De wand van het
afdalend deel en het onderste gedeelte van het stijgende deel zijn heel dun en worden daarom ook
het dunne segment van de lis van Henle genoemd. Na het stijgende deel is de lis weer in de cortex en
is de wand veel dikker. Aan het eind van het stijgende deel is een kort segment, de macula densa.
Deze speelt een belangrijke rol bij het controleren van de functie van een nefron. Na de macula
densa komt de vloeistof terecht in de distale tubule, die in de cortex ligt. Hierna komen de
